Τίποτα δεν ήταν ικανό να διαταράξει το αποθεωτικό σκηνικό που επεφύλαξε ο Ντόναλντ Τραμπ στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μέσα στον Λευκό Οίκο.
Ούτε καν η τουλάχιστον περίεργη ατάκα με την οποία ο Τραμπ -θέλοντας και πάλι να υποστηρίξει τον ισχυρισμό του για τις «κλεμμένες εκλογές» του 2020- ξεκίνησε τις κοινές δηλώσεις του στο Οβάλ Γραφείο λέγοντας αστειευόμενος (;) ότι ο Ερντογάν «ξέρει από στημένες εκλογές».
Oι κοινές δηλώσεις των δύο ανδρών στο Οβάλ Γραφείο, μπορούν να συνοψιστούν σε τέσσερα σημεία:
1ον: Ο Τραμπ δήλωσε ανοιχτά ότι θα ήθελε να δει την Τουρκία να σταματά να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία.
2ον: Φορώντας μια καρφίτσα – δέλεαρ με τα F-35, o Τραμπ άφησε ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο αγοράς εκ μέρους της Τουρκίας των μαχητικών αεροσκαφών F-35 και F-16: «Νομίζω ότι θα πετύχει στην αγορά όσων θέλει να αγοράσει», ήταν η φράση του αμερικανού προέδρου.
3ον: Ακόμη και στο ενδεχόμενο άρσης των αμερικανικών κυρώσεων των ΗΠΑ κατά της Τουρκίας (που επιβλήθηκαν με τις προβλέψεις του δαμόκλειου νόμου CAATSA περί εχθρών της Αμερικής), ο Τραμπ απάντησε ότι θα μπορούσε να τις άρει «σχεδόν αμέσως» εφόσον οι δύο άνδρες θα έχουν μια «καλή συνάντηση».
4ον: Αν και δεν ενεπλάκη άμεσα στο «παζάρι», ο Τραμπ ανήγαγε τον Ερντογάν σε περίπου ιστορικό ελευθερωτή της Συρίας.
Τουρκική επιθετικότητα, ανατολική Μεσόγειος, Κύπρος ήταν απούσες στην ενώπιον των δημοσιογράφων ατζέντα, με μόνη εξαίρεση μία χλιαρή δέσμευση του Ερντογάν για προσπάθεια επαναλειτουργίας της Σχολής της Χάλκης.
Φεύγοντας ο Τούρκος πρόεδρος από τον Λευκό Οίκο, είχε… στην τσέπη του προσδοκίες για σημαντικές συμφωνίες δισεκατομμυρίων δολαρίων και ένα «Μνημόνιο Στρατηγικής Συνεργασίας στον Τομέα της Πολιτικής Πυρηνικής Ενέργειας».
Ας τα πάρουμε από τη αρχή.
Τον Τούρκο Πρόεδρο υποδέχθηκε ο ίδιος ο Τραμπ στον νότιο περίβολο του Λευκού Οίκου όπου και δέχθηκε την πρώτη ερώτηση από τους δεκάδες δημοσιογράφους: «Θα πουλήσετε F-35 στην Τουρκία»;
Αμέσως μετά οι δύο ηγέτες προχώρησαν στο Οβάλ Γραφείο.
Σε μία από τις πρώτες του αναφορές ο Τραμπ υπέμνησε στον Τούρκο Πρόεδρο την παρουσία του Αρχιεπισκόπου Βαριολομαίου στο ίδιο γραφείο, προ ημερών, λέγοντας ότι η «Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία χρειάζεται τη βοήθειά μας» και οδηγώντας τον Ερντογάν να «δεσμευθεί» ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.
Ακολούθως, ο αμερικανός Πρόεδρος χαρακτήρισε τον Ερντογάν φίλο του από παλιά αλλά και κατά τα χρόνια της «εξορίας» του (εννοώντας το διάλειμμα μεταξύ 1ης και 2ης θητείας), προσθέτοντας ότι νιώθει μεγάλη τιμή που τον υποδέχεται στις ΗΠΑ.
«Είναι ένας σκληρός τύπος», που «πάντα μου άρεσε» είπε ακόμη ο Ντόναλντ Τραμπ, προσθέτοντας ότι «έχει κάνει εξαιρετική δουλειά στη χώρα του» και ότι είναι ένας ηγέτης σεβαστός σε όλον τον κόσμο.
