Της Ανθής Αγγελοπούλου
Με αφορμή το πρόγραμμα Horizon 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για πρώτη φορά μας άνοιξε τις πύλες μεγάλων Ερευνητικών Κέντρων της Ευρώπης προκειμένου να δούμε ιδίοις όμμασι τις εξελίξεις στον τομέα έρευνας και ανάπτυξης για την Υγεία.
Το πρόγραμμα Horizon 2020 της ΕΕ επενδύει 80 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020, με στόχο να εξασφαλίσει ότι η Ευρώπη θα παράγει επιστήμη παγκόσμιας κλάσης, θα απομακρύνει τα εμπόδια στην καινοτομία και θα διευκολύνει τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα να συνεργαστεί για την υλοποίηση της καινοτομίας .
Μεταξύ των κορυφαίων δικαιούχων του Horizon 2020 είναι το imec και το Katholieke Universiteit Leuven στο Βέλγιο, ένας κορυφαίος κόμβος καινοτομίας στον τομέα της νανοηλεκτρονικής και των ψηφιακών τεχνολογιών.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Ε.Ε. κ. Loukiano Gatzouli, Policy Analyst, Performance of national health systems, Directorate-General for Health and Food Safety, European
Commission και την κα Oona Van Landuyt, Policy Analyst, Representation of the European Commission in Belgium, ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης αντιπροσωπεύει το 8,5% του εργατικού δυναμικού της Ευρώπης και σχεδόν το 10% του ΑΕΠ της ΕΕ και επομένως διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη βελτίωση των δεξιοτήτων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη στην Ευρώπη δεν είναι μόνο σημαντική για την ευζωία και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων, έχει επίσης θετικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα και την ευημερία.
Ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης μπορεί, όπως τόνισαν να δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις, καθώς οι πρόοδοι συχνά καθοδηγούνται από επιχειρηματίες που είναι ικανοί να το κάνουν.
Το δημόσιο ενημερωτικό πρόγραμμα INVESTEU, το οποίο ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2017 από τη Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας της ΕΕ, έχει ως στόχο να δείξει τον απτό αντίκτυπο που έχουν οι επενδύσεις της ΕΕ σε πραγματικά έργα και ανθρώπους. Στον τομέα της υγείας και της υγειονομικής περίθαλψης, οι πολίτες της ΕΕ επωφελούνται από τις επενδύσεις της ΕΕ με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, είτε άμεσα ως δικαιούχοι χρηματοδότησης, είτε έμμεσα ως χρήστες βελτιωμένων προϊόντων, καλύτερων υπηρεσιών, εκσυγχρονισμένων υποδομών και συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, καθαρότερο περιβάλλον κ.λπ.
Μέρος της χρηματοδότησης που έλαβε το imec, στο πλαίσιο του προγράμματος «Horizon 2020» αφορά στην έρευνα ανίχνευσης του καρκίνου μέσω μια νέας τεχνολογίας, ενός μικροτσίπ εξέτασης του αίματος.
1 στους 6 θανάτους παγκοσμίως οφείλεται στον καρκίνο
Ο καρκίνος είναι η κύρια αιτία θανάτου στην ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το ¼ όλων των θανάτων κάθε χρόνο. Οι έρευνες δείχνουν ότι μέχρι το 1/3 των θανάτων από καρκίνο θα μπορούσε να αποφευχθεί μέσω της έγκαιρης διάγνωσης, η οποία βελτιώνει σημαντικά τα ποσοστά επιβίωσης.
Σύμφωνα με τον κ. Paru Deshpande, Vice-President Life Sciences technology at imec, σήμερα ο άνθρωπος ζει περισσότερα χρόνια ενώ, από την άλλη και οι ασθένειες έχουν αρχίσει να «προτιμούν» όλο και πιο νέα άτομα σε ηλικία. Υπολογίζεται ότι 555.000 εργαζόμενοι κάθε χρόνο πεθαίνουν μόνο από χρόνιες παθήσεις όπως ο καρκίνος ενώ, 115 δισ. ευρώ δίνονται για την αντιμετώπιση χρονίων παθήσεων στην Ευρώπη.
