Skip to main content

Θανατική ποινή: Πού ισχύει ακόμη, πόσοι εκτελούνται και με ποιες μεθόδους

Ποιες χώρες είναι οι μεγαλύτεροι εκτελεστές - Τι μεθόδους χρησιμοποιούν

Ένας καταδικασμένος δολοφόνος στις ΗΠΑ έγινε το πρώτο άτομο στη χώρα που εκτελέστηκε με αέριο άζωτο. Ένας Ιάπωνας καταδικάστηκε επίσης σε θάνατο με απαγχονισμό για εμπρηστική επίθεση που σκότωσε 36 άτομα. Ο αριθμός των εκτελέσεων αυξάνεται παγκοσμίως, παρά το γεγονός ότι πολλές χώρες καταργούν τη θανατική ποινή. Το BBC συγκέντρωσε όλα τα στοιχεία για τη χρήση της εσχάτης των ποινών.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Διεθνούς Αμνηστίας, το 2022:

  • Η θανατική ποινή ήταν σε ισχύ σε 55 χώρες 
  • Σε 9 από αυτές τις χώρες η θανατική ποινή ισχύει μόνο για τα πιο σοβαρά εγκλήματα, όπως πολλαπλούς φόνους ή εγκλήματα πολέμου
  • Σε 23 ισχύει η θανατική ποινή, αλλά δεν έχει χρησιμοποιηθεί τα τελευταία 10 χρόνια

Ο αριθμός των εκτελεσθέντων

Τα στοιχεία της Διεθνούς Αμνηστίας συγκεντρώνονται από επίσημες στατιστικές, αναφορές των μέσων ενημέρωσης και πληροφορίες που διαβιβάστηκαν από άτομα που καταδικάστηκαν σε θάνατο, τις οικογένειες και τους εκπροσώπους τους.

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε 883 εκτελέσεις παγκοσμίως το 2022, τον υψηλότερο αριθμό εκτελέσεων από το 2017. Ωστόσο ο αριθμός είναι πολύ χαμηλότερος από τα στοιχεία του 1988, του 1989 ή και του 2015, όταν περισσότερα από 1.500 άτομα εκτελέστηκαν σε ένα μόνο έτος.

Οι χώρες με τα μαύρα πρωτεία

Η Διεθνής Αμνηστία αναφέρει επίσης ότι τουλάχιστον 2.016 θανατικές ποινές επιβλήθηκαν το 2022, σε 52 χώρες. Σε παγκόσμιο επίπεδο, πιστεύει ότι τουλάχιστον 28.282 άνθρωποι καταδικάζονταν σε θάνατο στα τέλη του 2022. Πολλοί κρατούμενοι περνούν χρόνια ή και δεκαετίες περιμένοντας την εκτέλεσή τους. Οι χώρες που εκτέλεσαν τους περισσότερους ανθρώπους ήταν το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ.

Συνολικά 11 χώρες στον κόσμο εκτελούν επίμονα ανθρώπους κάθε χρόνο. Αυτές περιλαμβάνουν την Κίνα, την Αίγυπτο, το Ιράν, το Ιράκ, τη Σαουδική Αραβία, τις ΗΠΑ, το Βιετνάμ και την Υεμένη. Η Διεθνής Αμνηστία πιστεύει επίσης ότι η Βόρεια Κορέα «είναι πιθανό να χρησιμοποιεί τη θανατική ποινή με σταθερό ρυθμό, κάθε χρόνο», αλλά δεν μπορεί να το επαληθεύσει ανεξάρτητα.

Τα στοιχεία του 2022

Ο αριθμός των εκτελέσεων στη Σαουδική Αραβία το 2022 ήταν ο υψηλότερος εδώ και 30 χρόνια. Πέντε χώρες – Μπαχρέιν, Κομόρες, Λάος, Νίγηρας και Νότια Κορέα – καταδίκασαν ανθρώπους σε θάνατο το 2022, ενώ δεν είχαν χρησιμοποιήσει τη θανατική ποινή για πολλά χρόνια. Στις ΗΠΑ αν και ο αριθμός των εκτελέσεων αυξήθηκε σε σχέση με το 2021, παρέμεινε πολύ χαμηλότερος από το ανώτατο όριο του 1999.

Πόσα άτομα εκτελούνται για αδικήματα ναρκωτικών

Η Διεθνής Αμνηστία λέει ότι υπήρξαν 325 εκτελέσεις για αδικήματα ναρκωτικών σε όλο τον κόσμο το 2022, συμπεριλαμβανομένων:

  • 255 στο Ιράν
  • 57 στη Σαουδική Αραβία
  • 11 στη Σιγκαπούρη. Το 2023, η Σιγκαπούρη εκτέλεσε για πρώτη φορά, σε διάστημα 20 ετών, μία γυναίκα.

Πόσες χώρες έχουν καταργήσει τη θανατική ποινή

Η θανατική ποινή δεν εφαρμόζεται καθόλου σε 112 χώρες, σε σύγκριση με 48 το 1991. Έξι χώρες κατάργησαν τη θανατική ποινή είτε πλήρως είτε εν μέρει το 2022.

Η Ισημερινή Γουινέα και η Ζάμπια δήλωσαν ότι θα χρησιμοποιείται μόνο για τα πιο σοβαρά εγκλήματα.

Τον Απρίλιο του 2023, το κοινοβούλιο της Μαλαισίας ψήφισε επίσης την άρση της υποχρεωτικής θανατικής ποινής για 11 σοβαρά εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένων των φόνων και της τρομοκρατίας.

Το κοινοβούλιο της Γκάνας ψήφισε για την πλήρη κατάργηση της θανατικής ποινής τον Ιούλιο του 2023.

Πώς επιβάλλουν τη θανατική ποινή οι χώρες σε όλο τον κόσμο

Η Σαουδική Αραβία ήταν η μόνη χώρα που κατέταξε τον αποκεφαλισμό ως μέθοδο εκτέλεσης το 2022.

Άλλες μέθοδοι περιελάμβαναν τον απαγχονισμό, τη θανατηφόρα ένεση και τον θάνατο με πυροβολισμό.

Ο Κένεθ Σμιθ στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ ήταν ο πρώτος άνθρωπος που εκτελέστηκε με αέριο άζωτο. Θα είναι το πρώτο άτομο που θα θανατωθεί με αυτή τη μέθοδο οπουδήποτε στον κόσμο, σύμφωνα με το Κέντρο Πληροφοριών Θανατικής Ποινής που εδρεύει στις ΗΠΑ. Οι δικηγόροι του Σμιθ χαρακτήρισαν τη μη δοκιμασμένη μέθοδο «σκληρή και ασυνήθιστη» τιμωρία.

Η Αλαμπάμα και ακόμη δύο πολιτείες των ΗΠΑ ενέκριναν τη χρήση αζώτου επειδή τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται πιο συχνά σε θανατηφόρες ενέσεις έχουν γίνει δυσεύρετα.