Skip to main content

Πόλεμος στην Ουκρανία: Οι Ρώσοι εθνικιστές καλούν τον Πούτιν να συνεχίσει τον πόλεμο με το Κίεβο

Sputnik/Alexander Kazakov/Pool via REUTERS

Ο Πούτιν και οι υπηρεσίες πληροφοριών του πρέπει να διαχειριστούν τους σκληροπυρηνικούς εθνικιστές της Ρωσίας για να διασφαλίσουν ότι δεν θα διαταράξουν τους στόχους του

Την ώρα που ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν διερευνά μια πιθανή ειρηνευτική διευθέτηση για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, οι γερακίνοι αντιδυτικοί εθνικιστές στο εσωτερικό διεξάγουν μια εκστρατεία για να διατηρήσουν τη σύγκρουση.

«Παραδίδουμε τα όπλα μας, παραδίδουμε τη χώρα μας!», δημοσίευσε την Κυριακή ο Πάβελ Γκούμπαρεφ, ακτιβιστής υπέρ της Μόσχας σε τμήμα της ανατολικής περιοχής Ντόνετσκ της Ουκρανίας που ελέγχεται από τη Μόσχα, ο οποίος μαίνεται ενάντια στην προοπτική να «παγώσει» η σύγκρουση σύμφωνα με τις τρέχουσες γραμμές.

Για κάποιον που ανατράφηκε στη Δύση, μπορεί να φαίνεται εκ πρώτης όψεως σαν ο Πούτιν να βρίσκεται υπό πίεση.

Ωστόσο, οι λεγόμενοι «Z-patriots» – που ονομάζονται από ένα σύμβολο που ζωγραφίζουν οι ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία στα οχήματά τους – πρέπει να συμμορφώνονται με ορισμένους κανόνες και τελικά να μην αποτελούν απειλή για τον Πούτιν, είπαν τρία άτομα κοντά στο Κρεμλίνο. Θα αναμένεται να τηρήσουν τη γραμμή αν και όταν έρθει η στιγμή να κάνουμε ειρήνη, είπε ο λαός.

Ταυτόχρονα, ο Πούτιν και οι υπηρεσίες πληροφοριών του πρέπει να διαχειριστούν τους σκληροπυρηνικούς εθνικιστές της Ρωσίας για να διασφαλίσουν ότι δεν θα διαταράξουν τους στόχους του, είπαν τα τρία άτομα.

Οι αναλυτές λένε ότι με το επιχείρημα για τη συνέχιση του πολέμου, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και ορισμένοι ηγέτες της Δυτικής Ευρώπης πιέζουν για μια συμφωνία, οι ”Ζ-patriots” μπορούν μερικές φορές να το «πάνε πολύ μακριά» για να αρέσουν στο Κρεμλίνο, ξεσηκώνοντας το κοινό και δημιουργώντας προσδοκίες για μια πιο φιλόδοξη εκστρατεία στο πεδίο της μάχης.

«Δεν είναι όλα υπό πλήρη έλεγχο», είπε η Τατιάνα Στανόβαγια, ανώτερη συνεργάτιδα στο Κέντρο Ευρασίας της Ρωσίας ”Carnegie”, η οποία έχει μελετήσει το Κρεμλίνο για χρόνια.

«Ορισμένοι ”Ζ-patriots” κάλεσαν τον ρωσικό στρατό να καταλάβει τις ουκρανικές πόλεις Κίεβο και Οδησσό»

Η Στανόβαγια, την οποία οι ρωσικές αρχές όρισαν πέρυσι ως «ξένη πράκτορα», σημείωσε ότι ορισμένοι ”Ζ-patriots” κάλεσαν τον ρωσικό στρατό να καταλάβει τις ουκρανικές πόλεις Κίεβο και Οδησσό και ακόμη και να επιτεθεί στην Πολωνία. Τέτοιοι στόχοι υπερβαίνουν κατά πολύ αυτό που ο Πούτιν, ο οποίος έχει διεκδικήσει τέσσερις ουκρανικές περιοχές ως μέρος της Ρωσίας – εκτός από την Κριμαία – έχει δηλώσει ως πολεμικούς στόχους της Ρωσίας.

