Σε ολόκληρη την Αφρική — και στο μικρό έθνος του Εσουατίνι — έχει ξεσπάσει οργή για την άφιξη απελαθέντων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά την επιβεβαίωση από την κυβέρνηση ότι μετανάστες, τους οποίους εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ χαρακτήρισε ως «διεστραμμένα τέρατα», στάλθηκαν στις φυλακές της χώρας.
Το Εσουατίνι — γνωστό παλαιότερα ως Σουαζιλάνδη — είναι περίπου στο μέγεθος της Νέας Ιερσέης και κυβερνάται από έναν απόλυτο μονάρχη.
Την Τετάρτη, αξιωματούχοι δήλωσαν ότι πέντε απελαθέντες από τις ΗΠΑ κρατούνται πλέον σε απομονωμένες μονάδες των φυλακών της χώρας, αναγνωρίζοντας τις «εκτεταμένες ανησυχίες», αλλά επιμένοντας ότι οι άνδρες «δεν αποτελούν απειλή για τη χώρα ή τους πολίτες της».
Σύμφωνα με δήλωση της εκπροσώπου της κυβέρνησης, Θαμπίλε Μντλούλι, η απέλαση ήταν «το αποτέλεσμα μηνών έντονων διαβουλεύσεων υψηλού επιπέδου» μεταξύ των ΗΠΑ και του νότιου αφρικανικού κράτους.
Οι επικριτές της ενέργειας αυτής δηλώνουν ότι είναι απαράδεκτο το Εσουατίνι να αντιμετωπίζεται ως «χωματερή» για άτομα που θεωρούνται ακατάλληλα να ζήσουν στις ΗΠΑ.
Μεγάλες πιέσεις από τις ΗΠΑ σε αφρικανικές χώρες
Ενώ οι μαζικές απελάσεις της κυβέρνησης Τραμπ προς τις φυλακές του Ελ Σαλβαδόρ έχουν απασχολήσει τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, ο Λευκός Οίκος προσπαθεί παράλληλα — πιο διακριτικά — να συνάψει συμφωνίες με διάφορες αφρικανικές χώρες ώστε να δεχτούν απελαθέντες που προέρχονται από άλλες χώρες.
Η επιθετική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ κατά της μετανάστευσης έχει συναντήσει σημαντικά εμπόδια, καθώς ορισμένες χώρες αρνούνται να δεχτούν πίσω τους υπηκόους τους ή το κάνουν μόνο περιορισμένα.
Μερικές από τις χώρες που προσεγγίστηκαν από τις ΗΠΑ, όπως η Νιγηρία, έχουν καταδικάσει την πίεση που υφίστανται για να υποδεχτούν απελαθέντες ξένων χωρών.
«Οι ΗΠΑ ασκούν σημαντική πίεση σε αφρικανικές χώρες να δεχτούν ανθρώπους με καταγωγή από τη Βενεζουέλα που πρόκειται να απελαθούν από τις ΗΠΑ, μερικοί απευθείας από τη φυλακή», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Νιγηρίας, Γιούσουφ Τούγκαρ, σε τηλεοπτική συνέντευξή του την περασμένη εβδομάδα, επικαλούμενος την ανακοίνωση της Ουάσιγκτον για αύξηση των δασμών και τις πρόσφατες μειώσεις στη διάρκεια ισχύος των θεωρήσεων.
Η Αμερικανική Αποστολή στη Νιγηρία επέμεινε ότι οι αλλαγές στις θεωρήσεις «δεν σχετίζονται με τη στάση καμίας χώρας σχετικά με την αποδοχή απελαθέντων από τρίτες χώρες», αλλά γίνονται «για την προστασία του μεταναστευτικού συστήματος των ΗΠΑ».
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ άνοιξε τον δρόμο για να μπορεί η κυβέρνηση Τραμπ να απελαύνει ορισμένους μετανάστες σε χώρες διαφορετικές από την πατρίδα τους, χωρίς προειδοποίηση. Λίγο μετά, οκτώ απελαθέντες σε τρίτες χώρες — που, σύμφωνα με τις ΗΠΑ, είχαν ποινικό μητρώο — κατέληξαν στο Νότιο Σουδάν, μια χώρα στα πρόθυρα εμφυλίου πολέμου.
