Αντιμέτωποι με νέα προβλήματα βρίσκονται οι ευρωπαϊκοί λιμένες, καθώς τα αυξημένα φορτία κινεζικών προϊόντων -εν μέσω του εμπορικού πολέμου– και οι απεργίες που έχουν προγραμματιστεί δημιουργούν συνθήκες συμφόρησης.
Σε ανάλυσή της η Lloyd’s List προειδοποιεί ότι εκατοντάδες πλοία με κινέζικα προϊόντα που αρχικά προορίζονταν για τις ΗΠΑ μπορεί να επιβαρύνουν τους ήδη πιεσμένους λιμένες στη βόρεια Ευρώπη, προκαλώντας «έμφραγμα» μέχρι τα μέσα Ιουνίου.
Μάλιστα, οι αναλυτές περιέγραψαν το σκηνικό που εκτυλίσσεται ως πιθανή «σφαγή» τις επόμενες εβδομάδες εάν μεγαλύτερος αριθμός κινεζικών φορτίων εκτραπεί στις ευρωπαϊκές ακτές.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής αναλυτής της Xeneta Πίτερ Σαντ αναφέρει πως η ανησυχία των εισαγωγέων και των εξαγωγέων είναι ότι τα χειρότερα έπονται.
«Όταν κοιτάμε μπροστά, μπορούμε να δούμε ότι ορισμένα από τα κινεζικά βιομηχανικά προϊόντα που δεν διασχίζουν τον Ειρηνικό μπορεί να καταλήξουν στην Ευρώπη.
Μέχρι τα μέσα Ιουνίου, αν οι λιμένες δεν διευθετήσουν την κατάσταση, θα γίνει σφαγή. Βλέπουμε αναστάτωση εδώ, αυτή τη στιγμή, αλλά θα μπορούσε να χειροτερέψει σε έξι εβδομάδες από τώρα» σημειώνει και προσθέτει ότι οι επόμενες εβδομάδες είναι ιδιαίτερα κρίσιμες, καθώς οι φορείς εκμετάλλευσης αγωνίζονται να σταθεροποιήσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού.
Απεργίες
Το πρώτο «καμπανάκι», σύμφωνα με τη Lloyd’s List, χτύπησε στον λιμένα της Αμβέρσας Μπριζ, ο οποίος στις αρχές του 2025 πέρασε στην πρώτη θέση στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων, εκθρονίζοντας τον παραδοσιακά κυρίαρχο λιμένα του Ρότερνταμ.
Οι εργαζόμενοι στο μεγαλύτερο λιμάνι του Βελγίου προχώρησαν σε απεργία την περασμένη εβδομάδα, προειδοποιώντας ότι μπορεί να κλιμακώσουν τις κινητοποιήσεις τους το προσεχές διάστημα.
Μάλιστα, όπως επισημαίνεται, ενώ η αναστάτωση επηρεάζει τους λιμένες σε όλη τη βόρεια Ευρώπη από τις αρχές Μαρτίου, τα γεγονότα στο Βέλγιο σημαδεύτηκαν από τις μεγαλύτερες ουρές πλοίων μέχρι σήμερα κατά τη φετινή χρονιά.
Στο αποκορύφωμά τους, στις 30 Απριλίου, το λιμάνι της Αμβέρσας-Μπριζ ανέφερε περισσότερα από 100 πλοία που περίμεναν άδεια για να δέσουν ή για να αποπλεύσουν από τους τερματικούς σταθμούς.
Την ίδια ώρα, το πρωί της περασμένης Παρασκευής, το σύστημα παρακολούθησης πλοίων της Lloyd’s List Intelligence κατέγραψε πάνω από 20 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στη βόρεια και νότια είσοδο του ποταμού Σχελντ να περιμένουν στο αγκυροβόλιο.
Το πρόβλημα είναι τόσο έντονο, ώστε οι μεταφορείς προειδοποιούν τους πελάτες τους για την αύξηση των επιπέδων συμφόρησης στη βόρεια Ευρώπη τις τελευταίες εβδομάδες.
Ενδεικτικά, σε μια ανακοίνωση στις 17 Απριλίου, η Maersk ενημέρωσε για λειτουργικές διαταραχές σε όλη τη Βόρεια Ευρώπη, επισημαίνοντας την Αμβέρσα, αλλά και το γειτονικό Μπρέμερχαβεν.
Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα και η HMM ενημέρωσε για μεγάλη συμφόρηση στους λιμένες, σημειώνοντας καθυστερήσεις στις θέσεις ελλιμενισμού τόσο στο Ρότερνταμ όσο και στο Αμβούργο.
Σύμφωνα με την ανάλυση, καθυστερήσεις εξακολουθούν να είναι εμφανείς και σε άλλους μεγάλους λιμένες.
Για παράδειγμα, τέσσερα πλοία είναι αγκυροβολημένα στα ανοικτά των ανατολικών ακτών του Ηνωμένου Βασιλείου, περιμένοντας άδεια για να ελλιμενιστούν στο λιμάνι του Λονδίνου, τρία στα ανοικτά του Σαουθάμπτον, ενώ δύο πλοία περιμένουν στο αγκυροβόλιο της Χάβρης.
Και όλα αυτά τη στιγμή που παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο για επιδείνωση των εμπορικών ροών, καθώς οι πολιτικές Τραμπ στο πεδίο των δασμών δεν έχουν αποσαφηνιστεί και το επιλεκτικό «πάγωμα» 90 ημερών σε ορισμένες χώρες λήγει τον προσεχή Ιούλιο.
Διαταραχή στις ροές και επιβάρυνση των μεταφορικών δικτύων
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι καθυστερήσεις αυτής της εβδομάδας στην Αμβέρσα δημιουργήθηκαν και από άλλους παράγοντες, οι οποίοι απειλούν και άλλους λιμένες με ποικίλους βαθμούς συμφόρησης.
Καταρχάς, τα νέα δεδομένα που έφεραν οι νέες συμμαχίες των liners έχουν οδηγήσει σε αύξηση των δρομολογίων, ενώ παράλληλα διαταράσσουν τις καθιερωμένες ροές και παρατείνουν τους χρόνους πρόσδεσης, καθώς τα πλοία εκτελούν ταυτόχρονα εργασίες εκφόρτωσης και φόρτωσης.
Το πρόβλημα επιδεινώνεται περαιτέρω από τα χαμηλά επίπεδα νερού στις ηπειρωτικές αρτηρίες της γηραιάς ηπείρου, που έχουν περιορισμένη χωρητικότητα φορτηγίδων, ασκώντας πίεση στα ήδη συμπιεσμένα οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα.
Αυτό έρχεται να προστεθεί στις απεργίες, όχι μόνο στο Βέλγιο, αλλά και στη Γαλλία, κατά τους πρώτους μήνες του έτους.
Ωστόσο, η τέλεια καταιγίδα για την πρόκληση συμφόρησης είναι το γεγονός ότι όλα αυτά προέκυψαν από μια άνευ προηγουμένου αύξηση της κυκλοφορίας στις αρχές του 2025, ιδίως στο κύριο εμπόριο Ασίας – Ευρώπης.
Επίσημα στοιχεία από τη Στατιστική Υπηρεσία Εμπορίου Εμπορευματοκιβωτίων (Container Trade Statistics) έδειξαν αύξηση άνω του 20% στον όγκο των containers στη διαδρομή τον Ιανουάριο, μια περίοδο που συνήθως χαρακτηρίζεται από χαλάρωση του trade.