Έδειξε παζάρι για τα F-35
Ο Ντόναλντ Τραμπ μπήκε κατευθείαν στο ψητό: Είπε ότι ανάμεσα στα θέματα που θα συζητηθούν θα είναι και αυτά των F-16, των F- 35 και του αντιπυραυλικού συστήματος Patriot.
Μάλιστα ερωτηθείς από δημοσιογράφο αν ο πρόκειται να «αναιρέσει» τις «ηλίθιες αποφάσεις» της κυβέρνησης Μπάιντεν να μην πουλήσει πυραύλους Patriot στην Τουρκία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απάντησε: «θα το συζητήσουμε αυτό» και πρόσθεσε: «Νομίζω ότι θα πετύχει στην αγορά των πραγμάτων που θα ήθελε να αγοράσει».
«Χρειάζεται ορισμένα πράγματα και εγώ χρειάζομαι ορισμένα πράγματα», συνέχισε ο Αμερικανός πρόεδρος κα εκδήλωσε την αισιοδοξία του ότι «θα καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα».
Θέλω να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο
Ο Τραμπ επανέλαβε τουλάχιστον δύο φορές μπροστά στις κάμερες ότι στόχος του είναι να ζητήσει από τον Τούρκο Πρόεδρο να σταματήσει η Τουρκία να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο.
O πόλεμος έχει ήδη κοστίσει «εκατομμύρια ζωές. Και για ποιο λόγο; Είναι αίσχος», είπε ο Τραμπ, που σκλήρυνε και άλλο την ρητορική του έναντι του Πούτιν: «Είναι ντροπή αυτό που κάνει η Ρωσία, ο Πούτιν πρέπει να σταματήσει».
Ο Τραμπ προανήγγειλε ότι μεταξύ των δύο πλευρών θα συζητηθούν και εμπορικά ζητήματα: «Θα κάνουμε μερικές σπουδαίες εμπορικές συμφωνίες και για τις δύο χώρες», είπε
Για τις κυρώσεις
Στη συνέχεια, ο Τραμπ ρωτήθηκε πότε και εάν οι ΗΠΑ θα άρουν τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Απάντησε λέγοντας ότι αυτό θα γνόταν «σχεδόν άμεσα» εάν η σημερινή τους συνάντηση πάει καλά.
Μέσα σε ένα πραγματικό πανδαιμόνιο ερωτήσεων, η προσοχή εστράφη ξανά στον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο Τραμπ ρωτήθηκε εάν Ερντογάν μπορεί να βοηθήσει ώστε Πούτιν και Ζελένσκι να ξαθήσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων;
«Χαίρει σεβασμού και από τους δύο»
Ο Τραμπ απάντησε ότι ο Τούρκος ηγέτης «χαίρει μεγάλου σεβασμού και από τους δύο» και θα μπορούσε να ασκήσει «μεγάλη επιρροή» αν το ήθελε, αν και αυτή τη στιγμή είναι «πολύ ουδέτερος».
Το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει είναι να μην αγοράζει πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία, επανάλαωε ο Τραμπ.
«Γνωρίζει τον Πούτιν όπως εγώ», πρόσθεσε, επαναλαμβάνοντας τον ισχυρισμό του ότι έχει διευθετήσει αρκετούς πολέμους, παραδεχόμενος πάντως ότι πίστευε ότι «αυτός θα ήταν από τους πιο εύκολους να διευθετηθεί».
Η Ρωσία έχει ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια και δεν έχει κερδίσει «σχεδόν καθόλου γη», συνεχίζει: «Νομίζω ότι ήρθε η ώρα να σταματήσει, πραγματικά το πιστεύω».
Εύσημα και για τη Συρία
Ο Ντόναλντ Τραμπ απένειμε επίσης εύσημα στον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι είναι «υπεύθυνος» για τη βοήθεια που έδωσε στη Συρία προκειμένου να απαλλαγεί από το καθεστώς Άσαντ.
«Νομίζω ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν είναι αυτός που ευθύνεται για τη Συρία, για την επιτυχημένη απαλλαγή της Συρίας από τον προηγούμενο ηγέτη της. Και νομίζω ότι αυτός ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος. Δεν αναλαμβάνει την ευθύνη. Αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα μεγάλο επίτευγμα», δήλωσε ο Τραμπ.
