Ολύμπιος Παπαδημητρίου, Πρόεδρος Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ)
Η φαρμακευτική καινοτομία αλλάζει κυριολεκτικά τις ζωές των ασθενών, αυξάνοντας το προσδόκιμο επιβίωσης και βελτιώνοντας ουσιαστικά την ποιότητα ζωής τους. Η συμβολή της είναι διαρκώς αυξανόμενη, όχι μόνο στην ατομική υγεία, αλλά και στη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας και στην κοινωνική συνοχή.
Παρά τα τεκμηριωμένα οφέλη της, η πολιτική ενσωμάτωσή της στη λήψη αποφάσεων παραμένει περιορισμένη. Είναι, λοιπόν, επιτακτική ανάγκη να διαμορφωθεί ένα πραγματικά φιλικό προς την καινοτομία περιβάλλον, που να αναγνωρίζει και να αξιοποιεί τη δυναμική της ως μοχλό εξέλιξης για το Εθνικό Σύστημα Υγείας και για την ευημερία των πολιτών.
Χάρη στα καινοτόμα φάρμακα, εκατομμύρια ασθενείς σε όλη την Ευρώπη ζουν πλέον περισσότερο, με καλύτερη υγεία και αυξημένη παραγωγικότητα. Την τελευταία τριακονταετία, η θνησιμότητα από καρκίνο έχει μειωθεί άνω του 20%, ενώ ο HIV/AIDS έχει μετατραπεί από θανατηφόρα ασθένεια σε χρόνιο και διαχειρίσιμο νόσημα. Αντίστοιχα, στην ηπατίτιδα C, η πρόοδος στη φαρμακευτική θεραπεία οδήγησε σε ποσοστά ίασης που ξεπερνούν το 95%, έναντι μόλις 41% πριν από το 2010.
Η αξία της καινοτομίας δεν έγκειται μόνο στη θεραπεία. Οι καινοτόμες θεραπείες μειώνουν τη συνολική επιβάρυνση του συστήματος υγείας, περιορίζοντας τις νοσηλείες, τις χειρουργικές επεμβάσεις και την ανάγκη για μακροχρόνια φροντίδα. Η επένδυση στην καινοτομία δεν αποτελεί κόστος, αλλά στρατηγική επιλογή, καθώς εξοικονομεί πόρους σε κρίσιμους τομείς του συστήματος υγείας.
Η βιοφαρμακευτική βιομηχανία έχει σήμερα περισσότερα από 7.000 φάρμακα υπό ανάπτυξη παγκοσμίως, πολλά εκ των οποίων στοχεύουν σε περιοχές με υψηλό φορτίο θνησιμότητας και ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες. Η ανάπτυξη ενός νέου φαρμάκου απαιτεί τεράστιες επενδύσεις, υψηλό ρίσκο και δεκαετίες έρευνας. Μόνο ένα στα δέκα μόρια που εισέρχονται σε κλινική δοκιμή φτάνει τελικά στην αγορά.
Ο μακροπρόθεσμος και ουσιαστικός ρόλος της φαρμακευτικής καινοτομίας δεν είναι απλώς η θεραπεία, αλλά η συνολική μεταμόρφωση της φροντίδας υγείας. Μέσω των καινοτόμων θεραπειών, παρατείνεται η ζωή, βελτιώνεται η καθημερινότητα των ασθενών και ενισχύεται η βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας, προς όφελος της κοινωνίας στο σύνολό της.
Ωστόσο, η ελληνική πραγματικότητα εξακολουθεί να παρουσιάζει σοβαρές στρεβλώσεις. Η περιορισμένη δημόσια χρηματοδότηση, το δυσκίνητο θεσμικό πλαίσιο και η έλλειψη προβλεψιμότητας οδηγούν σε σημαντικές καθυστερήσεις στην πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες. Παρά τα επιστημονικά επιτεύγματα, ο ασθενής στην Ελλάδα δεν απολαμβάνει ισότιμα τα οφέλη τους.
Ο ΣΦΕΕ, εκπροσωπώντας πάνω από το 90% της φαρμακευτικής αγοράς, παραμένει προσηλωμένος στον θεσμικό του ρόλο. Με τις 63 εταιρείες μέλη του, ελληνικές και διεθνείς, παραγωγικές και καινοτόμες, εργάζεται καθημερινά για να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των αναγκών της κοινωνίας και των δυνατότητων του συστήματος υγείας. Στόχος μας είναι ένας: να εξασφαλίσουμε ότι κάθε ασθενής στη χώρα μας έχει έγκαιρη και ισότιμη πρόσβαση στις θεραπευτικές επιλογές που του αξίζουν.
Ο φαρμακευτικός κλάδος αποτελεί σταθερά έναν από τους πιο δυναμικούς και εξωστρεφείς τομείς της ελληνικής οικονομίας. Συμβάλλει με 6,2 δισ. ευρώ στην εθνική οικονομία (3,4% του ΑΕΠ) και στηρίζει άμεσα και έμμεσα πάνω από 108.000 θέσεις εργασίας. Ειδικά οι άμεσες θέσεις εργασίας είναι υψηλής ειδίκευσης και υψηλών αποδοχών, και συνεισφέρουν στην παραμονή αλλά και στον επαναπατρισμό Ελλήνων επιστημόνων στη χώρα. Παράλληλα, τα 45 εργοστάσια παραγωγής και οι συνεργασίες μεταξύ τοπικών και διεθνών επιχειρήσεων στην συμπαραγωγή φαρμάκων, ενισχύουν την εγχώρια παραγωγή και δημιουργούν υψηλή προστιθέμενη αξία στην Οικονομία και την Κοινωνία. Σήμερα μεγάλο μέρος της εγχώριας ζήτησης καλύπτεται από φάρμακα ελληνικών και διεθνών εταιρειών, τα οποία παράγονται στην Ελλάδα με αποτέλεσμα η χώρα να έχει σημαντικό βαθμό αυτάρκειας, πράγμα το οποίο έγινε εμφανές κατά την διάρκεια της υγειονομικής κρίση. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι τα καινοτόμα φάρμακα του σήμερα είναι τα γενόσημα του αύριο. Μετά τη λήξη της πατέντας, οι τιμές μειώνονται δραστικά, προσφέροντας προσιτή φροντίδα και διευρύνοντας την πρόσβαση.
Είναι πλέον καιρός να αλλάξει η νοοτροπία χάραξης πολιτικής. Να αναγνωριστεί έμπρακτα η αξία της φαρμακευτικής καινοτομίας, να υπάρξει σταθερότητα στους θεσμούς και δίκαιη αναγνώριση της συμβολής του κλάδου. Το φάρμακο πρέπει να εδραιωθεί ως επένδυση στην πρόληψη, στη μακροχρόνια υγεία και στη μείωση των συνολικών δαπανών του συστήματος.
Η υγεία είναι θεμέλιο κοινωνικής δικαιοσύνης και οικονομικής ανάπτυξης. Ο ΣΦΕΕ θα συνεχίσει με συνέπεια, διαφάνεια και τεκμηριωμένο λόγο να υπερασπίζεται την αξία της καινοτομίας και να εργάζεται, ώστε αυτή να φτάνει έγκαιρα σε όσους τη χρειάζονται, χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς καθυστερήσεις.