Περισσότερα από 6 δισεκατομμύρια βαρέλια σχιστολιθικού πετρελαίου βρέθηκαν σε κοίτασμα στη λεκάνη του Ντιγιαρμπακίρ, στη νοτιοανατολική Τουρκία, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Ενέργειας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, επικαλούμενος έρευνες της αμερικανικής εταιρείας Continental Resources.
Σύμφωνα με τον Μπαϊρακτάρ, η αμερικανική εταιρεία εκτιμά ότι υπάρχουν 6,1 δισεκατομμύρια βαρέλια σχιστολιθικού πετρελαίου στη λεκάνη του Ντιγιαρμπακίρ. Ο Τούρκος υπουργός χαρακτήρισε την ανακάλυψη αυτή ως σημείο καμπής, σημειώνοντας ότι «το σχιστολιθικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο θα μπορούσαν να αλλάξουν τα δεδομένα» για την Τουρκία, η οποία βασίζεται σε περισσότερο από το 90% των ενεργειακών της αναγκών σε εισαγωγές.
«Οι ετήσιες εισαγωγές αργού πετρελαίου της Τουρκίας ανέρχονται σήμερα σε 365 εκατομμύρια βαρέλια. Επομένως, ένα απόθεμα 6,1 δισεκατομμυρίων βαρελιών είναι μια εξαιρετική ποσότητα», τόνισε ο Μπαϊρακτάρ κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην επαρχία Σιρνάκ, όπου βρίσκεται μέρος του κοιτάσματος.
Η ανακάλυψη αυτή, εάν επιβεβαιωθεί, θα τοποθετήσει την Τουρκία πάνω από χώρες μέλη του ΟΠΕΚ όπως η Γκαμπόν και το Κονγκό, όσον αφορά τον όγκο των αποθεμάτων, και μπροστά από καθιερωμένους παραγωγούς όπως το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Τουρκία παράγει σήμερα μόλις 127.000 βαρέλια πετρελαίου την ημέρα και εισάγει καθημερινά σχεδόν 1 εκατομμύριο βαρέλια αργού πετρελαίου και προϊόντων διύλισης. Μεγάλο μέρος αυτών των εισαγωγών προέρχεται από τη Ρωσία, σε χαμηλές τιμές.
Η Continental Resources, ένας αμερικανικός πετρελαϊκός γίγαντας και πρωτοπόρος στις έρευνες για σχιστολιθικό πετρέλαιο, υπέγραψε συμφωνία τον Μάρτιο με την Τουρκική κρατική πετρελαϊκή εταιρεία TPAO για την από κοινού έρευνα στη λεκάνη του Ντιγιαρμπακίρ. Παρόλο που η εταιρεία δεν έχει προβεί σε καμία δημόσια δήλωση από τότε που ανακοινώθηκε η ανακάλυψη, η παρουσία της σηματοδοτεί την επίσημη άφιξη του σχιστολιθικού πετρελαίου στην Τουρκία, με επιπτώσεις που εκτείνονται πέρα από την εθνική της οικονομία.
Περιβαλλοντικοί και σεισμικοί κίνδυνοι
Η τεχνική της υδραυλικής ρωγμάτωσης που χρησιμοποιείται για την εξόρυξη σχιστολιθικού πετρελαίου και φυσικού αερίου, έχει απαγορευτεί σχεδόν παντού στην Ευρώπη, λόγω των αυξημένων περιβαλλοντικών, αλλά και σεισμικών κινδύνων.
Η Τουρκία εμφανίζεται όμως αποφασισμένη να εισάγει για πρώτη φορά την τεχνολογία fracking, μια τεχνολογία που έχει φέρει επανάσταση στην αγορά ενέργειας των ΗΠΑ την τελευταία δεκαετία και έχει μεταβάλει την παγκόσμια γεωπολιτική ισορροπία.
Για τον Μπαϊρακτάρ, αντιπροσωπεύει μάλιστα «μια νέα εποχή» στην οποία η Τουρκία διαφοροποιεί το ενεργειακό της μείγμα και επιδιώκει την αυτάρκεια. «Θέλουμε να έχουμε στην κατοχή μας τους πόρους μας και να αποκτήσουμε μια διαρκή ενεργειακή ασφάλεια», τόνισε ο Τούρκος υπουργός.
