Τι είναι ροχαλητό;
Ροχαλητό είναι η παραγωγή αναπνευστικού θορύβου κατά τον ύπνο.
Το ροχαλητό δημιουργείται από τη χαλάρωση του μυικού τόνου που προκαλείται κατά τον ύπνο, με αποτέλεσμα ο αέρας που διέρχεται μέσα από τα φαρυγγικά τοιχώματα, να προκαλεί το χαρακτηριστικό θόρυβο του ροχαλητού.
Η ύπαρξη ροχαλητού δε σημαίνει υποχρεωτικά κάποια διαταραχή. Το 30% του γενικού πληθυσμού ροχαλίζει χωρίς να έχει κάποιο παθολογικό υπόστρωμα.
Τι είναι άπνοια κατά τον ύπνο;
Σαν υπνική άπνοια ή άπνοια κατά τον ύπνο, χαρακτηρίζεται κάθε διακοπή του αναπνευστικού κύκλου για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από 10 δευτερόλεπτα.
Κατά την άπνοια, τα φαρυγγικά τοιχώματα συμπίπτουν μεταξύ τους, με αποτέλεσμα την απόφραξη της αναπνευστική οδού σε αντίθεση με το απλό ροχαλητό όπου η απόφραξη του αεραγωγού είναι μερική. Κάθε υποαπνοïκό σύνδρομο δεν έχει την ίδια βαρύτητα. Η βαρύτητα του υποαπνοïκού συνδρόμου αξιολογείται με διάφορα κριτήρια όπως ο απνοïκός δείκτης (ο οποίος είναι ο αριθμός των απνοιών ανα ώρα), ο βαθμός πτώσης του κορεσμού της αιμοσφαιρίνης σε οξυγόνο, η βαρύτητα των συμπτωμάτων του ασθενούς και άλλα κριτήρια.
Με ποια χαρακτηριστικά διακρίνουμε ένα απλό ροχαλητό από το παθολογικό ροχαλητό με ή χωρίς άπνοια κατά τον ύπνο;
- Το παθολογικό ροχαλητό είναι συνεχές, παρά κατά διαστήματα
- Είναι δυνατό και ενοχλητικό για τους άλλους
- Ο ήχος του είναι θορυβώδης και με διακοπές
- Εμφανίζεται σε πολλές στάσεις του ύπνου και όχι στην ύπτια θέση
- Το παθολογικό ροχαλητό προκαλεί καταστροφή του φυσιολογικού ύπνου
Ποιες είναι οι επιπτώσεις για τον οργανισμό ενός ασθενούς που πάσχει από το σύνδρομο απνοιών κατά τον ύπνο;
Οι επιπτώσεις είναι οι παρακάτω:
- Λόγω του κακού ύπνου οι ασθενείς αυτοί υποφέρουν από κόπωση και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας
- Ο ασθενής έχει ανήσυχο ύπνο
- Εμφανίζει κεφαλαλγία κυρίως τις πρωινές ώρες
- Παρουσιάζει αύξηση αρτηριακής πίεσης αρχικά κατά τις πρωινές ώρες και στη συνέχεια αυξημένη πίεση καθ’ όλο το εικοσιτετράωρο
- Μπορεί να παρουσιάσει ψυχιατρικές διαταραχές όπως ευερεθιστότητα, θυμό, βουλιμία, απώλεια μνήμης και άλλα
- Στυτική δυσλειτουργία στους άνδρες
- Κακή απόδοση στην εργασία
- Εργατικά και τροχαία ατυχήματα, ως συνέπεια του κακού ύπνου και της επακόλουθης υπνηλίας
- Αυξημένη συχνότητα καρδιοπαθείων και αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων
- Αύξηση της πιθανότητας θανάτου στα επόμενα 5 χρόνια κατά 30%
Ποια είναι τα παθολογικά γεγονότα που συμβαίνουν στον οργανισμό ενός ασθενούς με σύνδρομο απνοιών κατά τον ύπνο;
Κατά τη διάρκεια των απνοιών προκαλείται σημαντική διαταραχή της οξυγόνωσης του οργανισμού διότι πέφτει ο κορεσμός της αιμοσφαιρίνης σε οξυγόνο, με αποτέλεσμα τη μειωμένη προσφορά οξυγόνου στα διάφορα ζωτικά συστήματα του οργανισμού μας, όπως το νευρικό, το καρδιαγγειακό, το αναπνευστικό και μέσω αυτών σε όλα τα υπόλοιπα συστήματα.