Είναι πλέον απαραίτητες οι δράσεις που θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των χρονίων παθήσεων, όπως ανέφερε. Η Ευρώπη, σύμφωνα με τον ομιλητή, διαθέτει εξαίρετους επιστήμονες και ερευνητικά κέντρα. Ωστόσο, όπως είπε, η Υγεία και η Οικονομία πρέπει να βρουν κοινούς στόχους. «Το μέλλον στην Υγείας χρειάζεται νέα μοντέλα και υπηρεσίες καθώς και προγράμματα ενημέρωσης των μετακινούμενων πληθυσμών, αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε έγκαιρα και αποτελεσματικά τις απώλειες» τόνισε ο κ. Deshpande.
Με λίγα λόγια όπως είπε, ξεκινά η εποχή της κατανόησης του πως μπορεί η τεχνολογία να δουλέψει ως προς την αντιμετώπιση των ασθενειών.
Τα φάρμακα στο μέλλον μπορεί να είναι ηλεκτρονικά
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος, παράλληλα με την εκπαίδευση, θεωρείται βασικός παράγοντας στον έγκαιρο εντοπισμό των μη υγιών κυττάρων. Οι ερευνητές στο Βελγικό Κέντρο imec αναπτύσσουν μια χαμηλού κόστους συσκευή μίας χρήσης η οποία θα μπορεί να εντοπίσει τα κακοήθη κύτταρα από μερικές σταγόνες αίματος. Σύμφωνα με τον κ. Maarten Fauvart, Team Leader at imec, εκτός από έξυπνες πόλεις, έξυπνη οδήγηση, έξυπνα κινητά σήμερα έχουμε την δυνατότητα της «έξυπνης» Υγείας καθώς με τα microchip δίνεται σε όλους η δυνατότητα για χαμηλού κόστους τεχνολογικά συστήματα ελέγχου της Υγείας.
Συγκεκριμένα, στην εξέταση αίματος για τον έλεγχο των κακοηθών κυττάρων, το δείγμα του αίματος μπαίνει σε ένα μικροτσίπ και έπειτα από μια μεγάλη ανάλυση πολλών σταδίων βγαίνει το πλάσμα του αίματος.
Τα δείγματα αίματος διοχετεύονται μέσω μικροσκοπίου σε μικρορευστούς σωλήνες σε υψηλή ταχύτητα. Ένα προς ένα, τα κύτταρα αίματος που διοχετεύονται μέσω μικροσκοπικών σωλήνων φωτίζονται από ένα λέιζερ καθώς περνούν πάνω από ένα ολογραφικό σύστημα απεικόνισης. Ένας ισχυρός μικροεπεξεργαστής χρησιμοποιώντας αισθητήρα ανασυγκροτεί δεδομένα από την εικόνα κάθε κελιού. Τα κύτταρα ταξινομούνται και τα δυνητικά κακοήθη κύτταρα εκτρέπονται με τη χρήση φυσαλίδων ατμού για περαιτέρω διερεύνηση.
Όπως λένε οι ερευνητές, η συμπαγής συσκευή προβολής 4x2cm θα ανοίξει το δρόμο για τη διαλογή και την ανάλυση του δειγμάτων αίματος σε λίγα λεπτά. Ενώ, συμπλήρωσαν ότι οι συσκευές αυτές θα μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν με επιτυχία για την ταχεία αξιολόγηση της θεραπείας του καρκίνου.
Η έρευνα του imec τελικά στοχεύει στην ανάπτυξη συσκευών μίας χρήσης, που δεν θα είναι μεγαλύτερη από μια μονάδα USB Flash και θα επιτρέπουν στους γιατρούς να παρακολουθούν το αίμα εν κινήσει με χαμηλότερο κόστος για τους ασθενείς.
Το όραμα του imec είναι να κάνει κάθε γιατρός ρουτίνα τις εξετάσεις αυτές για να καταστήσει την προσβασιμότητα στον έλεγχο πιο προσιτή για όλους τους ασθενείς.