«Η λεκάνη του Ντιγιαρμπακίρ βρίσκεται σε μια περιοχή με εξαγωγικό δυναμικό προς τη Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, γεγονός που θα μπορούσε να μετατρέψει την Τουρκία όχι μόνο σε καταναλωτή αλλά και σε προμηθευτή με πετρέλαιο και της Ευρώπης», τονίζουν παράγοντες της αγοράς ενέργειας στη Γείτονα.
Την παραμονή των προεδρικών εκλογών του 2023, η Άγκυρα είχε ήδη ανακοινώσει αυτό που αποκάλεσε «μεγαλύτερη ανακάλυψη πετρελαίου στην ξηρά» με εκτιμώμενο απόθεμα ενός δισεκατομμυρίου βαρελιών στο Σιρνάκ, με αργό πετρέλαιο API 41 βαθμών, ελαφρύτερο από το συμβατικό πετρέλαιο, που παράγεται στη χώρα.
Μαύρη Θάλασσα και Σομαλία
«Αυτές οι διαδοχικές ανακαλύψεις υποδεικνύουν μια σαφή στρατηγική κρατικών επενδύσεων και διεθνών συμμαχιών για την αξιοποίηση του υπεδάφους της χώρας», τονίζουν οι ίδιες πηγές και προσθέτουν: «Η ανάπτυξη εθνικών αποθεμάτων, όπως αυτά στο Σιρνάκ ή στη Μαύρη Θάλασσα, θα επέτρεπε στην Τουρκία να μειώσει την εξάρτηση σε πετρέλαιο και να αποκτήσει στρατηγικό περιθώριο ελιγμών.
Πριν λίγες ημέρες, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε την ανακάλυψη 75 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα.
Η αραβική εφημερίδα Middle East Monitor έγραψε επίσης ότι η Τουρκία ανακάλυψε 20 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου στη Σομαλία, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της να εξερευνήσει και να βρει νέες πηγές ενέργειας στο Κέρας της Αφρικής.
Η ανακάλυψη σημαντικών αποθεμάτων πετρελαίου έρχεται ένα μήνα αφότου η Τουρκία και η Σομαλία υπέγραψαν συμφωνία για την εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ξηρά στη χώρα της Ανατολικής Αφρικής, υπό την αιγίδα της Τουρκικής Εταιρείας Πετρελαίου και της Σομαλικής Υπηρεσίας Ενέργειας. Παρόλο που η συμφωνία παρουσιάζεται ως ευλογία για το Μογκαντίσου και την ανάπτυξη του ενεργειακού τομέα της Σομαλίας, πολλοί την επικρίνουν, τονίζοντας ότι ευνοεί υπερβολικά την Άγκυρα. Η συμφωνία αυτή δίνει άλλωστε στις τουρκικές ενεργειακές αρχές περίπου το 90% των δικαιωμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου της Σομαλίας, ενώ απαλλάσσει τις τουρκικές οντότητες από την προκαταβολική καταβολή εξόδων.
Η ενεργειακή στρατηγική
«Η Τουρκία πρέπει να αναπτύξει ρεαλιστικές, μακροπρόθεσμες και βιώσιμες στρατηγικές για την ενεργειακή της πολιτική», αναφέρει η ιστοσελίδα Yetkin Report του γνωστού δημοσιογράφου, Μουράτ Γετκίν. «Η ενεργειακή ανεξαρτησία και ασφάλεια δεν μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω ανακαλύψεων και νέων έργων. Η επιτυχία θα απαιτήσει τεχνολογικές εξελίξεις, διεθνείς συνεργασίες και προσεκτική διαχείριση των οικονομικών πόρων. Ένα ζωτικό στοιχείο αυτής της διαδικασίας θα είναι η ενίσχυση της συνέργειας μεταξύ του ιδιωτικού τομέα και της εξωτερικής πολιτικής, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ενεργειακές φιλοδοξίες της Τουρκίας θα υλοποιηθούν με βιώσιμο και στρατηγικά ορθό τρόπο», σημειώνει η τουρκική ιστοσελίδα.