«Το μαστίγωμα των ανθρώπων και η ώθηση της κοινωνίας να υποστηρίξει μια μεγαλύτερη στρατιωτική εκστρατεία είναι εμπόδιο και συνεχίζεται η δουλειά για να μειώσουν τους τόνους αυτά που λένε ή να βάλουν μια κάλτσα γιατί ξεσηκώνουν την κοινωνία όταν ο Πούτιν χρειάζεται να κάνει συνομιλίες», είπε η Στανόβαγια.

Το Κρεμλίνο δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα σχολιασμού για αυτήν την ιστορία.

Μερικοί από τους ”Z-patriots” – πολεμικοί μπλόγκερ ή πολεμικοί ανταποκριτές – έχουν μισό εκατομμύριο οπαδούς ή περισσότερους στην πλατφόρμα κοινωνικών μέσων Telegram και διαβάζονται ευρέως στη Ρωσία, μεταξύ άλλων στην ελίτ, στο εξωτερικό και στην Ουκρανία. Πρέπει όμως να περπατήσουν προσεκτικά.

Οι εθνικιστές που έχουν διασχίσει το Κρεμλίνο στο παρελθόν αντιμετώπισαν προβλήματα – κυρίως ο επαναστάτης ηγέτης της ομάδας μισθοφόρων Wagner Γεβγένι Πριγκόζιν και ο ειλικρινής υπερεθνικιστής Ιγκόρ Γκίρκιν. Ο Πριγκόζιν πέθανε σε αεροπορικό δυστύχημα και ο Γκίρκιν φυλακίστηκε.

Το Κρεμλίνο απέρριψε ως «απόλυτο ψέμα» την αναφορά ότι ο Πούτιν σκότωσε τον Πριγκόζιν ως εκδίκηση για την ανταρσία του. Λέει ότι δεν παρεμβαίνει σε δικαστικές υποθέσεις, κάτι που αμφισβητούν οι επικριτές.

Οι αναλυτές λένε ότι οι ”Ζ-patriots” ήταν χρήσιμοι για το Κρεμλίνο, βοηθώντας το να οικοδομήσει και να διατηρήσει ευρεία δημόσια υποστήριξη για τον πόλεμο τα τελευταία τρία χρόνια.

Αλλά οι Ζ-πατριώτες που κάνουν πολύ φασαρία για οποιαδήποτε ενδεχόμενη ειρηνευτική συμφωνία κινδυνεύουν να εκκαθαριστούν, είπαν οι τρεις πηγές, οι οποίες, όπως και άλλες σε αυτήν την ιστορία, μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας, δεδομένης της ευαισθησίας του θέματος.

Μία από τις πηγές είπε ότι οι υπερεθνικιστές θα αλλάξουν γρήγορα τη ρητορική τους μόλις το Κρεμλίνο καταλήξει σε ένα ειρηνευτικό σχέδιο.

«Θα είναι σαν να χτυπιέται ένας διακόπτης φώτων», είπε η πηγή.

«Ο πόλεμος θα συνεχιστεί»

Αφού ο Πούτιν κάλεσε για άμεσες ειρηνευτικές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη με την Ουκρανία σε συνέντευξη Τύπου στο Κρεμλίνο την Κυριακή, ορισμένοι υπερεθνικιστές έσπευσαν να εκφράσουν τις ανησυχίες τους.

Μια ρωσική διαπραγματευτική ομάδα βρέθηκε στην Τουρκία την Πέμπτη για τις συνομιλίες, αν και δεν ήταν σαφές αν θα πραγματοποιηθούν, με τον ίδιο τον Πούτιν προφανώς να μην παρευρίσκεται.

