Αίσθηση προκάλεσε στον κόσμο της βιοτεχνολογίας η ανακοίνωση ότι η βάση δεδομένων DNA 15 εκατ. ανθρώπων της 23andMe περνάει στον έλεγχο της Regeneron έναντι 256 εκατ. δολαρίων.
Πίσω από το μεγάλο αυτό deal με βάση το οποίο οι γενετικές ταυτότητες εκατομμυρίων αλλάζουν χέρια, βρίσκεται ένας Έλληνας που έχει βάλει τη σφραγίδα του σε μερικές από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις της σύγχρονης ιατρικής: ο Τζορτζ Γιανκόπουλος.
Οι σπουδές και η έρευνα
Γιος μεταναστών από την Ελλάδα, μεγαλώνει στο Γούντσαϊντ της Νέας Υόρκης, σε ένα διαμέρισμα γεμάτο προσδοκίες και επιστημονικά όνειρα. Φοιτά σε δημόσια σχολεία και αναδεικνύεται πρώτος στο περίφημο Bronx High School of Science, κερδίζοντας το εθνικό βραβείο Westinghouse Science Talent Search. Εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές πέρασαν από τον ίδιο διαγωνισμό. Xρόνια μετά η εταιρεία που ίδρυσε θα το μετονομάσει σε Regeneron Science Talent Search, επενδύοντας πάνω από 100 εκατ. δολάρια σε υποτροφίες και βραβεία.
Με πτυχίο Ιατρικής και διδακτορικό τίτλο από το Columbia University έχει πλούσια ερευνητική διαδρομή. Από τη συνεργασία του με τον Frederick Alt έως τις έρευνές τους στη μοριακή ανοσολογία, αναγνωρίζεται γρήγορα ως ένας από τους πιο πρωτοποριακούς επιστήμονες της γενιάς του.
Η ίδρυση της Regeneron και οι ανακαλύψεις
Το 1989, κάνει το τολμηρό βήμα: αφήνει την ακαδημαϊκή καριέρα και συνιδρύει τη Regeneron μαζί με τον Λέοναρντ Σλάιφερ. Σε μια εποχή που η βιοτεχνολογία βρισκόταν ακόμη στα σπάργανα, η Regeneron θα εξελιχθεί σε έναν από τους κορυφαίους φαρμακευτικούς κολοσσούς στον κόσμο, με πρωτοποριακές θεραπείες για εκφυλιστικές οφθαλμικές παθήσεις, τον καρκίνο, τον Έμπολα, ακόμη και την COVID-19.
Ο Γιανκόπουλος δεν είναι απλώς ένας επιστήμονας — είναι ο άνθρωπος πίσω από τη ριζοσπαστική ιδέα που μεταφράστηκε σε μεθόδους ταχείας ανάπτυξης θεραπευτικών αντισωμάτων. Είναι εκείνος που με την ομάδα του δημιούργησε τεχνολογίες όπως τα VelociGene, VelocImmune και Veloci-Bi, που άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίο παράγονται και ελέγχονται τα βιολογικά φάρμακα.
Είναι, εν τέλει, ο εφευρέτης πίσω από δέκα εγκεκριμένα ή αδειοδοτημένα φάρμακα της Regeneron και κάτοχος άνω των 100 πατεντών.
Ποιος διαχειρίζεται τα δεδομένα DNA;
Η κίνηση εξαγοράς της 23andMe φέρνει τον Γιανκόπουλο στην καρδιά μιας άλλης συζήτησης: ποιος διαχειρίζεται τη γενετική μας ταυτότητα; Με τη δημόσια ανησυχία για την προστασία προσωπικών δεδομένων στα ύψη και με φόντο παλαιότερες διαρροές της 23andMe, η Regeneron δεσμεύεται να τηρήσει τις αυστηρές πολιτικές απορρήτου και να διαγράψει στοιχεία κατόπιν αιτήματος χρηστών.
Ο ίδιος δηλώνει: «Έχουμε αποδεδειγμένο ιστορικό προστασίας γενετικών δεδομένων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο — και, με τη συναίνεσή τους, τα αξιοποιούμε για ανακαλύψεις που ωφελούν την επιστήμη και την κοινωνία».
Στο πρόσωπό του η επιστήμη και η επιχειρηματικότητα βρίσκουν ένα σπάνιο σημείο ισορροπίας. Δεν είναι τυχαίο ότι το Forbes τον έχει κατατάξει ανάμεσα στους πιο καινοτόμους ηγέτες της Αμερικής και η Fortune ανάμεσα στους 25 μεγαλύτερους «Ήρωες της Πανδημίας». Είναι, άλλωστε, ο πρώτος επικεφαλής R&D φαρμακευτικής εταιρείας που έγινε δισεκατομμυριούχος — όχι επειδή πούλησε φάρμακα, αλλά επειδή τα ανακάλυψε.
Σήμερα, στα 65 του, επιστρέφει στο προσκήνιο ως ο άνθρωπος που αγόρασε τη βάση DNA 15 εκατομμυρίων ανθρώπων. Και υπόσχεται ότι θα τη χρησιμοποιήσει, όχι για κέρδος, αλλά για να «ανακαλύψει την επόμενη θεραπεία που θα κάνει τη διαφορά».
