Σήμα κινδύνου εκπέμπει εκ νέου η ακτοπλοϊκή αγορά, καθώς οι αυξήσεις στις τιμές των ναυτιλιακών καυσίμων, και συγκεκριμένα του MGO (Marine Gas Oil), απειλούν να επιβαρύνουν δραματικά το κόστος λειτουργίας των πλοίων.
Η κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή και οι συνεχιζόμενες γεωπολιτικές αβεβαιότητες μεταξύ Ισραήλ και Ιράν δημιουργούν ένα εκρηκτικό περιβάλλον στην αγορά πετρελαίου.
Στελέχη του ακτοπλοϊκού κλάδου, μιλώντας στη «Ν», υπογράμμισαν την ανάγκη για άμεση παρέμβαση και συνεργασία της κυβέρνησης με τις εταιρείες πετρελαιοειδών, προκειμένου να περιοριστούν οι επιπτώσεις στις τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων και στη βιωσιμότητα των εταιρειών.
Όπως επεσήμαναν, το ναυτιλιακό καύσιμο MGO, που είναι και ένα από τα βασικά καύσιμα που χρησιμοποιούνται στην ακτοπλοΐα, ιδιαίτερα από πλοία που δεν διαθέτουν συστήματα καθαρισμού καυσαερίων (scrubbers), έφθασε την περασμένη Παρασκευή 13/06 στα 606 δολ. ο τόνος, ενώ χθες διαμορφώθηκε στα 650 δολ. ο τόνος, σημειώνοντας αύξηση 8%.
Ένα πλοίο στη γραμμή Πειραιά-Χανιά μετ’ επιστροφής καταναλώνει περίπου 60 τόνους.
Η εξέλιξη του κόστους
Επεσήμαναν ότι στην περίπτωση που η κρίση με τις ροές πετρελαίου κλιμακωθεί λόγω της εμπόλεμης κατάστασης στη Μέση Ανατολή, τότε το ναυτιλιακό καύσιμο, που η τιμή του ήδη την περασμένη Παρασκευή ήταν στα 608 δολ. ο τόνος, θα επιφέρει έως το τέλος του χρόνου μία αύξηση στο κόστος της ακτοπλοϊκής αγοράς που θα κυμανθεί περίπου στα 35 με 40 εκατ. ευρώ.
Τόνισαν μάλιστα ότι αν η αύξηση στην τιμή των ναυτιλιακών καυσίμων αγγίξει το 30%, τότε υποχρεωτικά οι ακτοπλοϊκές εταιρείες θα πρέπει να προχωρήσουν σε αύξηση των ναύλων κατά 10%.
Χαρακτήρισαν, παράλληλα, σωτήριες εν μέρει τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης για μείωση κατά 50% στα λιμενικά τέλη ώστε να συγκρατηθούν φέτος τον Μάιο οι τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, αλλά αυτή τη στιγμή επεσήμαναν ότι ο κλάδος βρίσκεται σε μια νέα κατάσταση και σε νέα περιδίνηση σε σχέση με τις διεθνείς τιμές πετρελαίου και τις γεωπολιτικές εξελίξεις.
Αμετάβλητα
Σημειώνεται ότι φέτος τον Μάιο τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια για τα συμβατικά πλοία δεν αυξήθηκαν, έπειτα από πρωτοβουλία του υπουργού Ναυτιλίας Βασίλη Κικίλια.
Η απόφαση αυτή συνδέεται με τη νέα περιβαλλοντική υποχρέωση που απορρέει από τον χαρακτηρισμό της Μεσογείου ως Περιοχής Ελέγχου Εκπομπών Θείου (SECA), γεγονός που υποχρεώνει τα συμβατικά πλοία να καταναλώνουν πετρέλαιο χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο, υψηλότερου κόστους.
Η προσωρινή ανάσχεση της αύξησης του κόστους επιτεύχθηκε χάρη στη μείωση κατά 50% των ακτοπλοϊκών τελών και στις ευνοϊκές τιμές πετρελαίου.
Τα λιμενικά τέλη αντιστοιχούν περίπου στο 5% της τελικής τιμής του εισιτηρίου (2,5% στο λιμάνι αναχώρησης και 2,5% στο λιμάνι άφιξης).
Η μείωσή τους κατά 50% συνεπάγεται άμεση έκπτωση 2,5% στην τελική τιμή – ποσοστό που, σε συνδυασμό με την προσπάθεια συγκράτησης των εξόδων, βοήθησε τις ακτοπλοϊκές εταιρείες να απορροφήσουν το κόστος των ακριβότερων καυσίμων.
Ωστόσο, κύκλοι της αγοράς προειδοποίησαν πως ενδεχόμενη άνοδος του αργού στα 75 δολάρια/βαρέλι θα φέρει αναπόφευκτα αυξήσεις στα ναύλα.
Το κόστος καυσίμων γίνεται ακόμη πιο σύνθετο με την επιβολή του ETS σε συγκεκριμένες γραμμές, όπως της Κρήτης και της Αδριατικής, ενώ το υπόλοιπο Αιγαίο εξαιρείται έως το 2029.
Εξάλλου και η εφαρμογή του ευρωπαϊκού FuelEU Maritime θα επιβάλει πρόστιμα για τις εκπομπές CO2.
Άνοδος στις διεθνείς τιμές
Σημειώνεται ότι οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου έχουν σημειώσει απότομη άνοδο. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το αργό πετρέλαιο WTI ανήλθαν χθες Δευτέρα κοντά στα 74 δολάρια ανά βαρέλι, συνεχίζοντας την ανοδική τους πορεία για δεύτερη συνεχή συνεδρίαση.
Η επίθεση του Ισραήλ στο κοίτασμα φυσικού αερίου South Pars στον Περσικό Κόλπο και οι στρατιωτικές ενέργειες κατά των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων έχουν εντείνει την αβεβαιότητα στις αγορές.
Παρότι οι εξαγωγές ιρανικού πετρελαίου δεν έχουν ακόμα επηρεαστεί άμεσα, κυρίαρχος είναι ο φόβος ότι μια πιθανή διακοπή της διέλευσης από τα Στενά του Ορμούζ -ναυτιλιακή δίοδος στρατηγικής σημασίας- θα προκαλούσε ισχυρό σοκ στην παγκόσμια ενεργειακή αλυσίδα.