Συμφωνία για την παραχώρηση της κυριαρχίας των Νήσων Τσάγκος στον Μαυρίκιο ανακοίνωσε πως υπέγραψε ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ.
Το Αρχιπέλαγος Τσάγκος στον Ινδικό Ωκεανό φιλοξενεί στο νησί Ντιέγκο Γκαρσία μια στρατηγικής σημασίας στρατιωτική βάση, την οποία θα μισθώνει το Λονδίνο έναντι 101 εκατ. λιρών ετησίως.
Σύμφωνα με τον κ. Στάρμερ, η συμφωνία – η οποία περιλαμβάνει μίσθωση της βάσης για 99 χρόνια τουλάχιστον – είναι προς το εθνικό συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου. Η συμφωνία επικρίθηκε από το Συντηρητικό κόμμα της Βρετανίας που τη θεωρεί «αντίθετη στα βρετανικά συμφέροντα».
Βάσει της ανακοίνωσης που εξέδωσε η Ντάουνινγκ Στριτ, η συμμαχία των αγγλόφωνων χωρών Five Eyes (ΗΠΑ, Βρετανία, Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία) καθώς και η Ινδία, έχουν ταχθεί υπέρ της συμφωνίας.
Τον περασμένο Οκτώβριο το Λονδίνο δέχτηκε να αναγνωρίσει την κυριαρχία του Μαυρίκιου επί των νησιών Τσάγκος, υπό την προϋπόθεση ότι η Βρετανία θα διατηρήσει τη στρατιωτική βάση που έχει σήμερα, από κοινού με τις ΗΠΑ, στο νησί Ντιέγκο Γκαρσία.
Προσωρινό «πάγωμα»
Η υπογραφή της συμφωνίας, η οποία ήταν αρχικά προγραμματισμένη για το πρωί, αναβλήθηκε προσωρινά κατόπιν δικαστικής εντολής που εκδόθηκε τη νύχτα, έπειτα από προσφυγή που κατέθεσαν την τελευταία στιγμή δύο γυναίκες οι οποίες κατάγονται από τα νησιά αυτά.
Η εντολή αυτή «ανακλήθηκε» το μεσημέρι, καθώς οι δικαστικές αρχές έκριναν πως το «πάγωμα» της υπογραφής της συμφωνίας δεν είναι προς το δημόσιο συμφέρον της Βρετανίας.
Η Βρετανία διατήρησε το έλεγχο των νησιών Τσάγκος όταν ο Μαυρίκιος ανέκτησε την ανεξαρτησία του, το 1968. Περίπου 2.000 κάτοικοι του αρχιπελάγους εκδιώχθηκαν τα επόμενα χρόνια, κυρίως από το νησί Ντιέγκο Γκαρσία, όπου εγκαταστάθηκε η στρατιωτική βάση, η οποία επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον από τα μαχητικά αεροσκάφη και τα πολεμικά πλοία που συμμετείχαν στους πολέμους του Αφγανιστάν και του Ιράκ.
Το 2019 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ζήτησε από τη Βρετανία να παραδώσει το αρχιπέλαγος στον Μαυρίκιο, μέσα σε διάστημα έξι μηνών. Το ψήφισμα απαιτούσε από το Λονδίνο «να αναγνωρίσει ότι το αρχιπέλαγος των Τσάγκος είναι αναπόσπαστο τμήμα του εδάφους του Μαυρίκιου, να στηρίξει την αποαποικιοποίηση του Μαυρίκιου το συντομότερο δυνατόν και να μην παρεμποδίσει τη διαδικασία αυτή». Λίγους μήνες νωρίτερα, μια παρόμοια απόφαση είχε λάβει και το Διεθνές Δικαστήριο.
