Πατάει γκάζι η οικοδομή μετά το ξεκαθάρισμα του τοπίου όσον αφορά τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό.
Η δυνατότητα επανεκκίνησης των εργοταξίων, με τις άδειες που είχαν παγώσει μετά την απόφαση του ΣτΕ, συνδέεται άμεσα με τα υψηλά ποσοστά αύξησης της οικοδομικής δραστηριότητας σε επίπεδο μήνα, ενώ η συνέχεια αναμένεται ότι θα είναι ακόμη καλύτερη -τουλάχιστον με βάση τις εκτιμήσεις στελεχών της αγοράς- μετά και την υπογραφή των σχετικών προεδρικών διαταγμάτων από το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Το «στοίχημα» είναι πλέον αν ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής θα κλείσει έστω και οριακά σε θετικό έδαφος. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι ο ρυθμός μείωσης «μαζεύεται» μήνα με τον μήνα, ειδικά σε ό,τι αφορά τον δείκτη του όγκου.
Τον Ιούλιο του 2025 η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα κινήθηκε στα ίδια θετικά επίπεδα: οι 3.118 άδειες του Ιουλίου αντιστοιχούν σε άνοδο 13%, με την επιφάνεια να αυξάνεται κατά 12,5% και τον όγκο κατά 21,6%. Οι υψηλοί ρυθμοί ανόδου στον όγκο καταδεικνύουν ότι εκδίδονται άδειες οικοδομών με μεγαλύτερο κατασκευαστικό αποτύπωμα, ενώ σε αρκετές περιφέρειες -όπως η Στερεά Ελλάδα και η Κρήτη- καταγράφονται εντυπωσιακοί ρυθμοί αύξησης στις επιμέρους μεταβλητές.
Στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2025, η ιδιωτική οικοδομή εμφάνισε ανάλογη εικόνα, με τις άδειες να μειώνονται κατά 10%, την επιφάνεια κατά 18,4% και τον όγκο κατά 11,3%. Παρά την αρνητική μεταβολή, ο ρυθμός επιβράδυνσης της πτωτικής πορείας συνδέεται άμεσα με την πολύ ισχυρή επίδοση του Ιουλίου και τις πρώτες ενδείξεις σταθεροποίησης της αγοράς. Σε αρκετές περιφέρειες, μάλιστα, όπως η Στερεά Ελλάδα και η Πελοπόννησος, ο όγκος στο επτάμηνο καταγράφει σημαντικές αυξήσεις.
Επίσης, κατά το προηγούμενο δωδεκάμηνο (Αύγουστος 2024 – Ιούλιος 2025) η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα παρουσίασε μείωση των αδειών κατά 3,5%, η επιφάνεια μειώθηκε κατά 6,9% και ο όγκος των νέων οικοδομών κατά 4,6%.
Αν και οι δείκτες παραμένουν αρνητικοί, η τάση βελτίωσης στον όγκο συνδέεται με τη σταδιακή άρση της αβεβαιότητας γύρω από το θεσμικό πλαίσιο και την επανενεργοποίηση παγωμένων επενδυτικών σχεδίων. Σημαντικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι αρκετές περιφέρειες -μεταξύ των οποίων η Αττική και η Πελοπόννησος- καταγράφουν θετικούς ρυθμούς μεταβολής στον όγκο σε επίπεδο δωδεκαμήνου.
Ξεμπλοκάρουν οι αγκυλώσεις
Πάντως, φαίνεται πως απελευθερώνεται η οικοδομική δραστηριότητα μετά και την υπογραφή του Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο θεσπίζει όσα προβλέπει το Συμβούλιο της Επικρατείας στη θετική εισήγησή του για το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και την έναρξη εργασιών.
Το Π.Δ. που καθορίζει τη διαδικασία έγκρισης Ειδικού Σχεδίου Περιβαλλοντικού Ισοδυνάμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ), για την αντιστάθμιση της χρήσης κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), υπεγράφη το μεσημέρι της περασμένης Δευτέρας από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρο Παπασταύρου και τον αρμόδιο υφυπουργό, Νίκο Ταγαρά.
Όπως ανακοίνωσε το ΥΠΕΝ, υπεγράφησαν οι Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις για τον καθορισμό: α) της διαδικασίας επιστροφής φόρων, παραβόλων, εισφορών και κρατήσεων των οικοδομικών αδειών με χρήση κινήτρων του ΝΟΚ, που αναθεωρούνται αμελλητί και κατά προτεραιότητα έναντι των λοιπών αιτήσεων, και β) των προδιαγραφών των Ειδικών Σχεδίων Περιβαλλοντικού Ισοδυνάμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ).
Ειδικότερα, το ΣτΕ, εξετάζοντας το σχέδιο Π.Δ. για την έγκριση του ΕΣΠΙΑΠ, άναψε το «πράσινο φως» για την προώθησή του, αποδεχόμενο σχεδόν το σύνολο των ρυθμίσεων που εισηγήθηκε τον Ιούνιο το ΥΠΕΝ. Η γνωμοδότηση αυτή αποτελεί κομβική εξέλιξη για την επανεκκίνηση του κλάδου, καθώς ανοίγει ο δρόμος για χιλιάδες οικοδομικές άδειες και αποκαθίσταται η εμπιστοσύνη στην αγορά.
