Σε δείπνο με κορυφαίους δωρητές στο γκολφ κλαμπ του στο Νιου Τζέρσεϊ αυτόν τον μήνα ο Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να είπε ότι το εμβόλιο κατά του Covid-19 ήταν ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της προεδρίας του. Αλλά δεν μπορούσε να το χαρεί δημόσια.
Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, που επικαλείται μαρτυρίες παρευρισκόμενων στο δείπνο, ο Τραμπ είπε ότι θα ήθελε να μιλά περισσότερο για το Operation Warp Speed, το κυβερνητικό πρόγραμμα που ο ίδιος ξεκίνησε και βοήθησε στην επιτάχυνση της ανάπτυξης του εμβολίου.
Μεταξύ των καλεσμένων ήταν και ο διευθύνων σύμβουλος της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά, της εταιρείας που ανέπτυξε ένα από τα πρώτα εμβόλια κατά της Covid-19. Όμως η πολιτική δυναμική τον κρατά σιωπηλό σε δημόσιες εμφανίσεις.
Η απόφαση για το εμβόλιο
Ο υπουργός Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών Ρόμπερτ Φ. Κένεντι τζούνιορ ανακοίνωσε την Τετάρτη μια σειρά μέτρων που θα περιορίσουν το ποιοι είναι επιλέξιμοι για τα εμβόλια κατά της Covid, παρότι η παραλλαγή Stratus εξαπλώνεται.
Οι ασθενείς που θέλουν τώρα να κάνουν το εμβόλιο θα πρέπει πρώτα να συμβουλευτούν τον γιατρό τους αντί να κλείνουν ραντεβού απευθείας σε φαρμακείο, προσθέτοντας ένα ακόμη βήμα στη διαδικασία.
«Οι άδειες κατεπείγουσας χρήσης για τα εμβόλια Covid, που χρησιμοποιήθηκαν επί διοίκησης Μπάιντεν για να δικαιολογήσουν γενικευμένες υποχρεώσεις προς το κοινό, πλέον ανακαλούνται», έγραψε ο Κένεντι στο Χ. Για τις ηλικίες 5 έως 64 ετών το εμβόλιο είναι διαθέσιμο μόνο εφόσον έχουν τουλάχιστον ένα υποκείμενο νόσημα που τους θέτει σε υψηλό κίνδυνο σοβαρής νόσησης από τον ιό.
«Ο FDA έχει πλέον εκδώσει άδειες κυκλοφορίας για όσους ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου: Moderna (6 μηνών και άνω), Pfizer (5+), και Novavax (12+)», δήλωσε ο Κένεντι.
Τα CDC σε δίνη
Η κατάσταση κορυφώθηκε αυτή την εβδομάδα, όταν ο Τραμπ απέπεμψε την διευθύντρια των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), Σούζαν Μονάρες, μετά την άρνησή της να υλοποιήσει εντολές που υπονόμευαν την επιστημονική ανεξαρτησία της υπηρεσίας.
Ακολούθησαν οι παραιτήσεις κορυφαίων στελεχών –μεταξύ τους οι Ντέμπρα Χάουρι, Δημήτρης Δασκαλάκης και Ντάνιελ Τζέρνιγκαν– οι οποίοι κατήγγειλαν ότι ο Κένεντι τοποθετεί την ιδεολογία πάνω από την επιστήμη.
Η κρίση δεν είναι μόνο θεσμική. Πρόσφατα, άνδρας που είχε εκφράσει αντιεμβολιαστικές θέσεις πυροβόλησε το κτίριο του CDC στην Ατλάντα, ενισχύοντας το αίσθημα ανασφάλειας μεταξύ των εργαζομένων.
Ο ρόλος του Κένεντι
Ο Ρόμπερτ Κένεντι τζούνιορ, στον οποίο ο Τραμπ έχει παραχωρήσει ευρείες αρμοδιότητες στο υπουργείο Υγείας, προωθεί ανοιχτά μια γραμμή αμφισβήτησης των εμβολίων.
Έχει ήδη καταργήσει την προηγούμενη Επιτροπή Εμβολιασμών και διόρισε μέλη με αντιεμβολιαστικές θέσεις, ενώ δηλώνει ότι θα παρουσιάσει σύντομα ευρήματα που «συνδέουν» την αύξηση των περιστατικών αυτισμού με φαρμακευτικές παρεμβάσεις.
Επιστήμονες και δημόσιοι λειτουργοί προειδοποιούν ότι η σύνδεση εμβολίων και αυτισμού έχει καταρριφθεί από πολυάριθμες μελέτες και ότι τέτοια ρητορική απειλεί να αποδυναμώσει την εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης στην πρόληψη σοβαρών ασθενειών.
Τα CDC καλούνται τώρα να διαχειριστούν το φθινοπωρινό rollout νέων δόσεων Covid και αντιγριπικών εμβολίων, την ώρα που η κυβέρνηση έχει περιορίσει τις συστάσεις για παιδιά και εγκύους και οι ασφαλιστικές εταιρείες εμφανίζονται απρόθυμες να καλύψουν το κόστος για όσους δεν εμπίπτουν στα νέα κριτήρια.
Η αναταραχή ενδέχεται να μετατραπεί σε πολιτικό μπούμερανγκ για τον Λευκό Οίκο, αν περιοριστεί η πρόσβαση σε εμβόλια και ξεσπάσει νέο κύμα λοιμώξεων.
Κι ενώ τα CDC χάνουν πολύτιμη τεχνογνωσία με τις παραιτήσεις έμπειρων στελεχών, ο Τραμπ εξακολουθεί να εκμυστηρεύεται σε ιδιωτικές συζητήσεις ότι το εμβόλιο θα μπορούσε να είναι «το μεγάλο καμάρι» της προεδρίας του. Μένει να φανεί αν θα είναι και αυτό που θα τον φέρει σε σύγκρουση με τον Ρόμπερτ Κένεντι.