«Ο πόλεμος μας θα συνεχιστεί μέχρι την πλήρη απελευθέρωση της Novorossiya(Νέας Ρωσίας) και της Malorossiya(Μικρής Ρωσίας)», έγραψε ο Κονσταντίν Μαλοφέγιεφ, ένας εθνικιστής μεγιστάνας που είναι παντρεμένος με έναν ανώτερο κυβερνητικό αξιωματούχο που αναφέρεται απευθείας στον Πούτιν, χρησιμοποιώντας όρους που παραπέμπουν στη Ρωσική Αυτοκρατορία και περιγράφουν μια λωρίδα της σύγχρονης Ουκρανίας που κάποτε κυβερνούσαν οι Τσάροι.

Ο Μαλοφέγιεφ δεν απάντησε σε αίτημα για συνέντευξη.

Εν τω μεταξύ, ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας που είναι επί του παρόντος αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας και ο οποίος κάποτε αυτοχαρακτηριζόταν ως φιλελεύθερος φιλοδυτικός εκσυγχρονιστής, πήγε στο Χ το Σάββατο για να πει ότι μια εκεχειρία θα πρόσφερε «ανάπαυλα» στον ουκρανικό στρατό.

Ο Μεντβέντεφ έχει αποκτήσει τη φήμη ότι κάνει συχνά ακραίες και μη διπλωματικές παρατηρήσεις, αλλά οι δηλώσεις του αντανακλούν ένα σκέλος σκέψης μεταξύ ανώτερων στελεχών του Κρεμλίνου, ανέφεραν πέντε διπλωμάτες που συμβουλεύτηκε το Reuters. Ως πρώην αρχηγός του Κρεμλίνου, αναλυτές και μία από τις πηγές είπαν ότι ο Μεντβέντεφ -ο οποίος παραμένει κοντά στον Πούτιν- είχε ιδιαίτερη άδεια να μιλήσει.

Μία από τις πηγές είπε ότι οι πολεμικές δηλώσεις εθνικιστών όπως ο Malofeyev –αν και ειλικρινείς και όχι σεναριακές– είναι ένας τρόπος για να παρακολουθήσουμε εάν το Κρεμλίνο είναι πραγματικά κοντά στην ειρήνη στην Ουκρανία ή όχι.

Εάν και όταν ο πόλεμος τελειώσει ή είναι κοντά στο τέλος και η κατάσταση αλλάξει, αυτοί οι άνθρωποι θα αισθανθούν ότι ο άνεμος έχει αλλάξει, είπε η πηγή. Όσοι δεν προσαρμόσουν τη συμπεριφορά τους θα μπορούσαν να βρεθούν στη φυλακή, είπε μια άλλη από τις πηγές.

Οι αρχές έχουν κάνει δύο κανόνες πολύ προφανείς: μην επικρίνετε προσωπικά τον Πούτιν ή τα κορυφαία στελέχη του στρατού.

Σύμφωνα με έναν νόμο που ψηφίστηκε αμέσως μετά την εισβολή δεκάδων χιλιάδων ρωσικών στρατιωτών στην Ουκρανία το 2022, η «απαξίωση» του στρατού τιμωρήθηκε με φυλάκιση έως και 15 ετών.

Αφού κατηγόρησε τον Πούτιν και τους κορυφαίους του στρατού για αποτυχία στην Ουκρανία, ο Γκίρκιν, πρώην αξιωματικός της FSB και διοικητής πεδίου μάχης καταζητούμενος για έγκλημα πολέμου στη Δύση, καταδικάστηκε για υποκίνηση εξτρεμισμού το 2024 και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης τεσσάρων ετών.

Ωστόσο, έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τη φυλακή τη Δευτέρα ότι «μόνο ένας ανόητος ή ένας σαμποτέρ που βοηθά κρυφά τον εχθρό στη σφαίρα των πληροφοριών θα μπορούσε να μιλήσει για το επικείμενο τέλος του πολέμου και για οποιοδήποτε συμβιβασμό».

