Της Ανθής Αγγελοπούλου
Ο ιός των Ανθρώπινων Θηλωμάτων (HPV) είναι από τους πιο συχνούς και μεταδοτικούς ιούς μέσω της σεξουαλικής επαφής. Υπολογίζεται ότι 8 στις 10 γυναίκες έχουν μολυνθεί από τον ιό, ο οποίος, είτε προκαλεί τα οξυτενή κονδυλώματα στα γεννητικά όργανα, είτε προκαλεί καρκίνο, κυρίως στον τράχηλο της μήτρας αλλά και σε άλλες περιοχές όπως στον πρωκτό ή τη στοματοφαρυγγική κοιλότητα.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, ο ιός μεταδίδεται πολύ εύκολα με τη σεξουαλική επαφή, ακόμα και μέσω των περιπτύξεων με τα γεννητικά όργανα. Για το λόγο αυτό, το προφυλακτικό από μόνο του δεν αποτελεί μέσο προστασίας από τον ιό HPV.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο πιο συχνός καρκίνος στις νέες γυναίκες
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί σήμερα τον πιο συχνό καρκίνο σε γυναίκες ηλικίας 20-44 ετών, ενώ είναι και ο 2ος πιο συχνός γυναικολογικός καρκίνο σε όλες τις γυναίκες μετά τον καρκίνο του μαστού. Επίσης, είναι ο 4ος πιο συχνός καρκίνος παγκοσμίως που οφείλεται αποκλειστικά στον ιό HPV.
Όπως εξηγεί ο ομότιμος καθηγητής Παιδιατρικής και πρόεδρος του ΔΣ του Ελληνικού Κολλεγίου Παιδιάτρων κ. Γεώργιος Χρούσος, υπολογίζεται ότι το 80% του πληθυσμού έρχεται σε επαφή με τον ιό στη διάρκεια της ζωής του. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο ιός HPV παραμένει στον οργανισμό και μπορεί να οδηγήσει σε προκαρκινικές αλλοιώσεις ή και καρκίνο.
Ο ιός HPV όμως από τα στοιχεία που έχουμε όπως λέει ο καθηγητής, σχετίζεται με το 5% του συνόλου των καρκίνων παγκοσμίως και είναι υπεύθυνος για το 99% των περιστατικών καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Επίσης, ο επικίνδυνος ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων συσχετίζεται και με καρκίνους άλλων οργάνων, όπως κόλπου, αιδοίου, πρωκτού, πέους, στοματικής κοιλότητας, αμυγδαλών, φάρυγγα, λάρυγγα.
Σύμφωνα με τον κ. Θεόδωρο Αγοραστό, ομότιμο καθηγητή Μαιευτικής-Γυναικολογίας και πρόεδρο του ΔΣ της Ελληνικής HPV Εταιρείας , στην Ελλάδα μόνο εμφανίζονται ανά έτος 421 νέα περιστατικά καρκίνου τραχήλου της μήτρας, ενώ οι θάνατοι ανέρχονται στους 208.
Όπως λέει, η μαζική χρήση του εμβολίου σε συνδυασμό με το δευτερογενή προσυμπτωματικό έλεγχο μπορεί να οδηγήσει στην εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Κάθε 2 λεπτά μια γυναίκα πεθαίνει από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας
Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες από το Royal Women’s Hospital της Αυστραλίας στο www.thewomens.org.au, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προκαλείται από μόλυνση από ιό ανθρώπινου θηλώματος (HPV), που έχει ως αποτέλεσμα κάθε 2 λεπτά να φεύγει από τη ζωή και μία γυναίκα, κάτι το οποίο μπορεί να προληφθεί αποτελεσματικά με εμβολιασμό και έλεγχο.
Τα εμβόλια που είναι διαθέσιμα όπως λένε, είναι πολύ ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια και μπορούν να αποτρέψουν την πλειοψηφία των λοιμώξεων από HPV που προκαλούν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και άλλους σχετιζόμενους με τον HPV καρκίνους. Επιπλέον, είναι διαθέσιμες εξετάσεις για την ανίχνευση και μέθοδοι για τη θεραπεία των προκαρκινικών βλαβών του τραχήλου της μήτρας και όπως αποδεικνύεται, μειώνουν τη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ο συνδυασμός του εμβολιασμού με τον HPV σε υψηλό επίπεδο κάλυψης για τους εφήβους και η υψηλή κάλυψη του τραχήλου της μήτρας με κατάλληλη θεραπεία για όλες τις γυναίκες μπορούν, σύμφωνα με τους ειδικούς, να εξαλείψουν τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ως πρόβλημα δημόσιας υγείας.
