Μεταρρυθμίσεις που ξεπερνούν τον ορίζοντα της τετραετίας, με χρονοδιάγραμμα εφαρμογής μέχρι το 2030, αλλά και συγκεκριμένα μέτρα φοροελαφρύνσεων και εισοδηματικών ενισχύσεων για το 2026, με περισσότερο ωφελούμενους τους οικογενειάρχες, θα εξαγγείλει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκη από το βήμα της 89ης ΔΕΘ.
Το κυρίως μέρος της ομιλίας του πρωθυπουργού, σύμφωνα με πληροφορίες, θα καταλαμβάνουν οι εξαγγελίες για μια μεγάλη τομή με αιχμή τη φορολογία, η μείωση της οποίας θα οδηγεί στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος για την πλειονότητα των φορολογουμένων.
Το δημοσιονομικό κόστος των μέτρων που θα ανακοινώσει ο κ. Μητσοτάκης θα είναι κοντά στο 1,7 δισ. ευρώ.
Με τα χρήματα αυτά, όπως αναμένεται να ισχυριστεί ο πρωθυπουργός, η κυβέρνηση έχει ως στόχο την αύξηση των εισοδημάτων, μέσω φοροελαφρύνσεων με μόνιμα χαρακτηριστικά για το 2026. Από το κυβερνών κόμμα το μήνυμα που εκπέμπουν είναι πως η μείωση των φόρων είναι ο ασφαλέστερος και πιο σίγουρος τρόπος για να δουν την αύξηση όλοι οι πολίτες στην τσέπη τους.
Ο πρωθυπουργός αναμένεται να υποστηρίξει πως «η οικονομία αποδίδει και δημιουργεί υγιή πλεονάσματα, τα οποία επιτρέπουν, πάντα μέσα στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων, και χωρίς να κινδυνεύει η χώρα με δημοσιονομικό εκτροχιασμό, να γίνουν ουσιαστικές παρεμβάσεις».
Το πολιτικό σκέλος
Στο πολιτικό σκέλος της ομιλίας του, ο πρωθυπουργός θα είναι σύντομος και θα σταθεί ιδιαίτερα στο σημερινό διεθνές περιβάλλον (με τους πολέμους, την οικονομική ανασφάλεια, τους δασμούς κ.λπ.), που μεταφράζεται σε πολιτικές κρίσεις, όπως συμβαίνει στη Γαλλία και την Ολλανδία. Θα τονίσει δε τη σημασία που αποκτά η οικονομική σταθερότητα και η πολιτική βεβαιότητα.
Όσον αφορά, ειδικότερα, τα μέτρα που θα εξαγγείλει ο πρωθυπουργός για το 2026, αυτά θα περιλαμβάνουν μειώσεις στη φορολογία εισοδήματος και περιουσίας που θα αφορούν περίπου 4.000.000 φορολογούμενους, καθώς και εισοδηματικές ενισχύσεις που θα αφορούν κυρίως τους πολιτικούς δημοσίους υπαλλήλους, τους ενστόλους, τους συνταξιούχους, αλλά και ορισμένες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
Φορολογικές παρεμβάσεις
Οι φορολογικές εξαγγελίες του πρωθυπουργού θα προβλέπουν κυρίως παρεμβάσεις στις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος, μειώσεις κατά 30%, μεσοσταθμικά, στα τεκμήρια διαβίωσης, βελτιώσεις στις διατάξεις για τα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης των αυτοαπασχολουμένων και νέες μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ.
Οι αλλαγές στις κλίμακες και οι μειώσεις των τεκμηρίων προβλέπεται να ισχύσουν για τα εισοδήματα του 2026, που θα φορολογηθούν το 2027, ωστόσο δεν αποκλείεται ορισμένες ή ακόμη και όλες οι αλλαγές να ξεκινήσουν από τα εισοδήματα του 2025 που θα φορολογηθούν το 2026.
