Skip to main content

Τα Στενά του Ορμούζ ο νέος «ύφαλος» για τη ναυσιπλοΐα

SHUTTERSTOCK

Καθοριστικές για το διεθνές εμπόριο οι συνέπειες από τα δυσμενή σενάρια

Αυξημένος παραμένει ο κίνδυνος για τη ναυσιπλοΐα στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, καθώς η σύρραξη Ισραήλ – Ιράν συνεχίζεται, δημιουργώντας νέες προκλήσεις για την παγκόσμια ναυτιλία.

Παρά το γεγονός ότι η εμπορική κυκλοφορία στη μεταφορά πετρελαίου εξακολουθεί να διεξάγεται μέσω των στρατηγικής σημασίας Στενών του Ορμούζ, η ανησυχία για την ασφάλεια των πλοίων είναι διάχυτη.

Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας, μιλώντας χθες σε τηλεοπτικό σταθμό, ανέφερε ότι η ανάφλεξη Ισραήλ – Ιράν συμπαρασύρει τιμές και μεταφορές σε παγκόσμιο επίπεδο, με αυξήσεις στην τιμή του πετρελαίου έως και 10% μέσα σε λίγα 24ωρα, προκαλώντας έντονο προβληματισμό σε βιομηχανία, τρόφιμα και εισιτήρια.

Τόνισε πως η κυβέρνηση εξετάζει σχέδια ασφαλούς απομάκρυνσης Ελλήνων που βρίσκονται στο Ισραήλ ή στο Ιράν, ενώ τρία ειδικά σήματα με οδηγίες έχουν σταλεί ήδη σε ελληνικά και ελληνόκτητα πλοία που πλέουν εντός ή πλησίον των Στενών του Ορμούζ.

Παράλληλα, επεσήμανε ότι η επιχειρησιακή ετοιμότητα του Λιμενικού είναι αυξημένη, καθώς δεν διαφαίνεται αποκλιμάκωση των συγκρούσεων. «Πάνω από όλα είναι η προστασία των ναυτικών μας και των πλοίων μας», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Σημειώνεται ότι οι ελληνικές ναυτιλιακές αρχές έχουν ήδη δώσει εντολή για συστηματική ενημέρωση των διελεύσεων ανά έξι και δώδεκα ώρες, ενώ τονίζεται με έμφαση ότι απόλυτη προτεραιότητα αποτελεί η προστασία των Ελλήνων ναυτικών.

Το JMIC

Το υπό την ηγεσία των ΗΠΑ Κοινό Κέντρο Ναυτιλιακών Πληροφοριών (JMIC) ανέφερε ότι τα
Στενά του Ορμούζ παραμένουν ανοικτά και η εμπορική κυκλοφορία συνεχίζει να διεξάγεται απρόσκοπτα, ενώ προέτρεψε τις εταιρείες να επανεξετάσουν σχέδια έκτακτης ανάγκης για τη δρομολόγηση, την ευημερία του πληρώματος και την αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης, σε περίπτωση σημαντικής περιφερειακής κλιμάκωσης.

Η εταιρεία δεδομένων και ανάλυσης Kpler δήλωσε ότι παρακολουθεί τυχόν εκτροπές πλοίων, αλλά είναι πολύ νωρίς για να εντοπίσει οποιεσδήποτε αλλαγές μετά τις επιθέσεις του Ισραήλ.

Σύμφωνα, πάντως, με τον Jakob Larsen της BIMCO, ολοένα και περισσότεροι πλοιοκτήτες αποφεύγουν την Ερυθρά Θάλασσα και τον Περσικό Κόλπο, εφαρμόζοντας αυξημένα μέτρα ασφαλείας, που επιβραδύνουν την εμπορική ροή.

Το Στενό απ’ όπου διέρχεται το 30% των παγκόσμιων θαλάσσιων μεταφορών πετρελαίου δεν έχει κλείσει επισήμως από το 1984, αλλά η παρούσα κρίση επαναφέρει σενάρια αποκλεισμού.