Γιατί πρέπει να εμβολιάζονται τα κορίτσια από την ηλικία των 11 ετών;
Tα μικρά κορίτσια και τα αγόρια κατά κανόνα δεν έχουν σεξουαλικές σχέσεις, οπότε δεν έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό HPV, η προστασία που θα τους παρέχει το εμβόλιο είναι η μεγαλύτερη δυνατή.
Εκτιμάται ότι από την ηλικία της εφηβείας μέχρι σχεδόν τα 25 χρόνια, είναι το κρισιμότερο χρονικό διάστημα μιας γυναίκας για την αρχική εκδήλωση της HPV λοίμωξης. Σε αυτό το χρονικό διάστημα η πλειοψηφία των γυναικών, αφενός ξεκινά τις σεξουαλικές της επαφές και αφετέρου η μορφολογία του τραχήλου της μήτρας διευκολύνει την λοίμωξη από τον ιό.
Το ποσοστό των κοριτσιών που εμβολιάζεται έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας αυξάνεται σταθερά, καθώς ολοένα και περισσότεροι γονείς εμφανίζονται εξοικειωμένοι με την ιδέα ότι το μικρό τους κοριτσάκι θα ξεκινήσει μετά από λίγα χρόνια τις σεξουαλικές επαφές και πολύ πιθανόν να μολυνθεί από το βασικό ένοχο για την ανάπτυξη καρκίνου σε ερωτογενείς περιοχές, τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV).
Παράλληλα και οι μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες, ανεξάρτητα από το αν έχουν ήδη μολυνθεί ή όχι με τον ιό HPV, έχουν αντιληφθεί ότι δεν πρόκειται για ένα εμβόλιο που προστατεύει μόνο τα μικρά κορίτσια, γιατί το εμβόλιο έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι κατάλληλο και αποτελεσματικό για όλες τις γυναίκες μέχρι την ηλικία των 45 ετών, ακόμα και αν κάποια στιγμή είχαν μολυνθεί με τον ιό.
Ακόμα κι αν έχει μολυνθεί κάποιος από τον ιό, μπορεί να έχει τα ευεργετικά αποτελέσματα του εμβολίου, καθώς είναι σχεδόν απίθανο να έχει μολυνθεί από όλους τους ογκογόνους τύπους του ιού.
Ο κ. Χρούσος επισημαίνει τη μεγάλη ανάγκη και στην Ελλάδα ο εμβολιασμός να εφαρμόζεται κατά προτεραιότητα στα κορίτσια ηλικίας των 11-12 ετών, όπου δεν έχει ξεκινήσει ακόμη η έκθεση στον ιό, η συμμόρφωση στις ιατρικές οδηγίες είναι υψηλή και η ανοσολογική απάντηση είναι η μέγιστη δυνατή.
Τι είναι το 9δύναμο εμβόλιο HPV;
Το 9δύναμο εμβόλιο για τον HPV προστατεύει από τους 7 πλέον επικίνδυνους για ανάπτυξη καρκίνου τύπους του ιού (τους τύπους 16, 18, 31,33,45,52,58) και τους 2 τύπους (6,11) που προκαλούν τη μεγάλη πλειοψηφία των γεννητικών κονδυλωμάτων. Το συγκεκριμένο εμβόλιο έχει αντικαταστήσει το προηγούμενο τετραδύναμο εμβόλιο (HPV4) και παρέχει προστασία σε ποσοστό 90% του καρκίνου τραχήλου μήτρας, 89% των προκαρκινικών HPV σχετιζόμενων αλλοιώσεων της πρωκτογεννητικής περιοχής και 90% των γεννητικών κονδυλωμάτων. Το εμβόλιο έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και χορηγείται δωρεάν σε 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών σε κορίτσια ηλικίας 11 έως 15 ετών. Σε περίπτωση που οι 2 δόσεις γίνουν σε μεσοδιάστημα μικρότερο των 5 μηνών απαιτείται και 3η δόση 6 μήνες μετά την πρώτη δόση και τουλάχιστον 3 μήνες μετά τη 2η δόση. Εφόσον η έναρξη του εμβολιασμού γίνει μετά τη συμπλήρωση του 15ου έτους, χορηγούνται 3 δόσεις εμβολίου (1, 2, 6 μήνες).
