Οι ΗΠΑ δεν πρέπει να «έχει αυταπάτες» για τον Λευκορώσο πρόεδρο Αλεξάντερ Λουκασένκο και να προσφέρουν παραχωρήσεις μετά την απελευθέρωση ενός Αμερικανού κρατούμενου που αφέθηκε ελεύθερος ως δώρο στον Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε ανώτερος βοηθός του εξόριστου ηγέτη της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας.
Αμερικανοί αξιωματούχοι ανακοίνωσαν την Τετάρτη την απελευθέρωση του Γιούρας Ζιανκόβιτς, 47 ετών, ενός πολιτογραφημένου Αμερικανού που φυλακίστηκε στη Λευκορωσία με την κατηγορία της συνωμοσίας για τη δολοφονία του Λουκασένκο και τη διοργάνωση πραξικοπήματος. Η Λευκορωσία είπε ότι τον απελευθέρωσε μετά από αίτημα των Η.Π.Α.
Η απελευθέρωση έγινε λίγο πριν από την επίσκεψη στην Ουάσιγκτον από την ηγέτιδα της αντιπολίτευσης Σβιατλάνα Τσιχανούσκαγια, εξόριστη μετά τις προεδρικές εκλογές του 2020, όπως λένε οι υποστηρικτές της, της έκλεψαν.
«Ο Ζιανκόβιτς είναι ήδη στις Ηνωμένες Πολιτείες, ασφαλής, η κόλαση έχει τελειώσει. Το καθεστώς προσπάθησε να τον εξοντώσει, τον ανάγκασε να ομολογήσει, να ηχογραφήσει βίντεο για προπαγάνδα, αλλά χαίρομαι που το ηθικό του πνεύμα είναι εντάξει», δήλωσε στο Reuters ο επικεφαλής πολιτικός σύμβουλος της Τσιχανούσκαγια, Φράνακ Βιατσόρκα.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι ένα είδος ”δώρου” στην αμερικανική κυβέρνηση… αλλά ας μην έχουμε αυταπάτες», είπε. «Μπορούμε να μιλήσουμε για παραχωρήσεις μόνο όταν όλοι ή η πλειοψηφία των πολιτικών κρατουμένων είναι ελεύθεροι, και δεν είμαστε ακόμη εκεί».
Η Τσικανούσκαγια, η οποία χαιρέτισε την απελευθέρωση του Ζιανκόβιτς και ευχαρίστησε τον Τραμπ και την ομάδα του για τις προσπάθειές τους να τον βγάλουν έξω, είπε ότι επισκέπτεται τις ΗΠΑ «για να ενισχύσει την υποστήριξη στη δημοκρατική Λευκορωσία».
Μάλιστα, είπε ότι περισσότεροι από 1.200 πολιτικοί κρατούμενοι εξακολουθούν να είναι φυλακισμένοι στο πρώην σοβιετικό κράτος, το οποίο συγκέντρωσε όλους τους αξιόλογους αντιπάλους του Λουκασένκο σε μια βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων μετά τις εκλογές του 2020.
Στενός σύμμαχος του Πούτιν
Ο Λουκασένκο, στενός σύμμαχος του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, παρέτεινε την 31χρονη διακυβέρνησή του σε άλλες εκλογές τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, τις οποίες οι δυτικές χώρες χαρακτήρισαν απάτη. Αρνείται ότι η Λευκορωσία κρατά πολιτικούς κρατούμενους.
Ο Ζιανκόβιτς εμφανίστηκε στην κρατική τηλεόραση της Λευκορωσίας στη φυλακή τον Σεπτέμβριο του 2024 να ομολογεί την υποτιθέμενη συνωμοσία και να ζητά χάρη. Η εμφάνισή του – χλωμή, αδύνατη και με ψιλομαλλιά – ήταν σχεδόν αγνώριστη από φωτογραφίες που τραβήχτηκαν αρκετά χρόνια νωρίτερα.
Για χρόνια, η Δύση αντιμετωπίζει τον Λουκασένκο ως παρία και επέβαλε κύματα κυρώσεων στη Λευκορωσία. Οι ΗΠΑ δεν έχουν πρεσβευτή εκεί από το 2008.
Ο Ιβάν Κραβτσόφ, γραμματέας του συντονιστικού συμβουλίου της αντιπολίτευσης στην εξορία, είπε ότι η απελευθέρωση του Ζιανκόβιτς ήταν μέρος μιας στρατηγικής του Λουκασένκο να επανασυνδεθεί με την Ουάσιγκτον προσφέροντας μια γρήγορη νίκη στον Τραμπ. Υπέθεσε ότι η Ουάσιγκτον μπορεί να απαντήσει επιστρέφοντας ορισμένους διπλωμάτες στο Μινσκ, αλλά είπε ότι ο Λουκασένκο θα αντιμετωπίσει μια πρόκληση που θα διατηρήσει το ενδιαφέρον του προέδρου των ΗΠΑ.
«Θα μπορούσε να σταματήσει ανά πάσα στιγμή, και νομίζω ότι και ο Λουκασένκο το καταλαβαίνει – μάλλον γι’ αυτό κάνει αυτές τις μονομερείς χειρονομίες».
Ο Ντμίτρι Μπολκούνετς, ένας άλλος εξόριστος ακτιβιστής της αντιπολίτευσης, είπε ότι ο Λουκασένκο «θέλει να κάνει ειρήνη με τους Αμερικανούς», αλλά το περιθώριο ελιγμών του ήταν περιορισμένο λόγω της εξάρτησής του από τη Μόσχα.
«Το Κρεμλίνο δεν θα επιτρέψει στον Λουκασένκο να ενεργήσει ως ανεξάρτητη πολιτική προσωπικότητα».
Πηγή: Reuters