Skip to main content

«Το Δάκρυ της Παναγίας…» στον βυζαντινό Ναό Παναγίας Επισκοπής Θήρας

Για πρώτη φορά στην Ιστορία του ιστορικού βυζαντινού Ναού Παναγίας Επισκοπής Θήρας, θα  παρουσιαστεί η παράσταση «Το Δάκρυ της Παναγίας… Ένας Ύμνος για την Σμύρνη» στον έξω από τον αύλειο χώρο του ιστορικού βυζαντινού Ναού Παναγίας Επισκοπής Θήρας, προ του Ναού.

Η παράσταση που άγγιξε τις καρδιές των θεατών και των θεατρολόγων/κριτικών, μέσα από διθυραμβικά σχόλια και κριτικές, οι οποίες της χάρισαν συνεχόμενα sold out επι δύο έτη, τόσο στο Θέατρο Αλκμήνη όσο και σε Φεστιβάλ στην Ελλάδα, μετά από πρόσκληση των Παγκράτιου Πολιτιστικού και Περιβαλλοντικού Συλλόγου Καμαρίου Θήρας, Συλλόγου Μεσαγωνιατών Θήρας «Παναγία η Επισκοπή» και με την συνδιογάνωση με το Santo Wines, και τον Σύλλογο Εξωγωνιατών Θήρας «ο Άγιος Χαράλαμπος», θα  παρουσιαστεί στον έξω από τον αύλειο χώρο του ιστορικού βυζαντινού Ναού Παναγίας Επισκοπής Θήρας, προ του Ναού, την Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2023, ώρα: 20:00 με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.

Το θεατρικό αυτό έργο είναι μία πρόταση που συνθέτει δύο τόσο διαφορετικές πτυχές της Ιστορίας. Αυτή του Θείου Δράματος, και συγκεκριμένα την πορεία Του Ιησού προς τον Γολγοθά και τον μαρτυρικό διωγμό των Ελλήνων, και όχι μόνο, από την πολύπαθη Σμύρνη. Για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία του θεάτρου η Μητέρα Θεού ενσαρκώνεται στην σκηνή, σε μια καθηλωτική παράσταση, με  απόλυτο σεβασμό, από μία από τις σημαντικότερες ηθοποιούς της Ελληνικής θεατρικής σκηνής την Γεωργία Ζώη Η σπουδαία τραγουδοποιός Κατερίνα Κόρου συμπρωταγωνιστεί και ερμηνεύει σμυρναίικα τραγούδια και εκκλησιαστικούς ύμνους.

Η παράσταση προτείνεται από την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών από το Ίδρυμα Νεότητος και Οικογένειας

Παραγωγή : Αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία ”ΔΙΩΝΗΣ-ΑΙΝΙΓΜΑ – Γεωργία Ζώη

Λίγα λόγια για την παράσταση:

Μία γυναίκα, η Ελπίδα, προσπαθεί να βρει τον χαμένο της γιό μέσα στις φλόγες της Σμύρνης. Μία άλλη γυναίκα με έναν νεαρό άντρα της παρουσιάζονται και γίνονται αρωγοί της. Η Ελπίδα δεν μπορεί να κατανοήσει εκείνες τις τραγικές στιγμές που ζει ότι μπροστά της βρίσκονται η Παναγία και ο Άγιος Ιωάννης, ο μαθητής Του. Παρότι εγκλωβισμένη στον προσωπικό της Γολγοθά, η Ελπίδα θα καταλήξει να ακολουθήσει την Παναγία σε ένα διαφορετικό οδοιπορικό όταν πια όλα γύρω της θα είναι χαμένα για την ίδια. Η Παναγία θα της δείξει την Οδό του Μαρτυρίου του Θεανθρώπου προς τον Γολγοθά. Θα της παρουσιάσει την άκρα πικρία της Μητρός μπροστά στο πέρασμα του Υιού της. Εκεί η Ελπίδα θα κατανοήσει ότι το δράμα Του εμπεριέχεται στο προσωπικό δράμα του καθενός μας ξεχωριστά. Η μεγαλοσύνη της Παναγίας θα της διδάξει ότι η καρτερία και η συγχώρεση είναι αρετές σπουδαιότερες και ισχυρότερες του πόνου. Μπροστά από τα μάτια της Ελπίδας θα παρελάσουν πρόσωπα του Θείου Δράματος, αλλά και της Καταστροφής της Σμύρνης. Ο Άγιος Ιωάννης, η Μαρία η Μαγδαληνή, ο Ιούδας, ο Πόντιος Πιλάτος, η Μοιχαλίδα, ο Χρυσόστομος Σμύρνης, ο Νουρεντίν Πασάς, αλλά και απλοί άνθρωποι θα παρουσιαστούν και θα μιλήσουν για τα δρώμενα, ενώ ταυτοχρόνως το υμνολόγιο και τα λόγια των Ευαγγελίων της Εκκλησίας και η προφορική μας παράδοση θα πλαισιώνουν τους λόγους των ηρώων.