Τα κύρια μέτρα
Οι πλέον σημαντικές εξαγγελίες του πρωθυπουργού αναμένεται να περιλαμβάνουν:
1) Ριζικές αλλαγές στις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος για μισθωτούς, συνταξιούχους, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες. Προβλέπονται μειώσεις φορολογικών συντελεστών και αυξήσεις φορολογικών εκπτώσεων ειδικά για νοικοκυριά με εξαρτώμενα τέκνα. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, δεν αποκλείεται η εφαρμογή ενός νέου μοντέλου υπολογισμού του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων που θα βασίζεται στο πρότυπο του γαλλικού συστήματος. Το νέο αυτό σύστημα θα προβλέπει ειδικά για τα ζευγάρια χωρίς εξαρτώμενα τέκνα αλλά και για τις οικογένειες με εξαρτώμενα τέκνα διαφορετικές κλίμακες φορολόγησης, ανάλογα με τον αριθμό των μελών του κάθε νοικοκυριού, την κατανομή του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος στο κάθε μέλος του νοικοκυριού ανάλογα με τον επιμέρους συντελεστή βαρύτητας κάθε μέλους που θα καθοριστεί από τη νέα νομοθεσία, τη φορολόγηση του κατανεμημένου σε κάθε μέλος εισοδήματος με βάση την ισχύουσα για το νοικοκυριό κλίμακα και εν συνεχεία το άθροισμα των φόρων που θα έχουν προκύψει για κάθε μέλος σε ένα συνολικό ποσό φόρου. Από την εφαρμογή του συστήματος αυτού εκτιμάται ότι θα προκύψουν σημαντικές φοροελαφρύνσεις κυρίως για τις οικογένειες με εξαρτώμενα τέκνα. Οι φοροελαφρύνσεις θα είναι υψηλότερες όσο περισσότερα είναι τα τέκνα που βαρύνουν την οικογένεια σε τέτοιο βαθμό, ώστε κυρίως οι πολύτεκνες οικογένειες στη συντριπτική τους πλειονότητα να μην υπόκεινται καν σε φόρο εισοδήματος.
2) Μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων για όλα ανεξαιρέτως τα φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισοδήματα από μακροχρόνιες εκμισθώσεις ακινήτων (μείωση ενός ή περισσοτέρων συντελεστών, προσθήκη νέων κλιμακίων κ.λπ.)
3) Μείωση στα τεκμήρια διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής κ.λπ. μεσοσταθμικά κατά 30%.
4) Βελτιώσεις στο σύστημα των αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης για τους αυτοαπασχολούμενους. Θα ανακοινωθούν αλλαγές επί το ευνοϊκότερο για φυσικά πρόσωπα με περισσότερες από μία ατομικές επιχειρήσεις, ώστε να φορολογούνται άπαξ με βάση έναν κατώτατο μισθό ιδιωτικού τομέα κι όχι με περισσότερους από έναν, ανάλογα με τον αριθμό των επιχειρήσεών τους.
5) Μείωση στον ΕΝΦΙΑ για χιλιάδες φυσικά πρόσωπα με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
6) Κατάργηση μερική ή ολική της «προσωπικής διαφοράς» στις συντάξεις ώστε η συντριπτική πλειονότητα των συνταξιούχων ή όλοι ανεξαιρέτως οι συνταξιούχοι να λαμβάνουν τα ίδια ποσοστά αυξήσεων κάθε χρόνο στις αποδοχές τους.
7) Αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, στους μισθούς του Δημοσίου και στις συντάξεις για το 2026. Ο πρωθυπουργός είναι πολύ πιθανό να ανακοινώσει με ακρίβεια τις επόμενες αυξήσεις στον κατώτατο μισθό του ιδιωτικού τομέα από την 1η-4-2026 και την 1η-4-2027. Το ποσό της μηνιαίας αύξησης, το οποίο θα χορηγηθεί από τις ημερομηνίες αυτές, αναμένεται να ανέλθει μεταξύ 30 και 40 ευρώ για το 2026 και επιπλέον 30 έως 40 ευρώ για το 2027. Η ποσοστική αυτή αύξηση θα επεκταθεί αυτόματα από την 1η-4-2026 και από την 1η-4-2027 και σε όλους τους βασικούς μισθούς των μισθολογικών κλιμακίων των πολιτικών υπαλλήλων του Δημοσίου, καθώς και σε όλους τους βασικούς μισθούς των βαθμών όλων των λειτουργών του Δημοσίου (ενστόλων, δικαστικών, πανεπιστημιακών, ιατρών του ΕΣΥ κ.λπ.).
8) Σημαντικές αυξήσεις στις αποδοχές 150.000 ενστόλων από τον Οκτώβριο. Από την 1η Οκτωβρίου 2025 θα χορηγηθούν πρόσθετες αυξήσεις στις συνολικές μηνιαίες αποδοχές 150.000 και πλέον αξιωματικών και υπαξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας.