Της Ανθής Αγγελοπούλου
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο (USP) στη Βραζιλία ανακάλυψαν ότι η αυξητική ορμόνη (GH), η οποία διεγείρει τη σκελετική ωρίμανση και τη γραμμική ανάπτυξη των οστών, μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διατήρηση των ιστών και των οργάνων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, όταν το σώμα χάσει βάρος.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications και όπως ανέφερε José Donato Junior, καθηγητής στο Ινστιτούτο Βιοϊατρικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο (ICB-USP) και ένας από τους συγγραφείς των ευρημάτων, η αυξητική ορμόνη είναι γνωστή για δεκαετίες, ωστόσο η νέα μελέτη έδειξε ότι κάνει πολύ περισσότερα από όσα πίστευαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες.
Όπως είπε, οι υποδοχείς της αυξητικής ορμόνης GH βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες στους μυς και τους ιστούς, στο ήπαρ και στα όργανα που εμπλέκονται άμεσα στον μεταβολισμό, αλλά τώρα διαπίστωσαν ότι ο εγκέφαλος είναι γεμάτος υποδοχείς GH.
Επίσης, διαπιστώσανε ότι η ορμόνη αυτή δεν εμπλέκεται μόνο στον μεταβολισμό της ανάπτυξης, αλλά επηρεάζει τις μεταβολικές αντιδράσεις που διατηρούν την ενέργεια όταν είμαστε πεινασμένοι ή κάνουμε δίαιτα. Η ανακάλυψη αυτή, η οποία είναι επίσης νέα στην επιστήμη, βοηθά να γίνει κατανοητό γιατί είναι τόσο δύσκολο να χάσουμε βάρος.
Η μελέτη αποτέλεσε μέρος του Θεματικού Προγράμματος «Ο ρόλος της αυξητικής ορμόνης στον εγκέφαλο: σχετικά μετις νευρικές λειτουργίες και τις ασθένειες» και υποστηρίχθηκε από το Ίδρυμα Ερευνών του São Paulo – FAPESP. Εκτός από τους ερευνητές που συνδέονται με το ICB-USP, η ομάδα συμπεριέλαβε επίσης επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του São Paulo, το Ribeirão Preto Medical School (FMRP-USP), το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αργεντινής La Plata (UNLP) και το Πανεπιστήμιο του Οχάιο στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι επιστήμονες, επί δεκαετίες προσπαθούν να καταλάβουν γιατί είναι τόσο δύσκολο να διατηρηθεί το βάρος που επιτυγχάνεται μετά τις θυσίες μιας επιτυχημένης διατροφής και γιατί είναι τόσο εύκολο να ξαναπάρουμε αυτό το χαμένο βάρος. Η λεπτίνη μέχρι τώρα εθεωρείτο η κύρια ορμόνη που δρα για τη διατήρηση της ενέργειας όταν είμαστε πεινασμένοι. Τα επίπεδα της λεπτίνης στο αίμα είναι γνωστό ότι μειώνονται στην απώλεια βάρους, αλλά αυτή η γνώση δεν έχει οδηγήσει ποτέ τους ειδικούς στη δημιουργία μιας επιτυχημένης διατροφής ή θεραπείας με λεπτίνη που θα μπορούσε να μας επιτρέψει να χάνουμε βάρος και να μην το επανακτήσουμε και πάλι όταν σταματήσουμε τη δίαιτα.
Η διαδικασία απώλειας βάρους περιλαμβάνει αρκετές μεταβολικές διεργασίες και αρκετές ορμόνες εκτός από τη λεπτίνη. Αυτή είναι η περίπτωση της αυξητικής ορμόνης GH, όπου οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι είναι τελικά η απάντηση στην απώλεια βάρους, καθώς δρα στον εγκέφαλο με παρόμοιο τρόπο με τη λεπτίνη. Ωστόσο, ενώ τα επίπεδα λεπτίνης πέφτουν, το αντίθετο συμβαίνει με την ορμόνη GH. Η απώλεια βάρους προκαλεί αύξηση των επιπέδων της κυκλοφορίας του αίματος της GH.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι υποδοχείς της αυξητικής ορμόνης GH στον υποθάλαμο ενεργοποιούν ειδικά έναν μικρό πληθυσμό νευρώνων που ονομάζεται AgRP, και οι οποίοι με τη σειρά τους αυξάνουν την όρεξη και μειώνουν τον ενεργειακό μεταβολισμό.
Με άλλα λόγια, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η απώλεια βάρους προκαλεί αύξηση των επιπέδων του υποθαλάμου της αυξητικής ορμόνης GH, η οποία ενεργοποιεί τους νευρώνες AgRP, καθιστώντας την απώλεια βάρους πιο δύσκολη και εντείνοντας την αίσθηση της πείνας. Αυτή είναι ακριβώς η ίδια λειτουργία που εκτελεί η λεπτίνη. Η εξοικονόμηση ενέργειας είναι τόσο σημαντική για τον οργανισμό, γι αυτό και ο άνθρωπος είναι προικισμένος με δύο μηχανισμούς εξοικονόμησης ενέργειας, ένας ενεργοποιημένος από λεπτίνη και ο άλλος από την αυξητική ορμόνη GH.
«Ο ένας λειτουργεί ως αντίγραφο ασφαλείας για τον άλλο, γι ‘αυτό και οι θεραπείες απώλειας βάρους που βασίζονται αποκλειστικά στη λεπτίνη δεν λειτουργούν», επισημαίνουν οι ερευνητές και εκεί πρέπει να μπει σε ταυτόχρονη λειτουργία ο μηχανισμός της αυξητικής ορμόνης GH.
Πηγές:
http://agencia.fapesp.br/growth-hormone-acts-to-prevent-weight-loss/30192/
https://www.news-medical.net/news/20190412/Growth-hormone-acts-directly-on-the-brain-to-conserve-energy-when-the-body-loses-weight.aspx