Σκοπός της παράστασης:

Ο σκοπός της συγκεκριμένης παράστασης δεν είναι άλλος από το να μπορέσει και ο πιο απλός θεατής να προσεγγίσει μία τόσο σημαντική και εξαιρετικά επίκαιρη στιγμή της Ελληνικής Ιστορίας, από μία πλευρά διαφορετική. Η Σμύρνη, όσο και αν ακουστεί κοινότυπο, δεν αποτελεί ουδεμία εξαίρεση από τις υπόλοιπες πόλεις του Ελληνισμού, που στα χρόνια του Οθωμανικού ζυγού υπέστησαν διωγμούς, καταστροφές, σφαγές, εξανδραποδισμούς και υποδουλώσεις. Από τη Βασιλεύουσα έως την πρόσφατη μαρτυρική Κύπρο ο κατάλογος των πόλεων είναι αμέτρητος. Η παρουσία όμως της χριστιανικής πίστεως και των ιερέων της, υπήρξε αρωγός βασικός και ουσιώδης. Ήταν το στοιχείο αυτό, που μαζί με το φρόνημα του λαού κράτησαν ψηλά την αντοχή, την ελπίδα, την καρτερία και την υπομονή των διωχθέντων. Έτσι λοιπόν, με την παρουσία της στο έργο, η Παναγία, που αντιπροσωπεύει για όλους τους χριστιανούς στη Γη, το μέγιστο παράδειγμα υπομονής και εγκαρτέρησης, προστρέχει ως η απόλυτη και πανταχού παρούσα, «μάνα», να παρηγορήσει τα παιδιά της. Τα παιδιά της, αυτά που στο πρόσωπο της Ελπίδας, της Σμυρνιάς μάνας, υποφέρουν και στενάζουν την αποφράδα εκείνη ημέρα της Καταστροφής της Σμύρνης. Η νοητή μεταφορά της Ελπίδας, από την Παναγία και τον Άγιο Ιωάννη, στην Οδό του Μαρτυρίου, υποδεικνύει και επισημαίνει τη μέγιστη στιγμή του ανθρώπινου γένους. Τη στιγμή που ο άνθρωπος ως ελεύθερο ον, κατά Θεού παραχώρηση αλλά και προσωπική επιλογή, αποφασίζει να «σκοτώσει» τον Αθάνατο και Έναν δημιουργό του. Μπροστά λοιπόν σε αυτό το Θείο Δράμα η Ελπίδα κατανοεί ότι η Καταστροφή της Σμύρνης δεν είναι τίποτα άλλο, παρά ακόμα μία τραγική στιγμή της απώλειας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Ουσιαστικά θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι μία αναβίωση μετά από τέσσερις αιώνες του Λειτουργικού Δράματος που εμφανίστηκε στο Μεσαίωνα και άκμασε μέχρι και το 16ο αιώνα.

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ:
ΓΕΩΡΓΙΑ ΖΩΗ
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΡΟΥ
ΑΝΝΑ ΜΩΡΑΙΤΟΥ
ΕΥΤΥΧΙΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΤΑΥΡΟΣ ΒΟΛΚΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ
ΙΩΑΝΝΑ ΜΑΡΜΑΡΟΥ
ΡΑΦΑΗΛ ΜΑΚΡΗΣ (β’ διανομή ΠΕΤΡΟΣ ΤΣΑΠΑΛΙΑΡΗΣ)


Εκκλησιαστικοί ύμνοι:
ΣΤΑΥΡΟΣ ΒΟΛΚΟΣ

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΡΟΥ
ΓΕΩΡΓΙΑ ΖΩΗ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Σκηνοθεσία: Μενέλαος Β. Τζαβέλλας

Κείμενο: Θανάσης Ν. Σταυρόπουλος

Διδασκαλία Εκκλησιαστικών ύμνων: Σταύρος Βόλκος

Βοηθός Σκηνοθέτη: Αρετή Τσιαμπόκαλου
Σκηνικά/επιμέλεια κοστουμιών: Μενέλαος Τζαβέλλας

Ήχος και Φώς: Χρήστος Φιοράντης

Φωτογραφίες: Μάνος Βλαστός – Ευάγγελος Κάλλοου

Γραφιστική επιμέλεια αφίσας: Αντιγόνη Παναγιωτοπούλου
Διεύθυνση και Οργάνωση παραγωγής: ΔΙΩΝΗΣ – ΑΙΝΙΓΜΑ
Μουσική Επιμέλεια:  Μενέλαος Β. Τζαβέλλας
Hair stylist – Makeup artist: Ευσταθία Τζαβέλλα

