Πριν από 19 χρόνια τρομοκράτες επιτέθηκαν στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου που ήταν κάποτε η γειτονιά «μικρή Συρία» της Νέας Υόρκης. Από την αραβική γειτονιά υπάρχουν μόνο λίγα ίχνη σήμερα.
Το μικρό σπίτι στην Ουάσινγκτον Στριτ έχει ήδη ζήσει πολλές αλλαγές. Χτίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα αφότου ξεχείλισε ο ποταμός Χάντσον σε αυτό το σημείο. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως σπίτι, λέει ο Τοντ Φάιν, διευθυντής της Washington Street Advocacy Group που δραστηριοποιείται στη διατήρηση της περιοχής στο νότιο άκρο του Μανχάταν. Αργότερα έγινε μεταξύ άλλων, αίθουσα χορού για Γερμανούς μετανάστες και μετά μετατράπηκε σε εκκλησία στις αρχές του 20ού αιώνα.
Τέλος, η εκκλησία εγκαταλείφθηκε και μετατράπηκε σε ιρλανδικό μπαρ στη δεκαετία του 1980. Δύο τετράγωνα βορειότερα βρισκόταν το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Πριν από 19 χρόνια, την Παρασκευή, 11 Σεπτεμβρίου, ισλαμιστές τρομοκράτες επιτέθηκαν στους Δίδυμους Πύργους καθώς και στο Πεντάγωνο στην Ουάσιγνκτον. Περίπου 3.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στις τρομοκρατικές επιθέσεις. «Το μπαρ ήταν ένα από τα πιο κοντινά σημεία. Μέρες και εβδομάδες μετά τις επιθέσεις ήταν πάντα γεμάτο από συνεργεία διάσωσης» λέει ο Φάιν. Αλλά και το μπαρ δεν κατάφερε να επιβιώσει. Ο τζίρος έπεσε κατακόρυφα και αναγκάστηκε να κλείσει.
Μια γειτονιά γεμάτη ιστορία
Σήμερα το μικρό σπίτι στην Ουάσινγκτον Στριτ στεγάζει ένα κινέζικο εστιατόριο. Μεταξύ 1880 και 1940 αυτή η περιοχή του Μανχάταν ήταν γνωστή ως ” Μικρή Συρία ” και το μικρό σπίτι στην Ουάσιγκτον Στριτ ήταν ένα από τα κέντρα της. «Αυτή η γειτονιά διηγείται την ιστορία για την εμπειρία των Αμερικανών γύρω από τη μετανάστευση», λέει ο Φάιν που γράφει τη διδακτορική του διατριβή και ο οποίος μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις λόγω του ενδιαφέροντός του για την αραβοαμερικανική λογοτεχνία έγινε ακτιβιστής για τη διατήρηση της πρώην αραβικής γειτονιάς.
Αρκετές χιλιάδες μετανάστες από τα βουνά του Λιβάνου και τη σημερινή Συρία εγκαταστάθηκαν στην περιοχή και εργάστηκαν κυρίως στο χονδρεμπόριο και τη ραπτική. Αραβικές πινακίδες, πωλητές δρόμου και ναργιλέδες ήταν κάποιες από τις εικόνες της περιοχής. Πολλοί από τους μετανάστες ήταν Χριστιανοί «αλλά υπήρχε και ένα τζαμί», λέει ο ακτιβιστής και δείχνει έναν ουρανοξύστη που δεν απέχει πολύ.
Σήμερα δεν έχουν απομείνει και πολλά από εκείνη τη γειτονιά. Κοντά στο κινέζικο εστιατόριο, λίγα κτίρια ακόμα παραμένουν από εκείνη την εποχή. Το ένα από αυτά ήταν ένα κοινοτικό κέντρο το οποίο όμως τώρα είναι άδειο. Ο Φάιν εκτιμά ότι συνολικά καμιά εικοσιπενταριά κτίρια παραπέμπουν στην εποχή πριν από την επίθεση στου Δίδυμους Πύργους. Λίγα από αυτά έχουν κριθεί διατηρητέα. Οι κύριοι αντίπαλοι της παλιάς γειτονιάς είναι επενδυτές πολυτελών ακινήτων και μεσίτες που αγόρασαν στην περιοχή μετά την 11η Σεπτεμβρίου. «Αυτά είναι κάποια από τα παλαιότερα κτίρια στη Νέα Υόρκη» λέει ο Φάιν δείχνοντας τρία μικρά σπιτάκια σε ένα γειτονικό δρόμο. «Ο ιδιοκτήτης ενός στα δεξιά έχει ένα strip club και πρόσθεσε τρεις ορόφους επειδή ξέρει ότι το σπίτι είναι πιο δύσκολο να προστατευθεί αν το χαλάσει».
Αναγέννηση του ενδιαφέροντος
Μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, η αντίδραση πολλών συμπατριωτών του τον ενόχλησε. «Υπήρχε τόση απανθρωπιά. Τόσοι άνθρωποι είπαν ότι έπρεπε να πέσουν ατομικές βόμβες σε όλη τη Μέση Ανατολή χωρίς να γνωρίζουν για ποιο πράγμα μιλάνε. Αυτό με ανησυχεί ακόμα και πιστεύω ότι η ιστορία της μετανάστευσης είναι μια από τις πιο ισχυρές ιστορίες με τις οποίες μπορούμε να αντιταχθούμε γιατί οι άνθρωποι μπορούν να ταυτιστούν μαζί της» λέει ο Φάιν.
Επίσης μερικοί νεότεροι Άραβες μετανάστες, κυρίως από τη γειτονιά του Μπρούκλιν άρχισαν να ενδιαφέρονται για την ιστορία της «Μικρής Συρίας».
Σήμερα μετά από ένα διάλειμμα έξι μηνών, στις 12 Σεπτεμβρίου θα ανοίξει ξανά και το μουσείο που είναι αφιερωμένο στα όσα φοβερά συνέβησαν πριν από 19 χρόνια.
Κριστίνα Χόρστεν (DPA)
Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου
