Της Ανθής Αγγελοπούλου
Μια μεγάλη μελέτη που έγινε από επιστήμονες στη Δανία και δημοσιεύθηκε στο τελευταίο τεύχος του επιστημονικού περιοδικού JAMA έδειξε ότι τα συμπληρώματα ιχθυελαίου που λαμβάνονται από υγιείς άνδρες σε αναπαραγωγική ηλικία μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της λειτουργίας των όρχεων, όπως παρατηρήθηκε από την ποιότητα του σπέρματος και τα επίπεδα αναπαραγωγικής ορμόνης.
Η μελέτη με τίτλο «Associations of Fish Oil Supplement Use With Testicular Function in Young Men» και επικεφαλής την ερευνήτρια Tina Kold Jensen, εξέτασε 1.679 άνδρες στη Δανία, κατά μέσο όρο περίπου 18,9 ετών, οι οποίοι λάμβαναν συμπληρώματα ιχθυελαίου 3 μήνες πριν από τη μελέτη.
Η ερευνητική ομάδα ανέφερε ότι υπάρχουν κι άλλες μελέτες που δείχνουν ότι τα συμπληρώματα ιχθυελαίου που περιέχουν ωμέγα-3 λιπαρά οξέα βοηθούν τους άνδρες με στειρότητα βελτιώνοντας την ποιότητα του σπέρματος τους. Ωστόσο, δεν υπάρχουν μελέτες που να εξετάζουν τα οφέλη των συμπληρωμάτων αυτών στο σπέρμα υγειών ανδρών.
Η συγκεκριμένη μελέτη διεξήχθη μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου 2012 και της 31ης Δεκεμβρίου 2017 και οι εξετάσεις που έγιναν ήταν μέρος της ικανότητας των ανδρών για στρατιωτική θητεία. Μετά τη δοκιμή φυσικής κατάστασης, δόθηκε στους άνδρες η δυνατότητα να συμμετάσχουν στη μελέτη. Οι δοκιμές αναπαραγωγικής ικανότητας περιλαμβάνουν την ποιότητα και τον όγκο του σπέρματος, τον αριθμό και τη συγκέντρωση του σπέρματος, τη μορφολογία ή την εμφάνιση των σπερματοζωαρίων, την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων, τα επίπεδα ορμονών, συμπεριλαμβανομένης της ορμόνης διέγερσης των ωοθυλακίων (FSH), της λουτεϊνοποιητικής ορμόνης (LH), της τεστοστερόνης, της ελεύθερης τεστοστερόνης αναστολίνη Β.
Μεταξύ των συμμετεχόντων στη μελέτη, 98 άνδρες ή 5,8% ανέφεραν ότι λάμβαναν συμπληρώματα ιχθυελαίου κατά τη διάρκεια των τελευταίων 3 μηνών. Από αυτούς τους άνδρες το 54,1% δηλαδή 53 άνδρες λάμβαναν αυτά τα συμπληρώματα για πάνω από 60 ημέρες τις τελευταίες 90 ημέρες.
Τα ευρήματα για την αναπαραγωγική υγεία συγκρίθηκαν μεταξύ των ανδρών που έλαβαν τα συμπληρώματα με εκείνων που δεν έλαβαν συμπληρώματα.
Διαπιστώθηκε λοιπόν, ότι με ένα «τρόπο που εξαρτάται από τη δόση» τα οφέλη ήταν περισσότερα όταν αυξανόταν η δόση καθώς και τα συμπληρώματα ιχθυελαίου βελτίωσαν τον όγκο του σπέρματος, τον αριθμό των σπερματοζωαρίων στο σπέρμα και το μέγεθος των όρχεων. Η λήψη συμπληρωμάτων ιχθυελαίου άλλαξε τα επίπεδα τεστοστερόνης και μείωσε τα επίπεδα άλλων ορμονών όπως η FSH και η LH. Αυτές οι αλλαγές αύξησαν επίσης τη γονιμότητα στους άνδρες.
Οι συντάκτες της μελέτης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «οι υγιείς άνδρες μπορούν να επωφεληθούν από τη λήψη συμπληρωμάτων ιχθυελαίου». Ζήτησαν ωστόσο, να διεξαχθούν μεγαλύτερες κλινικές δοκιμές με μια ομάδα ελέγχου που δεν έλαβε συμπληρώματα ιχθυελαίου, για να καταλήξουν αν και πόσο είναι το όφελος από τα συμπληρώματα αυτά.
Αυξήθηκαν τα περιστατικά υπογονιμότητας τα τελευταία 5-7 έτη
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το 15% όλων των ζευγαριών αντιμετωπίζει προβλήματα με στειρότητα και από αυτά το 40-45% παρουσιάζει υπογονιμότητα λόγω των προβλημάτων γονιμότητας του άνδρα. Τις τελευταίες 5-7 δεκαετίες σημειώθηκε απότομη πτώση της αρσενικής γονιμότητας και της ποιότητας του σπέρματος. Οι παράγοντες που ευθύνονται είναι ο τρόπος ζωής, η έκθεση σε χημικά προϊόντα και οι αλλαγές στη συμπεριφορά.
Όπως είπαν, η υγιεινή διατροφή πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα, τα αντιοξειδωτικά (π.χ. βιταμίνη Ε, βιταμίνη C, β-καροτίνη, σελήνιο, ψευδάργυρο, κρυπτοξανθίνη και λυκοπένιο) και άλλες βιταμίνες όπως τα οξέα, θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ανδρική γονιμότητα. Η ποιότητα του σπέρματος είναι δυνατόν να βελτιωθεί με την κατανάλωση ψαριών και θαλασσινών, πουλερικών φρούτων και λαχανικών και εντάσσοντας στη διατροφή των ανδρών γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά, δημητριακά κ.λπ. Η ποιότητα του σπέρματος μειώνεται με την κατανάλωση μεταποιημένων κρεάτων, τυριού, καφέ, αναψυχκτικών, αλκοόλ, πατάτας και τροφίμων που περιέχουν σόγια, τόνισαν οι ερευνητές.
Οι συντάκτες της μελέτης τόνισαν, ότι μέχρι σήμερα τα οφέλη των συμπληρωμάτων ιχθυελαίου και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων είχαν παρατηρηθεί σε άνδρες με στειρότητα και αυτή είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει ότι τελικά και οι υγιείς άνδρες επωφελούνται και αυτοί από την κατανάλωση συμπληρωμάτων με ωμέγα-3 λιπαρά.
Πηγές:
Jensen TK, Priskorn L, Holmboe SA, et al. Associations of Fish Oil Supplement Use With Testicular Function in Young Men. JAMA Netw Open. 2020;3(1):e1919462. doi:10.1001/jamanetworkopen.2019.19462
Salas-Huetos A. More Evidence of the Association of Diet With Human Testicular Function—Fish Oil Supplements. JAMA Netw Open. 2020;3(1):e1919569. doi:10.1001/jamanetworkopen.2019.19569