Οι θερινοί μήνες στις αγορές παραδοσιακά χαρακτηρίζονται από μειωμένο όγκο συναλλαγών και απρόβλεπτες κινήσεις. Όμως το φετινό καλοκαίρι, οι μεγάλοι επενδυτές προετοιμάζονται για κάτι πιο σκοτεινό: έναν νέο γύρο έντονης μεταβλητότητας σαν αυτόν του περασμένου Αυγούστου, όταν οι ανησυχίες για την παγκόσμια ανάπτυξη και οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι προκάλεσαν μαζικές ρευστοποιήσεις.
Η UBS αναφέρει ότι οι traders στα παράγωγα στοιχηματίζουν σε αυξημένη συχνότητα ημερήσιων αναταράξεων στην αγορά μετοχών, παρόμοιων με εκείνες του Αυγούστου 2024. Από την πλευρά της, η Goldman Sachs καλεί τους πελάτες της να φορτώσουν στρατηγικές προστασίας απέναντι σε κινήσεις πανικού – μέσω volatility trades και έξυπνων αμυντικών τοποθετήσεων.
Η HSBC, μέσω του CIO της Xavier Baraton, ξεκαθαρίζει πως «οι αγορές δεν πρόκειται να πάρουν τις θετικές επιβεβαιώσεις που έχουν ήδη προεξοφλήσει». Η στρατηγική τους: μαζικές αγορές put options ως ασφάλιση απέναντι σε πιθανές πτώσεις.
Ορατός κίνδυνος από δασμούς και Τραμπ
Το πολιτικό ρολόι δείχνει 9 Ιουλίου: είναι η προθεσμία για συμφωνία δασμών ΗΠΑ–ΕΕ. Οι μέχρι τώρα διαπραγματεύσεις παραμένουν στάσιμες και ο κίνδυνος νέου εμπορικού πολέμου αναζωπυρώνεται. Την ίδια ώρα, ο Ντόναλντ Τραμπ πιέζει το Κογκρέσο να εγκρίνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο–μαμούθ, που σύμφωνα με ανεξάρτητες εκτιμήσεις θα προσθέσει τρισεκατομμύρια στο χρέος των ΗΠΑ, αναγκάζοντας το Υπουργείο Οικονομικών να εκδώσει τεράστιες ποσότητες νέων ομολόγων.
Όπως προειδοποιεί ο Chris Jeffery της LGIM, «αν συνεχίσουμε να βλέπουμε αυτή την απάθεια απέναντι στον εμπορικό κίνδυνο, θα αυξηθεί η πίεση για αναζήτηση προστασίας γύρω από τα γεγονότα του Ιουλίου».
Τα χρηματιστήρια βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε νέα υψηλά. Και αυτό για πολλούς σημαίνει ότι οι μετοχές είναι υπερτιμημένες. Ο παγκόσμιος δείκτης μετοχών έχει ενισχυθεί κατά 7% από την αρχή του έτους. Αν και ο δείκτης μεταβλητότητας (ή δείκτης φόβου όπως ονομάζεται) VIX είναι σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, τα futures του VIX που λήγουν τον Ιούλιο διαπραγματεύονται με premium 1,5 μονάδας, ένδειξη ότι κάποιοι αναμένουν επιδείνωση του κλίματος. Η προηγούμενη φορά που συνέβη αυτό ήταν τον Αύγουστο του 2024, λίγο πριν την ανατροπή.
Τα funds με αυτοματοποιημένους κανόνες ελέγχου μεταβλητότητας – που ελέγχουν περί τα $700 δισ. παγκοσμίως – είναι συνήθως ρυθμισμένα να αγοράζουν μετοχές όταν η μεταβλητότητα πέφτει και να τις ξεφορτώνονται όταν ανεβαίνει. Την περασμένη χρονιά, αυτή η «κυκλική παγίδα» συνέβαλε σε βίαιες κινήσεις.