Ο Γιεβγκένι Πριγκόζιν, ιδρυτής της ομάδας μισθοφόρων Βάγκνερ, οδήγησε τους άνδρες του σε μια αποτυχημένη και αιματηρή πορεία στη Μόσχα στις 23 Ιουνίου για να προσπαθήσει να εκδιώξει τον τότε υπουργό Άμυνας και παρέσυρε στην προσωπική κριτική του Πούτιν.

Σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα με τους ανώτατους υπολοχαγούς του δύο μήνες μετά την επομένη της ανταρσίας του. Αργότερα ο Πούτιν είπε ότι το αεροπλάνο ανατινάχθηκε με χειροβομβίδες, ενώ όσοι επέβαιναν ήταν γεμάτοι κοκαΐνη και αλκοόλ.

«Πάρτι του πολέμου»

Πολλοί Ρώσοι συνδέουν την ετικέτα Z-Patriots με πολεμικούς μπλόγκερ και ανταποκριτές, μια ομάδα που έγινε γνωστή μετά την έναρξη της σύγκρουσης.

Μιλώντας ειλικρινά στα πρώτα στάδια του πολέμου, το Κρεμλίνο και το Υπουργείο Άμυνας κάλεσαν αργότερα πολλούς από αυτούς σε ενημερώσεις για να προσπαθήσουν να τους συμμετάσχουν. Ορισμένοι τώρα αναδημοσιεύουν τα δελτία τύπου του Υπουργείου Άμυνας μαζί με τη δική τους ανάλυση. άλλοι παραμένουν πιο ειλικρινείς.

Αλλά το αποκαλούμενο «πάρτι του πολέμου» περιλαμβάνει επίσης μια ευρύτερη ομάδα φωνών, συμπεριλαμβανομένων βουλευτών της Κρατικής Δούμας, της Κάτω Βουλής του κοινοβουλίου και των λεγόμενων «πολιτικών τεχνολόγων» ειδικών που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη σε εκπομπές συνομιλίας της κρατικής τηλεόρασης αφιερωμένες στον πόλεμο, παρέχοντας χρήσιμες υπηρεσίες στο Κρεμλίνο επαναλαμβάνοντας και ενισχύοντας την ιστορία που προτιμά.

Τα γεράκια του πολέμου περιλαμβάνουν πρόσωπα που συνδέονται με το υπουργείο Άμυνας, τις υπηρεσίες πληροφοριών, τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου και άτομα που ήταν ή παραμένουν κοντά στον Πούτιν.

Εκείνοι που επιτρέπεται να εμφανίζονται στις τηλεοπτικές εκπομπές συνομιλίας για τον πόλεμο συζητούν τακτικά για άγριες απειλές κατά της Δύσης, όπως η χρήση πυρηνικών όπλων κατά της Βρετανίας ή η εισβολή στις χώρες της Βαλτικής.

Μια τέταρτη πηγή στο εσωτερικό της Ρωσίας είπε ότι η επιθυμία να παραταθεί ο πόλεμος σε ορισμένους κύκλους οδηγήθηκε από μια εσωτερική πίεση στο εσωτερικό του συστήματος στον Πούτιν να διευθετήσει οριστικά αυτό που θεωρούν ως το πρόβλημα της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Η Στανόβαγια του Carnegie, η οποία, βάσει δημοσκοπήσεων, υπολόγισε ότι οι απόψεις των ”Ζ-patriots” συμμερίζονται το 10-15% των Ρώσων, είπε ότι οι σταθερές ιδέες του Πούτιν σήμαιναν ότι οι εθνικιστές δεν είχαν σοβαρή επιρροή πάνω του.

«Χωρίς ριζικές εξωτερικές αλλαγές, ο Πούτιν έχει δεσμευτεί να τερματίσει τον πόλεμο με τους δικούς του όρους», είπε αναφερόμενη στους δεδηλωμένους εδαφικούς του στόχους και τους στόχους ασφαλείας στην Ουκρανία. «Είναι έτοιμος να κάνει πόλεμο για χρόνια ή να πετύχει τους στόχους του με διαφορετικό τρόπο».

Πηγή: Reuters