Ασφαλές και αποτελεσματικό
Το πρώτο εμβόλιο έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας κυκλοφόρησε το 2006 με έγκριση όλων των Διεθνών Οργανισμών και από τότε έχουν χορηγηθεί πάνω από 270 εκατομμύρια δόσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Στην Ελλάδα έχουν χορηγηθεί περισσότερα από 1.500.000 εμβόλια. Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του εμβολίου είναι τεκμηριωμένη με πολλές ερευνητικές μελέτες, ενώ οι έλεγχοι είναι διαρκείς.
Οι μοναδικές παρενέργειες που έχουν παρατηρηθεί είναι ήπιες τοπικές αντιδράσεις, όπως κοκκινίλα ή πρήξιμο στο σημείο της ένεσης και πιθανόν ζαλάδα, χαμηλή πυρετική κίνηση ή πονοκέφαλος.
Σε ποιους χορηγείται δωρεάν
Με βάση το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της Ελλάδας, το εμβόλιο χορηγείται δωρεάν σε κορίτσια ηλικίας 11 έως 18 ετών, καθώς και σε άτομα και των δύο φύλων υψηλού κινδύνου (ανοσοκαταστολή) 11-26 ετών, στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, όπως και σε άνδρες που έχουν σεξουαλικές σχέσεις με άλλους άνδρες.
Η Αυστραλία σύντομα θα είναι η πρώτη χώρα που εξάλειψε τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας
Σύμφωνα με την καθηγήτρια Δρ. Suzanne Garland από το Royal Women’s Hospital και το πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, επικεφαλής της μελέτης και σύμβουλος χάραξης πολιτικής για την πρόληψη και τον έλεγχο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, τις επόμενες τέσσερις δεκαετίες οι αριθμοί θα μειωθούν σημαντικά στη χώρα.
Όπως εξήγησε το 99,9% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας είναι το αποτέλεσμα της μόλυνσης με HPV (ανθρώπινο ιό θηλώματος), το οποίο μεταφέρεται σεξουαλικά. Όμως η κυβέρνηση ξεκίνησε ένα πρόγραμμα εμβολιασμού το 2007 για κορίτσια ηλικίας 12 έως 13 ετών και αργότερα το 2013 επεκτάθηκε και σε όλα τα αγόρια. Επίσης, οι δύο δόσεις του εμβολίου μπορούσαν να ληφθούν από κορίτσια και αγόρια ηλικίας κάτω των 19 ετών δωρεάν.
Όπως έδειξε μελέτη που διεξήχθη από το Royal Women’s Hospital, University της Μελβούρνης και του Ινστιτούτου Παιδικής Έρευνας Murdoch και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Infectious Diseases, η πρόσληψη εμβολίου ήταν 78,6% μεταξύ των κοριτσιών ηλικίας 15 ετών και 72,9% μεταξύ των 15 ετών αγοριών το 2016. Αυτό οδήγησε στη δραματική μείωση της λοίμωξης από HPV στις γυναίκες ηλικίας 18-35 ετών από 22,7% το 2005 σε 1,1% μόνο το 2015.
Η Δρ. Garland εξηγεί ότι, ο αριθμός των παιδιών που έχουν εμβολιαστεί θα αυξηθεί, παρέχοντας αυτό που ονομάζεται “προστασία της αγέλης”, όπου η πλειοψηφία του πληθυσμού προστατεύεται από τη μόλυνση, μειώνοντας την πιθανότητα μόλυνσης των μη εμβολιασμένων.
Εκστρατεία Ενημέρωσης για τον εμβολιασμό έναντι του ιού HPV
Με μήνυμα «#vazoume_telos!» η MSD, παρουσίασε τη νέα εκστρατεία ενημέρωσης για τον εμβολιασμό έναντι του ιού HPV ή αλλιώς ιού ανθρωπίνων θηλωμάτων, που σχετίζεται με την εμφάνιση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και άλλες μορφές καρκίνου. Η εκστρατεία πραγματοποιείται , με τη συνεργασία του Ελληνικού Κολλεγίου Παιδιάτρων, της Ελληνικής Εταιρείας ‘Ερευνας και Αντιμετώπισης του Ιού των Θηλωμάτων και του συλλόγου ασθενών ΑγκαλιάΖΩ και καλεί όλες τις γυναίκες και κυρίως τις μητέρες, να συ-στρατευτούν, εμβολιάζοντας τα κορίτσια τους, από 11 ετών, προστατεύοντάς τα από τον ιό HPV και όλες μαζί να νικήσουν τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
