Της Ανθής Αγγελοπούλου
Οι στρεβλώσεις στην πολιτική φαρμάκων των προηγούμενων ετών είχε ως αποτέλεσμα ο Έλληνας ασθενής να εμφανίζει υστέρηση κατά 44,7 – 71% στην πρόσβαση στην φαρμακευτική καινοτομία, σε σχέση με τον Ευρωπαίο πολίτη σύμφωνα με τα στοιχεία του «Δείκτη αναμονής» (Patient Waiting Access to Innovative Therapies – WAIT Indicator), που εξέδωσε στην αρχή της χρονιάς η EFPIA.
Αυτό επιβεβαιώνεται και από την μεγάλη καθυστέρηση που υπάρχει στην ελληνική αγορά ως προς την κυκλοφορία νέων καινοτόμων σκευασμάτων, καθώς έχουν περάσει 16 μήνες και δεν έχει μπει καμιά θεραπεία από αυτές που έχουν λάβει έγκριση στην υπόλοιπη Ευρώπη και στις ΗΠΑ.
Οι καθυστερήσεις στην Επιτροπής Διαπραγμάτευσης των Τιμών των Φαρμάκων είναι εξαιρετικά μεγάλες καθώς δεκάδες θεραπείες που έχουνε περάσει από την Επιτροπή Αξιολόγησης HTA έχουν μπλοκαριστεί στο τελευταίο στάδιο πριν από την ένταξή τους στη θετική λίστα. Σ’ αυτήν την κατηγορία ανήκουν φάρμακα για μεγάλες θεραπευτικές κατηγορίες (ογκολογικά, για την ηπατίτιδα, την πολλαπλή σκλήρυνση κ.α.), αρκετά βιο-ομοειδή και φάρμακα που έχουν περάσει από αξιολόγηση αλλά αποζημιώνονται μόνο μέσω ηλεκτρονικής προέγκρισης κ.α.
Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της φαρμακοβιομηχανίας, αποτελεί πρώτη προτεραιότητα να ενταχθούν όλα αυτά τα φάρμακα στη θετική λίστα, καθώς οι κωλυσιεργίες της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης ζημιώνουν σημαντικά το δημόσιο αφού οι θεραπείες αποζημιώνονται σε υψηλότερες τιμές, αλλά κυρίως πλήττουν τον ίδιο τον ασθενή, που καθυστερεί να λάβει την αγωγή του.
Όπως αναφέρει η κα Μυρσίνη Ουζουνέλλη, CEO της εταιρίας ΜΥΟ Health που εξειδικεύεται σε υπηρεσίες ΗΤΑ στο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε, μία σειρά φαρμάκων εξαιρούνται από την διαδικασία της αξιολόγησης ή θα αξιολογούνται υπό προϋποθέσεις, γεγονός το οποίο θα λύσει τα χέρια της Επιτροπής Αξιολόγησης HTA. Τα φάρμακα που εξαιρούνται από την αξιολόγηση είναι τα γενόσημα και τα καλώς καθιερωμένης χρήσης. Επίσης, βιο-ομοειδή και εμβόλια θα μπαίνουν με συνοπτικές διαδικασίες, που δεν θα υπερβαίνουν τον ένα μήνα, στη λίστα.
Δεν θα περνούν από αξιολόγηση, επίσης η αλλαγή περιέκτη στα φάρμακα, οι αλλαγές στη συσκευασία, η μετονομασία και οι αλλαγές στην φαρμακοτεχνική μορφή. Είναι προφανές ότι όλες αυτές οι εξαιρέσεις θα επιταχύνουν σημαντικά το έργο της Επιτροπής ως προς την αξιολόγηση των καινοτόμων θεραπειών.
Ωστόσο, στο νομοσχέδιο δεν συμπεριλαμβάνονται διευκρινίσεις αναφορικά με την κατάθεση των φακέλων αλλά και τα κριτήρια αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης, ενώ επιπλέον υπάρχει μεγάλη ανάγκη για πρόσβαση σε αξιόπιστα στοιχεία από την καθημερινή ιατρική πράξη στην Ελλάδα (Real World Evidence), στοιχεία που έχει η ΗΔΙΚΑ και ο ΕΟΠΥΥ και τα οποία μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμα σε φαρμακοοικονομικές αναλύσεις, όπως αυτές που περιλαμβάνονται στους φακέλους ΗΤΑ.
Όπως λέει, ένα αξιόπιστο σύστημα ΗΤΑ που θα λαμβάνει υπόψη του και τέτοιας βαρύτητας τοπικά δεδομένα, με απευθείας δηλαδή εξαγωγή από τις βάσεις δεδομένων, μπορεί και πρέπει να αντικαταστήσει σταδιακά πλήρως τα οριζόντια μέτρα όπως το clawback. Τέτοια πρόσβαση είναι δυνατή σε αρκετές άλλες χώρες αλλά όχι ακόμα στην Ελλάδα. Ένα πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση θα ήταν η ψήφιση διατάξεων που να διέπουν το πλαίσιο πρόσβασης σε ανωνυμοποιημένα στοιχεία νοσηλειών και ιατρικών πράξεων για σκοπούς έρευνας. Παρότι το πρόσφατο νομοσχέδιο δεν περιείχε κάποια πρόβλεψη προς αυτή την κατεύθυνση, ελπίζουμε ότι κάτι τέτοιο θα είναι υπό εξέταση στον σχεδιασμό για επόμενες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες.
