Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Αποκαλυπτικά είναι τα αποτελέσματα έρευνας που διενέργησε μεταξύ των μελών της η Ecsa, η ένωση των εφοπλιστικών φορέων της Ε.Ε., για να καταγράψει καλύτερα τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας στην ευρωπαϊκή ναυτιλιακή βιομηχανία.
Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι η ναυτιλιακή βιομηχανία έχει πληγεί σημαντικά από την πανδημία, ενώ αίσθηση προκάλεσαν τα ευρήματα που δείχνουν ότι τα κοινοτικά ή εθνικά μέτρα στήριξης της επιχειρηματικότητας που ανακοινώθηκαν δεν ισχύουν για τη ναυτιλία. Ακόμη δε και στην περίπτωση που οι τράπεζες προσφέρουν μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας ή της αναχρηματοδότησης δανείων αυτά δεν συμφέρουν λόγω κόστους τις ναυτιλιακές εταιρείες. Επιπλέον οι κλάδοι που χρειάζονται περισσότερο τη στήριξη αυτή δεν είναι σε θέση να την αξιοποιήσουν.
Ειδικότερα αναφορικά με τα μέτρα κατά των προβλημάτων ρευστότητας, περίπου οι μισοί από τους ερωτώμενους δήλωσαν ότι δεν υπάρχουν μέτρα σε εθνικό περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο ή δεν ισχύουν για τη ναυτιλία. Όσον αφορά τα μέτρα βελτίωσης της ρευστότητας εκ μέρους των τραπεζών μια μειοψηφία απάντησε ότι τα μέτρα ισχύουν και είναι αποτελεσματικά. Για την πλειοψηφία ισχύει ότι ακόμη και όταν έχει τεθεί σε εφαρμογή ένα μέτρο πολιτικής από την κυβέρνηση (π.χ. εγγυήσεις, επέκταση πιστωτικών ορίων, αναβολές στις δόσεις, αναδιάρθρωση δανείων κ.λπ.), στην πράξη είτε οι τράπεζες δεν προσφέρουν αυτές τις επιλογές ή εάν προσφέρουν τέτοιες δυνατότητες οι ναυτιλιακές εταιρείες δεν τις αξιοποιούν καθώς η διοικητική επιβάρυνση και το κόστος ένταξης ξεπερνούν το όφελος αυτών των μέτρων.
Ενίσχυση από τράπεζες
Συμπερασματικά υπάρχουν ελάχιστα ή καθόλου εθνικά, περιφερειακά ή τοπικά μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας στη ναυτιλιακή βιομηχανία και αναφορικά με τα τραπεζικά μέτρα εάν παρέχονται δεν είναι χρήσιμα.
Για τα μέτρα χρηματοδότησης και αναχρηματοδότησης δανείων εκ μέρους των τραπεζών μόνο μια μειοψηφία από τους συμμετέχοντες στην έρευνα αναφέρουν ότι τα μέτρα εάν καθιερωθούν θα είναι αποτελεσματικά και αυτοί προέρχονται από κλάδους που έχουν πληγεί σκληρά όπως τα ferries. H πλειονότητα των ερωτηθέντων αναφέρει ότι δεν υπάρχουν ή δεν είναι αποτελεσματικά τραπεζικά μέτρα χρηματοδότησης.
Αργεί η κανονικότητα
Γενικά, η ευρωπαϊκή ναυτιλιακή βιομηχανία δεν αναμένει επιστροφή σε επίπεδο πριν από την κρίση δραστηριότητας κατά τη διάρκεια του 2020. Το 74% των ερωτηθέντων απάντησε «όχι», στην ερώτηση για σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα από τον Ιούνιο, ενώ το 65% πιστεύει ότι θα επιστρέψουν στον ίδιο αριθμό ναυτικών που απασχολούνταν προηγουμένως. Όσον αφορά τις επενδύσεις με στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων, μόνο το 26% πιστεύει ότι θα επιστρέψει στα αρχικά σχέδια, το 30% θεωρεί ότι θα είναι μικρότερης κλίμακας επενδύσεις, ενώ το 44% πιστεύει ότι αυτές οι επενδύσεις δεν θα είναι πλέον δυνατές. Αναφορικά με τις επενδύσεις για ανανέωση του στόλου μόλις το 11% των ερωτώμενων θεωρεί ότι θα συνεχίσει στα πλάνα που είχαν πριν από την πανδημία, ενώ το 37% θεωρεί ότι θα περικοπούν εν μέρει αυτές οι επενδύσεις και περισσότερο από το 52% ότι θα εγκαταλειφθούν.
Αλλαγή πληρωμάτων
Στο ερώτημα ποια είναι τα μέτρα στήριξης που απαιτούνται επειγόντως από την ναυτιλιακή βιομηχανία σχεδόν το 80% των ερωτηθέντων τόνισε ότι η βοήθεια από τις αρχές για την αλλαγή πληρωμάτων στα πλοία είναι το πιο επείγον ζήτημα και ακολουθούν τα οικονομικά θέματα. Ειδικότερα όσον αφορά την οικονομική υποστήριξη, ο κλάδος δίνει προτεραιότητα στη στήριξη για την αναχρηματοδότηση του δανειακού χαρτοφυλακίου και ακολουθεί η στήριξη για την ανάπτυξη ενός πιο «πράσινου» στόλου με τη στήριξη για την ανανέωση του στόλου να κατατάσσεται στην τελευταία θέση.
Βαριές απώλειες εσόδων
Η πλειονότητα των ερωτώμενων απάντησε ότι με εξαίρεση τον κλάδο των δεξαμενόπλοιων, η υπόλοιπη ναυτιλιακή βιομηχανία αντιμετωπίζει σημαντικές απώλειες στα έσοδα, με το μεγαλύτερο χτύπημα να έχει δεχθεί ο κλάδος των ferries (ακτοπλοΐα) όπου η μείωση του κύκλου εργασιών ξεπερνά το 60%, οι κρουαζιέρες, τα πλοία μεταφοράς αυτοκινήτων και ο κλάδος των πλοίων εξυπηρέτησης των off shore δραστηριοτήτων (θαλάσσιων εξεδρών γεώτρησης).
Αντιθέτως τα δεξαμενόπλοια κατέγραψαν άνοδο του κύκλου εργασιών κατά τον Μάρτιο του 2020. Αναφορικά με τα μέτρα στήριξης των ναυτικών που έχουν ληφθεί οι ερωτώμενοι απάντησαν ότι αυτά δεν ταιριάζουν απόλυτα στον κλάδο της ναυτιλίας, καθώς για παράδειγμα δεν καλύπτουν ναυτικούς άλλης υπηκοότητας, ενώ δεν καλύπτουν πλήρως τις απώλειες μισθών.