«Διεστραμμένα τέρατα» οι μετανάστες
Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (DHS), Τρίσια ΜακΛάφλιν, δήλωσε μέσω ανάρτησής της στο X (πρώην Twitter) την Τετάρτη ότι οι πέντε κρατούμενοι που απελάθηκαν στο Εσουατίνι ήταν υπήκοοι της Τζαμάικα, του Λάος, της Κούβας, της Υεμένης και του Βιετνάμ.
NEW: a safe third country deportation flight to Eswatini in Southern Africa has landed— This flight took individuals so uniquely barbaric that their home countries refused to take them back.
These depraved monsters have been terrorizing American communities but thanks to @POTUS… pic.twitter.com/TsanIX8H4T
— Tricia McLaughlin (@TriciaOhio) July 16, 2025
«Αυτή η πτήση μετέφερε άτομα τόσο απερίγραπτα βάρβαρα, που οι ίδιες οι πατρίδες τους αρνήθηκαν να τα δεχτούν πίσω», έγραψε.
«Αυτά τα διεστραμμένα τέρατα τρομοκρατούσαν αμερικανικές κοινότητες, αλλά χάρη στον Πρόεδρο Τραμπ και την Υπουργό Νόεμ, πλέον δεν βρίσκονται σε αμερικανικό έδαφος», πρόσθεσε η ΜακΛάφλιν.
Σύμφωνα με την ίδια, οι κρατούμενοι είχαν καταδικαστεί για σοβαρά εγκλήματα όπως βιασμό ανηλίκων, φόνο και ληστεία.
Η κυβερνητική εκπρόσωπος του Εσουατίνι, Μντλούλι, δήλωσε ότι η χώρα θα συνεργαστεί με τις ΗΠΑ και τη Διεθνή Οργάνωση Μετανάστευσης (IOM) για να διευκολυνθεί η μεταφορά των κρατουμένων στις χώρες καταγωγής τους.
Ωστόσο, όπως είπε στο CNN την Πέμπτη, «δεν υπάρχει ακόμη κάποιο χρονοδιάγραμμα» για την επαναπροώθησή τους.
Γιατί υπάρχει τόση οργή
Η απόφαση του Εσουατίνι να δεχτεί απελαθέντες των ΗΠΑ προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, τόσο για τον κίνδυνο που θεωρείται ότι συνιστούν οι συγκεκριμένοι κρατούμενοι όσο και για την εικόνα που παρουσιάζουν οι ΗΠΑ, παρουσιάζοντας το Εσουατίνι ως «ασφαλή τρίτη χώρα».
Το μικρό, περίκλειστο κράτος των περίπου 1,1 εκατομμυρίων κατοίκων αντιμετωπίζει ήδη σοβαρά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα:
- Φτώχεια
- Ανεργία
- Υψηλά ποσοστά εγκληματικότητας
- Υπερπλήρεις φυλακές
- Επιπλέον, σύμφωνα με τη Human Rights Watch, τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα επιδεινώνονται συνεχώς, μετά από καταστολές φιλοδημοκρατικών κινημάτων.
Περισσότερο από το 50% του πληθυσμού ζει με λιγότερα από $4 την ημέρα, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Το κόμμα της αντιπολίτευσης PUDEMO δήλωσε ότι η αποδοχή απελαθέντων από τις ΗΠΑ «θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τις ήδη ευάλωτες κοινότητές μας», οι οποίες — όπως ανέφερε — «αντιμετωπίζουν ήδη σοβαρό πρόβλημα εγκληματικότητας», περιλαμβανομένων βιασμών και δολοφονιών.
«Η χώρα μας δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως χωματερή για όσους θεωρούνται ακατάλληλοι να ζήσουν αλλού», ανέφερε το κόμμα σε δήλωση που έστειλε στο CNN.
Ο Λάκι Λουκχέλε, από το Δίκτυο Αλληλεγγύης της Σουαζιλάνδης — μια εξόριστη οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών με έδρα τη Νότια Αφρική — δήλωσε στο CNN ότι είναι «καθαρός ρατσισμός να θεωρείται η Αφρική χώρος εναπόθεσης των απελαθέντων του Ντόναλντ Τραμπ».