Ο Trevor Greetham της Royal London Asset Management επισημαίνει ότι, αν και οι αλγόριθμοι «έλεγαν να αγοράσουμε μετοχές», οι υπεύθυνοι επέλεξαν να πουλήσουν μέρος του χαρτοφυλακίου, για να μειώσουν το ρίσκο.
Ο πόνος του δολαρίου
Το δολάριο υποχώρησε την Πέμπτη στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών, μετά από δημοσίευμα που αποκάλυψε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, εξετάζει το ενδεχόμενο να ανακοινώσει πρόωρα τον διάδοχο του Τζερόμ Πάουελ στην ηγεσία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed), λόγω της ενόχλησής του για τον βραδύ ρυθμό μείωσης των επιτοκίων.
Το αμερικανικό νόμισμα κατέγραψε πτώση 0,6% έναντι καλαθιού βασικών νομισμάτων (όπως η στερλίνα και το ευρώ), αγγίζοντας επίπεδα που είχαν να καταγραφούν από τις αρχές του 2022.
Η αδυναμία του δολαρίου εντός του 2025 αποδίδεται στις ανησυχίες για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας, εξαιτίας του εμπορικού πολέμου και της ευρύτερης οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης Τραμπ. Η νέα πίεση ήρθε μετά από δημοσίευμα της Wall Street Journal, σύμφωνα με το οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος σκέφτεται να προχωρήσει σε πρόωρη ανακοίνωση του νέου διοικητή της Fed. Η θητεία του Πάουελ λήγει επισήμως τον Μάιο του 2026. Ένας πιο δεκτικός στις πιέσεις Τραμπ επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, θα σήμαινε χαμηλότερα επιτόκια και περαιτέρω αποδυνάμωση του αμερικανικού νομίσματος.
Το ευρώ ενισχύθηκε έως και 0,7% έναντι του δολαρίου, φτάνοντας τα 1,174 δολάρια – στο υψηλότερο επίπεδο από τον Σεπτέμβριο του 2021. Η άνοδος ήρθε μετά τη δέσμευση των ευρωπαϊκών μελών του ΝΑΤΟ την Τετάρτη να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες τους στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035. Η στερλίνα επίσης κατέγραψε άνοδο 0,7%, φτάνοντας τα 1,376 δολάρια.
Η μεγάλη έξοδος από τα ομόλογα και οι νέες ισορροπίες
Ταυτόχρονα, οι επενδυτές εγκαταλείπουν τα μακροπρόθεσμα αμερικανικά ομόλογα με τον ταχύτερο ρυθμό από το 2020. Σύμφωνα με στοιχεία της EPFR, που δημοσιεύουν οι Financial Times, οι εκροές το β’ τρίμηνο φτάνουν τα $11 δισ., μετά από 12 συνεχόμενα τρίμηνα εισροών.
Η απόδοση των 30ετών ομολόγων παραμένει υψηλή, καθώς οι φόβοι για πληθωρισμό και δημοσιονομική βιωσιμότητα σπρώχνουν τους επενδυτές προς τις βραχυπρόθεσμες τοποθετήσεις, όπου οι αποδόσεις είναι υψηλές χάρη στη διατήρηση των επιτοκίων της Fed.
«Βλέπουμε μία γενικευμένη ανησυχία για το μακρινό άκρο της καμπύλης των αποδόσεων», σημειώνει ο Bill Campbell της DoubleLine. Αντίθετα, τα funds που επενδύουν σε βραχυχρόνια ομόλογα συγκεντρώνουν άνω των $39 δισ. εισροών, καθώς οι επενδυτές προτιμούν να παραμένουν ευέλικτοι.
Το μήνυμα των επαγγελματιών επενδυτών είναι ξεκάθαρο: αυτό το καλοκαίρι δεν προσφέρεται για εφησυχασμό. «Όλοι γνωρίζουν ότι το καλοκαίρι είναι γεμάτο καταλύτες», τονίζει ο Gerry Fowler της UBS. «Φέτος, θα υπάρξουν πολύ λιγότεροι που θα πάνε διακοπές».