Αυστηρά πρωτόκολλα

Η BIMCO κάλεσε τους πλοιοκτήτες να εφαρμόσουν αυστηρά πρωτόκολλα ασφαλείας, καθώς, σε περίπτωση κλιμάκωσης, είναι πιθανό να στοχοποιηθούν πλοία που συνδέονται με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.

Αναλυτές επεσήμαναν ότι, κατά τη διάρκεια της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα, στον στόχο των επιθέσεων των Χούθι βρέθηκαν και άλλα σκάφη ευάλωτα, που δεν είχαν σχέση με ισραηλινά συμφέροντα.

Ο διευθυντής της Control Risks, Cormac McGarry, δήλωσε ότι η εταιρεία του είχε αξιολογήσει τον κίνδυνο ενός πλήρους κλεισίματος ως απίθανο. Με τον τρόπο αυτόν, το Ιράν «θα προκαλούσε μια ανεπιθύμητη μεγάλη αντίδραση από τα αραβικά κράτη του Κόλπου, το εμπόριο των οποίων θα επηρεαζόταν σοβαρά», είπε.

Πάντως, οι πρόσφατες πρακτικές για την ασφάλεια στη θαλάσσια κυκλοφορία στην Ερυθρά Θάλασσα δείχνουν ότι οι πλοιοκτήτες είναι επιφυλακτικοί απέναντι στην περιοχή, με εκτροπές φορτηγών πλοίων από τότε που έγιναν οι επιθέσεις των Χούθι, παρά τους μεγαλύτερους χρόνους διέλευσης και την έκπτωση 15% στα τέλη μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που προσέφερε η Διώρυγα του Σουέζ για να δελεάσει τους μεταφορείς να επιστρέψουν στις προηγούμενες διαδρομές.

Η κίνηση στη Διώρυγα του Σουέζ έχει μειωθεί κατά 60% σε σχέση με τα επίπεδα πριν από την επίθεση των Χούθι.

Η ναυτιλιακή βιομηχανία απέφευγε τη Μέση Ανατολή ακόμη και εν μέσω ελπίδων για εκεχειρία και με τους Χούθι να δηλώνουν ότι δεν επιτίθενται σε πλοία, αλλά τα χτυπήματα του Ισραήλ έχουν αναστείλει πλέον αυτές τις ελπίδες για επιστροφή στην κανονική ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα.

Τα containerships

«Μια μεγάλης κλίμακας επιστροφή των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στην Ερυθρά Θάλασσα φαίνεται λιγότερο πιθανή, μια κατάσταση που εξακολουθεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στις τιμές των θαλάσσιων μεταφορών εμπορευματοκιβωτίων, 18 μήνες αφότου η υποστηριζόμενη από το Ιράν πολιτοφυλακή των Χούθι στην Υεμένη άρχισε να επιτίθεται σε πλοία στην περιοχή», δήλωσε ο Peter Sand, επικεφαλής ναυτιλιακός αναλυτής της Xeneta.

Ο ίδιος πρόσθεσε επίσης ότι η ασφάλιση των πλοίων, του φορτίου και του πληρώματος είναι πιθανό να αυξηθεί από τους ασφαλιστές, σημειώνοντας ότι οποιαδήποτε διακοπή στη διέλευση θα φέρει αναγκαστικές αναδρομολογήσεις, κυρίως προς τα λιμάνια της δυτικής Ινδίας,  προκαλώντας καθυστερήσεις, συμφόρηση και αυξημένα κόστη μεταφοράς.

Η νέα κλιμάκωση καθιστά ακόμη πιο απίθανη την επιστροφή των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στην Ερυθρά Θάλασσα.

Σύμφωνα με στοιχεία της Xeneta, οι τιμές spot από την Άπω Ανατολή προς τη Βόρεια Ευρώπη έχουν ήδη αυξηθεί κατά 62%, ενώ προς την Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ κατά 165% από τον Δεκέμβριο του 2023.