Ο Λουκχέλε είπε ότι ενημερώθηκε από ανώνυμες πηγές πως επίκεινται και άλλες απελάσεις ατόμων από τις ΗΠΑ προς το Εσουατίνι, προειδοποιώντας ότι «οι φυλακές της χώρας είναι ήδη υπερπλήρεις» και ότι οι κρατούμενοι «παίρνουν ένα γεύμα την ημέρα».
Το Φόρουμ Πολυμερούς Συμμετοχής (MSF), ένας συνασπισμός οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στο Εσουατίνι, δήλωσε με τη σειρά του ότι «η κυριαρχία και η αξιοπρέπεια της χώρας μας δεν πρέπει να ανταλλάσσονται για ασαφείς συμφωνίες ή πολιτικές σκοπιμότητες».
Δεν είναι σαφές τι κερδίζει το Εσουατίνι από τη φιλοξενία των απελαθέντων των ΗΠΑ. Η κυβερνητική εκπρόσωπος Μντλούλι δήλωσε στο CNN ότι «οι όροι της συμφωνίας (με τις ΗΠΑ) παραμένουν απόρρητοι».
Σε ερώτηση για το αν αναμένονται και άλλοι απελαθέντες από τις ΗΠΑ, απάντησε ότι προς το παρόν δεν υπάρχει σχετική πληροφόρηση.
Οι εμπορικές σχέσεις του Εσουατίνι με τις ΗΠΑ τέθηκαν υπό αμφισβήτηση τον Απρίλιο, όταν η χώρα συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο δασμών του Τραμπ, αντιμετωπίζοντας επιβάρυνση 10% στις εξαγωγές της. Η γειτονική της Νότια Αφρική — και μεγαλύτερος εμπορικός της εταίρος — επλήγη με δασμό 30%, προκαλώντας πανικό στην Κεντρική Τράπεζα του Εσουατίνι σχετικά με τις «επιπτώσεις» για την οικονομία της χώρας. Οι δασμοί πρόκειται να τεθούν σε ισχύ την 1η Αυγούστου.
Η αποδοχή απελαθέντων από τις ΗΠΑ έχει προκαλέσει ανάλογη κατακραυγή και στη Νότια Αφρική, της οποίας οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επιδεινωθεί υπό τη διακυβέρνηση Τραμπ.
Πηγή της νοτιοαφρικανικής κυβέρνησης δήλωσε στο CNN:
«Υπάρχει η αίσθηση ότι ορισμένοι εντός της διοίκησης Τραμπ ίσως χρησιμοποιούν αυτή την κίνηση (την απέλαση κρατουμένων στο Εσουατίνι) για να αποσταθεροποιήσουν τη Νότια Αφρική», λόγω των διαπερατών συνόρων και της ευάλωτης οικονομίας του Εσουατίνι.
Άλλη διπλωματική πηγή ανέφερε: «Όλοι ξέρουν ότι αυτοί οι τύποι (οι απελαθέντες κατάδικοι) θα προσπαθήσουν να περάσουν στη Νότια Αφρική», και πρόσθεσε πως οι ΗΠΑ «μας ζήτησαν να δεχτούμε μετανάστες — και αρνηθήκαμε».
Η ίδια πηγή χαρακτήρισε τις απελάσεις στο Εσουατίνι «πρόκληση» από την πλευρά των ΗΠΑ και άμεση απειλή για την εθνική ασφάλεια της Νότιας Αφρικής.
Ο Κεν Οπάλο, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Εξωτερικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Τζόρτζταουν στην Ουάσιγκτον, δήλωσε ότι οι αφρικανικές χώρες υφίστανται πιέσεις από τη διοίκηση Τραμπ για «να κάνουν εξωφρενικά πράγματα, όπως να αποδέχονται μετανάστες από τυχαίες χώρες ή να παραχωρούν τα ορυκτά τους πλούτη σε ασαφείς συμφωνίες που δεν έχουν νόημα».
Προειδοποίησε μάλιστα: «Είναι ανόητο να νομίζουν οι αφρικανικές χώρες ότι μπορούν να κάνουν συμφωνίες και να περιμένουν αξιόπιστες δεσμεύσεις από τον Λευκό Οίκο, δεδομένου ότι όλα λειτουργούν με καθαρά συναλλακτική λογική — πράγμα που σημαίνει πως τίποτα δεν είναι σταθερό».
Πηγή: CNN