Έτσι όταν συστηματικά κατά τον ύπνο πέφτει ο κορεσμός του αίματος σε οξυγόνο, προκαλείται στον οργανισμό μία διαδικασία φθοράς, με αποτέλεσμα την ελάττωση του προσδόκιμου επιβίωσης του πάσχοντα από το υποαπνοικό σύνδρομο.
Πώς γίνεται η διάγνωση του συνδρόμου;
Συνήθως ο ασθενής οδηγείται στον Πνευμονολόγο από τους οικείους του λόγω του ροχαλητού, το οποίο μερικές φορές συνοδεύεται από διαστήματα διακοπής της αναπνοής και βιαίας αφύπνισης. Μετά τη λήψη του ιστορικού, ο ιατρός συνήθως συμπληρώνει ειδικά ερωτηματολόγια εκτίμησης του ροχαλητού και της υπνηλίας (ερωτηματολόγιο Edworth) και αν προκύψουν ενδείξεις ο ασθενής υποβάλλεται σε μελέτη ύπνου.
Η μελέτη ύπνου λέγεται και πολυσωματοκαταγραφική μελέτη διότι καταγράφονται συγχρόνως και συνεχώς διαφορετικές λειτουργίες.
Έτσι μελετώνται το ηλεκτροκαρδιογράφημα (Η.Κ.Γ.), το ηλεκτρομυογράφημα (Η.Μ.Γ.), ο αναπνεόμενος αέρας, ο κορεσμός του οξυγόνου καθώς και η μικροφωνική καταγραφή του ροχαλητού.
Κατά την πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου ο ασθενής υπο την εποπτεία του Πνευμονολόγου του, παραμένει για μία νύχτα σε ένα οργανωμένο κέντρο μελέτης ύπνου και ανάλογα με τα αποτελέσματα του χορηγείται και η κατάλληλη θεραπεία.
Αναλυτικότερα, οι ασθενείς που ροχαλίζουν ή εμφανίζουν ήπια αποφρακτική άπνοια με ελάχιστα συμπτώματα δε χρειάζονται ειδική θεραπεία αλλά τους συμβουλεύουμε να χάσουν βάρος, να μην καπνίζουν και να ασκούνται.
Σε ασθενείς με συμπτωματική αποφρακτική άπνοια κατά τον ύπνο, η εφαρμογή θετικής πιέσεως (continuous positive airway pressure C.P.A.P ή bilevel positive airway pressure BiPAP) κατά τον ύπνο, είναι αποτελεσματική στο 75%-80% των περιπτώσεων και αποτελεί τη θεραπεία εκλογής σε πολλές περιπτώσεις αποφρακτικής άπνοιας, ιδίως όταν η άπνοια είναι σοβαρή.
Τέλος εκτός από τη συντηρητική αντιμετώπιση, υπάρχουν και χειρουργικές τεχνικές, οι οποίες εφαρμόζονται από τους ειδικούς όταν έχουν απόλυτη ένδειξη.
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ EDWORTH
Καταγράψτε την πιθανότητα να νυστάξετε ή να κοιμηθείτε σε καθεμιά από τις παρακάτω καταστάσεις:
0= καμία πιθανότητα
1=μικρή πιθανότητα
2=μέτρια πιθανότητα
3=μεγάλη πιθανότητα
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: | ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
ΣΥΝΟΛΟ: |
Αν το σύνολο των βαθμών που συγκεντρώσατε είναι μεγαλύτερο ή ίσο του 6, πιθανά πάσχετε από το σύνδρομο της άπνοιας κατά τον ύπνο και θα πρέπει να επισκεφτείτε Ειδικό Πνευμονολόγο.
Dr.Γεώργιος Ι. Τασόπουλος MD,PhD
Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος
www.pneumonologiko-iatreio.com
