Πολύς κόσμος παραπονιέται ότι του είναι δύσκολο να «ισιώσει» το κορμί του το πρωί που σηκώνεται από το κρεβάτι. Ειδικά δε, τις μέρες που ο καιρός είναι βροχερός, όλοι το αποδίδουν εν μέρει στην υγρασία. Ωστόσο, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η πρωινή δυσκαμψία στην πλάτη, στα γόνατα ή και στα πόδια αφορά τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και οι αιτίες είναι ότι, όσο περνούν τα χρόνια, οι χόνδροι των αρθρώσεων, οι ιστοί, οι τένοντες, οι μύες, οι σύνδεσμοι, χάνουν ένα μέρος της ελαστικότητάς τους.
Σύμφωνα μάλιστα με το Αμερικανικό Κολέγιο Ρευματολογίας, η πρωινή δυσκαμψία είναι μία χαρακτηριστική ένδειξη για φθαρμένες αρθρώσεις, σφιγμένους μυς ή φλεγμονές από αρθρίτιδα. Συνήθως εμφανίζεται σε ασθενείς με ινομυαλγία, αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδή αρθρίτιδα), “ρευματισμούς” (οι μυοσκελετικές φθορές, τα ρευματικά, τα αρθριτικά που λέει ο κόσμος).
Τα επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι οι γυναίκες εμφανίζουν οστεοαρθρίτιδα συχνότερα από τους άνδρες. Ενώ, σε παγκόσμιο επίπεδο, πάνω από 250 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο (το 3,6% του παγκόσμιου πληθυσμού), ενώ οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο έχει το σχεδόν 1% του πληθυσμού. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) υπολογίζει ότι το 9,6% των ανδρών και το 18% των γυναικών πάνω από 60 ετών έχουν συμπτωματική οστεοαρθρίτιδα.
Συνταρακτικά είναι και τα στοιχεία του National Health Interview Survey των ΗΠΑ, σύμφωνα με τα οποια περίπου 52,5 εκατομμύρια (22,7%) ενήλικες πάσχουν από αρθρίτιδα, εκ των οποίων τα 22,7 εκατομμύρια (9.8%) έχουν περιορισμένες δραστηριότητες. Επιπροσθέτως, National Health Interview Survey των ΗΠΑ υπολογίζει ότι μέχρι το 2030 ο αριθμός αυτός μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες θα φτάσει στα 67 εκατομμύρια.
Με αφορμή ένα τόσο σοβαρό και εκτεταμένο πληθυσμιακά πρόβλημά, η Διεθνής Ένωση για την Μελέτη του Πόνου (IASP), διεξήγαγε έρευνα για τις ασθένειες που είναι υπεύθυνες για αναπηρία. Σύμφωνα με τη μελέτη, η οσφυαλγία κατατάσσεται πρώτη, ενώ ο πόνος στον αυχένα τέταρτη και η οστεοαρθρίτιδα ενδέκατη.
Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, το 50% των ασθενών που παρουσιάζει πρωινή δυσκαμψία αυτή, διαρκεί πάνω από 1 ώρα. Επιπλέον, αυτοί οι ασθενείς δεν εργάζονται και εμφανίζουν ΒΜΙ (Δείκτη Μάζας Σώματος) πάνω από 30, όταν οι φυσιολογικές τιμές είναι 18-25.
Αναλύοντας τη μελέτη αυτή, ο φυσιοθεραπευτής, Dr manual medicine, επιστημονικός συνεργάτης Πανεπιστημίου Κρήτης Γιώργος Γουδέβενος, σημειώνει ότι τόσο η οστεοαρθρίτιδα (φθορά της άρθρωσης) όσο και η ρευματοειδής αρθρίτιδα (φλεγμονή με έντονο οίδημα) μπορεί να προκαλέσουν πρωινή δυσκαμψία. Τα συμπτώματα αυτά διαρκούν από 10-15 λεπτά αλλά σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να διαρκέσουν και περισσότερο από 1 ώρα.
Όπως αναφέρει ο κ. Γουδέβενος, οι παράγοντες, που επηρεάζουν είναι η έλλειψη καθημερινής σωματικής δραστηριότητας, η παχυσαρκία, η κακή διατροφή, ο κακός ύπνος και η παραμονή σε υγρούς και σε κρύους χώρους.
Ο κ. Γουδέβενος συμβουλεύει τα άτομα που νιώθουν πρωινή δυσκαμψία να καταπολεμήσουν το περιττό βάρος που έχουν, να αποφεύγουν υδατάνθρακες, όπως ζάχαρη, λευκό ψωμί, λευκά δημητριακά και ζυμαρικά καθώς προκαλούν αδυναμία στους μυς, κακή στάση του σώματος και λήθαργο. Επίσης, να κοιμούνται θέτοντας σε καλύτερη στάση το σώμα τους για να μην προκαλούν μειωμένη κυκλοφορία του αίματος στους μυς και ταυτόχρονη συσσώρευση γαλακτικού οξέος, προκαλώντας δυσκαμψία.
Επιπλέον, ο κ. Γουδέβενος συστήνει καθημερινές ασκήσεις ακόμα και στο κρεβάτι πριν σηκωθούν για να επανέρχεται ομαλά η φυσιολογική λειτουργία των μυών. Όπως λέει, όταν ξυπνούν τα άτομα που παρουσιάζουν δυσκαμψία, δεν πρέπει να σηκωθούν απότομα από το κρεβάτι, αλλά να κάνουν πρώτα μερικές ασκήσεις κινητοποίησης σε όλες τις αρθρώσεις του σώματος, ξεκινώντας από τα πόδια προς το κεφάλι. Δηλαδή, γυρίστε το κεφάλι σας δεξιά, αριστερά, πάνω και κάτω, τεντώστε το στέρνο σας όσο μπορείτε και κάνετε κινήσεις στα χέρια, στους καρπούς, στους αγκώνες, στους ώμους, στα πέλματα, στα γόνατα και στα ισχία. Στη συνέχεια ένα ζεστό μπάνιο θα αυξήσει τη ροή του αίματος και θα ενεργοποιήσει το σώμα ενώ, ένα καλό πρωινό θα δώσει την απαραίτητη ενέργεια.
Φυσικά η συστηματική άσκηση, σύμφωνα με τον Κ. Γουδέβενο, βοηθά στο να κρατηθούν σε ομαλή λειτουργία οι αρθρώσεις και οι μύες. Το κολύμπι είναι ιδανική άσκηση και γενικά οι δραστηριότητες στο νερό, ενώ εξαιρετική επιλογή είναι και το περπάτημα 15-20 λεπτά την ημέρα.
Τέλος, συστήνει τα άτομα αυτά να αναζητούν τη βοήθεια εξειδικευμένων γιατρών, ρευματολόγων ή ορθοπεδικών καθώς και φυσικοθεραπευτών, που θα τους βοηθήσουν αποτελεσματικά.
