Η πτώση στη ζήτηση για χαρτοκιβώτια, από τα οποία μεταφέρονται τα πάντα – από πίτσες μέχρι ηλεκτρικές συσκευές – αναδεικνύεται σε ανησυχητικό δείκτη για την πορεία της κατανάλωσης στη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη.
Όπως αναφέρει η Wall Street Journal σε ρεπορτάζ της, τα λουκέτα σε χαρτοβιομηχανίες στις ΗΠΑ κινούνται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και σηματοδοτούν προβλήματα για τους παραγωγούς συσκευασίας αλλά και τους ιδιοκτήτες δασικών εκτάσεων.
Η International Paper, ο μεγαλύτερος παραγωγός χαρτοκιβωτίων στις ΗΠΑ, ανακοίνωσε το κλείσιμο δύο μονάδων στη Τζόρτζια (Σαβάνα και Ράισμπορο) στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Μέσα σε μόλις οκτώ μήνες, οι ΗΠΑ θα έχουν απολέσει περίπου το 9% της παραγωγικής τους ικανότητας σε χαρτοκιβώτια – διπλάσιο ποσοστό από τις απώλειες που καταγράφηκαν στην ύφεση του 2009.
Ο αναλυτής Άνταμ Τζόζεφσον σημειώνει στη WSJ: «Δεν έχουμε ξαναδεί τέτοιας κλίμακας κλείσιμο». Οι αποστολές κιβωτίων έχουν υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2016, ενώ αναλογικά με τον πληθυσμό η πτώση ξεπερνά το 20% από το 1999.
Από την έκρηξη του e-commerce στην απότομη κάμψη
Η πανδημία δημιούργησε «χρυσή εποχή» για τα χαρτοκιβώτια, καθώς οι Αμερικανοί αγόραζαν διαδικτυακά και οι αποστολές κατέρριπταν ρεκόρ.
Οι παραγωγοί αύξησαν τότε κατακόρυφα τις τιμές, επικαλούμενοι τόσο την ισχυρή ζήτηση όσο και το αυξημένο κόστος ενέργειας και πρώτων υλών.
Σήμερα, παρά την πτώση στη ζήτηση, οι τιμές παραμένουν υψηλές: το πιο κοινό είδος χαρτονιού πωλείται περίπου 945 δολάρια/τόνο, έναντι 725 δολαρίων στο τέλος του 2019.
Οι καταναλωτές, όμως, εμφανίζονται πιο συγκρατημένοι, ενώ και το ηλεκτρονικό εμπόριο χρησιμοποιεί πλέον λιγότερο χαρτόνι (π.χ. αποστολές σε φακέλους αντί κιβωτίων).
Η επιβράδυνση της κατανάλωσης, η αβεβαιότητα λόγω δασμών της κυβέρνησης Τραμπ και η κάμψη της αγοράς κατοικίας (λιγότερες μετακομίσεις, μικρότερη ζήτηση για συσκευασίες οικοδομικών προϊόντων) έχουν πλήξει τη βιομηχανία. Επιπλέον, οι εξαγωγές χαρτονιού είναι λιγότερο κερδοφόρες από τις πωλήσεις στην εγχώρια αγορά
Συγχωνεύσεις και αναδιαρθρώσεις
Η αγορά συγκεντρώνεται στα χέρια λίγων κολοσσών. Η συγχώνευση της Smurfit Kappa με την WestRock (20 δισ. δολ.) και οι εξαγορές της International Paper (DS Smith) και της Packaging Corp. of America (Greif) ενισχύουν την ισχύ των τριών μεγάλων.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι περικοπές δυναμικότητας θα τους επιτρέψουν να πιέσουν τις τιμές υψηλότερα το 2025, ακόμη κι αν η ζήτηση συνεχίσει να υποχωρεί..
Η International Paper εξηγεί ότι το κλείσιμο της μονάδας στη Σαβάνα σχετίζεται και με το κόστος συντήρησης (300 εκατ. δολάρια) σε έναν παλιό, 89 ετών μύλο. Αντί αυτού, η εταιρεία επενδύει 250 εκατ. δολάρια για να μετατρέψει μονάδα στην Αλαμπάμα σε παραγωγή ελαφρύτερου χαρτονιού, δημοφιλούς στους μεταφορείς που θέλουν να μειώσουν το κόστος καυσίμων.
Παράλληλα, νέες επενδύσεις σε Λουιζιάνα και Αρκάνσας υπόσχονται να ανακτήσουν περίπου το ¼ της δυναμικότητας που χάθηκε από τα πρόσφατα κλεισίματα.
Τι σήμα εκπέμπεται
Η κατακόρυφη πτώση στη ζήτηση για χαρτοκιβώτια λειτουργεί ως δείκτης αδυναμίας του μέσου καταναλωτή. Όταν οι παραγγελίες για συσκευασίες μειώνονται, σημαίνει ότι λιγότερα προϊόντα φτάνουν στα νοικοκυριά – και αυτό δεν είναι καλό σημάδι για την πορεία της οικονομίας.