Παραγωγή : Αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία ”ΔΙΩΝΗΣ-ΑΙΝΙΓΜΑ”

ΈΞΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΥΛΕΙΟ ΧΩΡΟ

ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΝΑΟΥ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΘΗΡΑΣ

ΔΕΥΤΕΡΑ 11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2023,

ΩΡΑ: 20:00

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΙΣΟΔΟΣ

Διάρκεια: 90’λεπτα (χωρίς διάλειμμα)

H Γεωργία Ζώη που ερμηνεύει με απόλυτο σεβασμό τον ρόλο της Παναγίας, γράφει για το έργο:

Έχει ειπωθεί, από την Παράδοσή μας, ότι η Παναγία, είναι παρούσα σε όλες τις κρίσιμες στιγμές της Ιστορίας!!

Η Παναγία, η Υπέρμαχος Στρατηγός, ήταν παρούσα και στην Άλωση της Πόλης.

Η Παναγία, η Μήτηρ Θεού, για μία ακόμα φορά είναι παρούσα και στην καταστροφή της Σμύρνης! Είναι παρούσα και σε αυτό το τόσο συγκλονιστικό γεγονός της πρόσφατης Ιστορίας μας.

Αυτό ακριβώς πραγματεύεται και το δικό μας έργο.

Η Παναγία επισκέπτεται τη Σμύρνη. Εκεί θα εξελιχθεί μία ιστορία παράλληλη των γεγονότων.

Θα σας περιμένουμε να βαδίσουμε παρέα μέσα στα μαρτυρικά γεγονότα της Καταστροφής της Σμύρνης, καθώς και σε ένα άλλο μέρος, σε αυτό της Οδού του Μαρτυρίου του Θεανθρώπου, με οδηγό μας την Παναγία. Αυτήν την μέγιστη Μητέρα που θα κρατήσει από το χέρι και την ηρωίδα μας την Ελπίδα, με τον τρόπο που μόνο μία μάνα όπως Αυτή μπορεί και ξέρει να κάνει, μεταλαμβάνοντάς της, την υπέρτατη θυσία Του.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ (Συγγραφέας)

Μου ζητήθηκε από τον σκηνοθέτη, Μενέλαο Τζαβέλλα να γράψω ένα επετειακό θεατρικό έργο για τα 100 χρόνια από την Καταστροφή της Σμύρνης. Το πρόβλημα που με απασχόλησε ήταν ότι τη θεατρική περίοδο 2022-23, πολλοί συγγραφείς θα καλούντο να γράψουν κάτι ανάλογο. Το θέμα της «Σμύρνης» είναι γνωστό στο Ελληνικό κοινό και έχει παρουσιαστεί με πολλές και διαφορετικές μορφές (μελέτες, βιβλίο, μυθιστόρημα, θέατρο κλπ.). Το να γράψω λοιπόν μία παράθεση ιστορικών γεγονότων με το όποιο μυθοπλαστικό πλαίσιο μού ήταν σχεδόν αδιάφορο συγγραφικά. Έπρεπε να αναζητηθεί από εμένα ένας άλλος, κάπως καινούργιος τρόπος για να ειπωθούν τα γεγονότα των ημερών εκείνων. Έτσι κατέληξα σε μία πεποίθηση για τις ημέρες εκείνες, που είχα πάντα. Ότι πέρα από την ιστορικότητα των στιγμών, η Καταστροφή της Σμύρνης εμπεριείχε και μία τρόπο τινά «θρησκευτικότητα». Επέλεξα λοιπόν να ενσωματώσω σε αυτό το τόσο καθοριστικό γεγονός της νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, ένα απείρως σπουδαιότερο. Αυτό της πορείας προς τη Σταύρωση του Θεανθρώπου. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει ανθρώπινο δράμα που να μη συμπεριλαμβάνεται, να μην «εσωκλείεται» σε αυτό του Θείου Δράματος. Έτσι δημιουργήθηκε μία θεατρική συνθήκη παρουσιάζοντας τον παραλληλισμός των ζωών και των γεγονότων της Σμύρνης με αυτών των γεγονότων προς τη Σταύρωση.

Δήλωση του σκηνοθέτη Μενέλαου Τζαβέλλα 

Πάντα ήθελα να σκηνοθετήσω μια Θρησκευτική και Ιστορική παράσταση. Έτσι είπα την ιδέα στον  συγγραφέα Θανάση Σταυρόπουλο και  δημιουργήσαμε την παράσταση μας ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ – ΕΝΑΣ ΥΜΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ που είναι ένας φόρος τιμής στα χιλιάδες θύματα από την καταστροφή της μάνας Σμύρνης. Μια Ιστορία που 100 χρόνια μετά ζούμε ξανά κοντά μας, δίπλα μας …Λαός που ξεχνάει το παρελθόν του είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει!!