Τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί στο Ουκρανικό μέχρι να συναντηθούμε με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, διεμήνυε την προηγούμενη εβδομάδα ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Συνάντηση μπορεί να μην πραγματοποιήθηκε, ωστόσο, ο Τραμπ είχε χθες τηλεφωνική επικοινωνία, διάρκειας δύο ωρών, με τον Ρώσο ομόλογό του.
Το αποτέλεσμά της; Λίγο θολό. Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε πως πιστεύει ότι η συνομιλία πήγε «πολύ καλά» και πρόσθεσε πως «Ρωσία και Ουκρανία θα αρχίσουν αμέσως διαπραγματεύσεις για μια εκεχειρία και ακόμη πιο σημαντικό τον τερματισμό του πολέμου». Από την πλευρά του, ο Πούτιν είπε πως η Ρωσία είναι έτοιμη να εργαστεί με την Ουκρανία για ένα μνημόνιο μελλοντικής συμφωνίας ειρήνης, προσθέτοντας πως οι προσπάθειες για τερματισμό του πολέμου είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
Είναι όμως έτσι; Μετά από δύο ώρες συνομιλίας ο Τραμπ δήλωσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι η Ουκρανία και η Ρωσία θα ξεκινήσουν «αμέσως διαπραγματεύσεις» προς την κατεύθυνση της κατάπαυσης του πυρός, αλλά ενδεχομένως χωρίς τις ΗΠΑ, παρατηρεί το πρακτορείο Bloomberg, προσθέτοντας πως δεν υπήρξε καμία απειλή κυρώσεων, καμία απαίτηση για χρονοδιάγραμμα και καμία πίεση στον Ρώσο ηγέτη.
«Παρόλο που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έκανε λόγο για μια ”εξαιρετική” συνομιλία με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν τη Δευτέρα, η επικοινωνία των δύο ανδρών δεν έφερε καμία προφανή πρόοδο για την Ουκρανία. Παραμένει ασαφές εάν αυτή σηματοδοτεί μια πραγματική αλλαγή στη στάση του Κρεμλίνου ή μια συνεχή προσπάθεια καθυστέρησης των συνομιλιών, ενώ οι ρωσικές δυνάμεις προσπαθούν να κερδίσουν περισσότερα εδάφη στην Ουκρανία. Το πρώτο είναι λιγότερο πιθανό από το δεύτερο», σχολιάζει σχετικά το Bloomberg.
Το αποτέλεσμα της τηλεφωνικής επικοινωνίας φαίνεται να προκαλεί ανησυχία στους Ευρωπαίους ηγέτες που πριν το τηλεφώνημα είχαν αναθαρρήσει σχετικά με την στάση του Αμερικανού προέδρου στο Ουκρανικό. Μετά από μήνες που ο Τραμπ δεν κατάφερε να φέρει τον Πούτιν πιο κοντά στην ειρήνη, υπάρχει η ανησυχία ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ αποσύρεται από τις προσπάθειές του να τερματίσει τον πόλεμο, αφήνοντας την Ουκρανία και τους συμμάχους της μόνους.
Αυτό δείχνουν δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων στο Bloomberg. Μία από τις πηγές του πρακτορείου ανέφερε ότι οι Ευρωπαίοι φοβούνται ότι ο Τραμπ αποδεσμεύεται από τη διπλωματική προσπάθεια. Άλλη πηγή δήλωσε ότι ο Τραμπ έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θέλει να επιβάλει περισσότερες κυρώσεις και αποσύρθηκε από την πρότασή του για κατάπαυση του πυρός, ενώ μία τρίτη αποκάλυψε ότι οι ηγέτες στο Κίεβο και αλλού στην Ευρώπη διαφωνούν με το σχέδιό του Τραμπ να συνομιλήσουν απευθείας η Ρωσία και η Ουκρανία.
«Σήμερα, μοιάζει σαν να επιστρέφουμε σε ένα πολύ πιο μακροπρόθεσμο σενάριο, στο οποίο ο Πούτιν κερδίζει περισσότερο χρόνο για τον εαυτό και τον στρατό του», σχολιάζει η Κριστίν Μπερζίνα, διευθύνουσα σύμβουλος του προγράμματος Geostrategy North του German Marshall Fund. «Ο Πούτιν κέρδισε περισσότερες ευκαιρίες, όμως η κατάπαυση του πυρός και η λύση φαίνονται όλο και πιο μακρινές».
Θα αποσυρθεί;
Ενισχύοντας τη σύγχυση γύρω από τη στάση των ΗΠΑ, ο Τραμπ δήλωσε αργότερα τη Δευτέρα ότι οι ΗΠΑ δεν αποσύρονται από τη σύγκρουση, αλλά ότι εξετάζει αν θα το πράξει και ότι υπάρχει ακόμη και ένα «συγκεκριμένη σημείο», το οποίο δεν εξήγησε ποιο είναι, μετά το οποίο θα αποχωρήσει. Πάντως δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο επιβολής περαιτέρω κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας ή νέων αποστολών όπλων στην Ουκρανία, αν και κατέστησε σαφές ότι δεν είναι διατεθειμένος να κάνει κανένα από τα δύο.
«Πιστεύω ότι κάτι θα συμβεί, και αν δεν συμβεί, απλώς υποχωρώ και θα πρέπει να συνεχίσουν», είπε χαρακτηριστικά. «Αυτή είναι μια ευρωπαϊκή κατάσταση. Θα έπρεπε να παραμείνει μια ευρωπαϊκή κατάσταση».
Τα σχόλια του Τραμπ τη Δευτέρα ήταν πιο αμφίσημα απέναντι στη σύγκρουση και στον ρόλο του για τον τερματισμό της, από ό,τι μόλις την περασμένη εβδομάδα.
Άλλα λέει και άλλα κάνει
Σχολιάζοντας την τηλεφωνική επικοινωνία των δύο ηγετών, ο Πούτιν δήλωσε στους δημοσιογράφους στο Σότσι ότι η κλήση ήταν «ειλικρινής» και «πολύ χρήσιμη», προσθέτοντας ότι οι δύο συμφώνησαν ότι η Ρωσία θα εργαστεί σε ένα μνημόνιο με την Ουκρανία για μια πιθανή μελλοντική συνθήκη ειρήνης.
Δεν προσέφερε λεπτομέρειες. Ανέφερε όμως ότι το βασικό σημείο συζήτησής του ήταν: «το κύριο πράγμα για εμάς είναι να εξαλείψουμε τα βαθύτερα αίτια αυτής της κρίσης».
Αυτό όμως περιλαμβάνει «την ίδια την ύπαρξη του ουκρανικού κράτους με τη σημερινή του μορφή», σύμφωνα με την Μαρία Σνεγκόβαγια, ανώτερη συνεργάτιδα για τη Ρωσία και την Ευρασία στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών.
«Ρητορικά, η Ρωσία παρουσιάζεται ως ανοιχτή σε διαπραγματεύσεις και χαιρετίζει δημοσίως τις προσπάθειες των ΗΠΑ, για να αποφύγει τον εκνευρισμό της αμερικανικής κυβέρνησης», σχολίασε. «Στην πράξη, όμως, εμμένει σταθερά στην αρχική της θέση».
Διαβάστε ακόμα:
→ Ο υπερ-αισιόδοξος Τραμπ, ο συγκρατημένος Πούτιν και το σχέδιο για πενταμερή στο Βατικανό
