Μια μεγάλη πρόκληση τεσσάρων δεκαετιών αφιερωμένων στην ανάπτυξη εμβολίου κατά του θανατηφόρου ιού HIV που προκαλεί το AIDS, φαίνεται ότι θα στεφθεί με επιτυχία, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Το περασμένο Σάββατο η έρευνα “απέδωσε καρπούς” καθώς μια ομάδα επιστημόνων ανακοίνωσε ότι ένα δοκιμαστικό φάρμακο το οποίο έχει δείξει ανοσοαπόκριση στους ανθρώπους προστάτευσε τους πιθήκους που χρησιμοποίησαν στη μελέτη, από μόλυνση από HIV.
Κατά τη διάρκεια των αρχικών σταδίων της δοκιμής φαρμάκων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το φάρμακο μπορεί να προκαλέσει ανοσοαπόκριση όταν χορηγείται στον άνθρωπο. Αυτή η ανοσολογική αντίδραση θα μπορούσε να προστατεύσει τους ανθρώπους από τη μόλυνση. Δοκίμασαν επίσης το φάρμακο σε 72 εργαστηριακούς πιθήκους και προχώρησαν στη μόλυνση τους με έξι ενέσεις ιού τύπου HIV. Τα 2/3 του ανοσοποιητικού συστήματος των πειραματόζωων αντέδρασαν στην εισερχόμενη λοίμωξη αποδεικνύοντας ότι το εμβόλιο ήταν επιτυχές σε αυτά. Στις πρώτες δοκιμές σε ανθρώπους το εμβόλιο δείχνει ότι είναι ασφαλές και για τον άνθρωπο.
Τα αποτελέσματα της μελέτης από αυτές τις πρώτες δοκιμές δημοσιεύθηκαν στο τελευταίο τεύχος επιστημονικού εντύπου «Lancet». Η ομάδα εξέτασε το νέο αυτό παράγοντα σε 393 ενήλικες από την Ανατολική Αφρική, τη Νότια Αφρική, τη Ρουάντα, την Ουγκάντα, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ταϊλάνδη, ηλικίας 18 έως 50 ετών. Όλοι οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν τυχαία σε επτά ομάδες και έλαβαν σοβαρούς διαφορετικούς συνδυασμούς εμβολίων ή εικονικό φάρμακο. Αυτό ονομάζεται “μωσαϊκό” εμβολίων. Χορηγήθηκαν 4 ενέσεις για περίοδο 48 εβδομάδων και παρατηρήθηκε η απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος τους. Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, το εμβόλιο παρήγαγε στους συμμετέχοντες υψηλά επίπεδα “ισχυρών ανοσολογικών αποκρίσεων. Μόνο πέντε από τους λήπτες του εμβολίου ανέφεραν ανεπιθύμητες ενέργειες όπως ζάλη, διάρροια, πόνο στο στομάχι, πόνο στην πλάτη κ.λπ.
Ο επικεφαλής της μελέτης Dan Barouch, καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ δήλωσε ότι τα αποτελέσματα μέχρι τώρα είναι “πολλά υποσχόμενα”, αλλά είναι καλύτερο να είσαι “προσεκτικός”. Εξήγησε ότι χρειάζονται περισσότερα δεδομένα από ανθρώπινες δοκιμές για να το θεωρήσουν ως ασφαλή και προστατευτικό έναντι της λοίμωξης από τον ιό HIV. Τα αποτελέσματα των επερχόμενων δοκιμών στον άνθρωπο αναμένεται να φθάσουν γύρω στο 2021 ή το 2022.
Όπως είπε, τώρα πρόκειται να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο κλινικών δοκιμών στον άνθρωπο, όπου θα δοκιμαστεί σε 2.600 γυναίκες στη νότια Αφρική για να ελέγξει αν αποτρέπει τη μόλυνση από τον ιό HIV. Η ονομσαί του φαρμάκου HVTN705 θα είναι “Imbokodo” (που σημαίνει το “βράχος” στη γλώσσα των Zulu).
Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να υποθέσουμε ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει με 100% επιτυχία, λένε οι ερευνητές αλλά αισιόδοξοι.
Ο καθηγητής Barouch υπενθύμισε ότι πρόκειται για την 5η κατά σειρά απόπειρα για εμβόλιο κατά του HIV, που έχει δοκιμαστεί στις τέσσερις δεκαετίες από την εμφάνιση του ιού. Το τελευταίο υποσχόμενο μόριο ήταν το RV144 το 2009 που μείωσε τον κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό HIV σε περισσότερα από 16.000 άτομα της Ταϊλάνδης κατά 31,2%. Το επίτευγμα θεωρήθηκε ότι είναι πολύ μικρό για να προχωρήσει το φάρμακο και να εισέλθει στην αγορά ως εμβόλιο HIV.
Ο ιός HIV έχει μολύνει περίπου 80 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως από τότε που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1980. Επί του παρόντος, περίπου 37 εκατομμύρια άτομα ζουν με HIV / AIDS με 1,8 εκατομμύρια νέες μολύνσεις και 1 εκατομμύριο θανάτους ετησίως όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Η συγκεκριμένη μελέτη χρηματοδοτήθηκε από την Janssen Vaccines & Prevention BV μαζί με την Διεθνή Πρωτοβουλία Εμβολίων κατά του AIDS.