Νέα δεδομένα δημιουργεί στην ελληνική αμυντική βιομηχανία η σημερινή επίσημη υποβολή πρότασης από την Ελλάδα για τη συμμετοχή της στον αμυντικό χρηματοδοτικό μηχανισμό της Ε.Ε. SAFE λίγο πριν εκπνεύσει η καταληκτική ημερομηνία της 29ης Ιουλίου 2025 για τη δήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής, όπως ανακοίνωσε εχθές ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης με ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα.
Να σημειωθεί ότι στις 30/11/2025 οφείλουν τα κράτη μέλη να έχουν προχωρήσει στην τελική και πλήρη δεσμευτική δήλωση τους με συγκεκριμένες εξοπλιστικές προτάσεις για ένταξή τους στο μηχανισμό SAFE με βάση τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων των κρατών της Ευρώπης και τις δυνατότητες της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένης της χώρας μας.
Πάνω από 30 εταιρείες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον
Ήδη, τριάντα και πλέον ελληνικές εταιρείες της αμυντικής βιομηχανίας που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού έχουν ανταποκριθεί στην πρόσκληση της ΓΔΑΕ (Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων) και έχουν δηλώσει τι είδους αμυντικά προϊόντα άμεσης επιχειρησιακής ετοιμότητας ή κατασκευής τουλάχιστον μέχρι το 2030 μπορούν να παράξουν και να διαθέσουν. Στόχος της πρόσκλησης από τη ΓΔΑΕ είναι η διερεύνηση των δυνατότητων της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας για την κάλυψη των ευρωπαϊκών και των εθνικών αμυντικών αναγκών στο πλαίσιο του SAFE.
Όπως τονίζουν στη «Ν» άνθρωποι του χώρου, το ζητούμενο είναι η παροχή ολοκληρωμένων προϊόντων και οι προτάσεις που έχουν ήδη κατατεθεί ανέρχονται σε πολλαπλάσιο αριθμό σε σχέση με τον αριθμό των εταιρειών που εκδήλωσαν το ενδιαφέρον στην πρόσκληση της ΓΔΑΕ. Μετά από αυτή τη διαδικασία το ΓΕΕΘΑ θα αποφασίσει για τους τομείς προμήθειας αμυντικού υλικού που ενδιαφέρουν τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και κατόπιν θα γίνει η διερεύνηση και η τελική επιλογή των εταιρειών – προμηθευτών που μπορούν να είναι και κοινής ευρωπαϊκής προμήθειας. Σύμφωνα με στελέχη του χώρου δημιουργείται μια ευρωπαϊκή δεξαμένη προϊόντων λύσεων και εταιρειών στην οποία θα συμμετέχουν και οι ελληνικές εταιρείες, εφόσον επιλεγούν με βάση την καταληλλότητα του προϊόντος και τις ανάγκες του εκάστοτε Επιτελείου σε επίπεδο κράτους αλλά και συνολικά στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών αναγκών. Στο τελικό στάδιο επιλογής σημαντικό ρόλο θα παίξει το αμυντικό όφελος σε σχέση και με την τιμή.
Στο ReArm Europe
Η χώρα μας θέτει συμμετοχή για χαμηλότοκα δάνεια ύψους τουλάχιστον 1,2 δισ. ευρώ μέσω του SAFE και όπως τόνισε ο πρωθυπουργός τα κεφάλαια αυτά θα αξιοποιηθούν για την ενίσχυση της εθνικής άμυνας και της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, στο πλαίσιο του προγράμματος ReArm Europe.
Στο μεταξύ με βάση τη συγκεκριμένη απόφαση το συνολικό ποσό του νέου δωδεκαετούς εξοπλιστικού προγράμματος των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων ανέρχεται πλέον από τα 25,8 δις. ευρώ στα 30 δις. ευρώ, μετά και τη διεύρυνσή του κατά 3 δισ. ευρώ μέσω της ρήτρας διαφυγής και κατά 1,2 δις. ευρώ μέσω της εξασφάλισης του αντίστοιχου δημοσιονομικού χώρου.
Όπως διευκρίνισε ο κ. Μητσοτάκης «η ένταξή μας στον SAFE ενισχύει έναν ήδη δυναμικό σχεδιασμό στο πλαίσιο του Μακροπρόθεσμου Προγράμματος Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ), το οποίο, ενώ είχε ήδη διαμορφωθεί στα 28,8 δισ. ευρώ, πλέον αυξάνεται στα 30 δισ. ευρώ για την περίοδο 2025-2036. Η επέκταση του εξοπλιστικού προγράμματος ενισχύει την ελληνική αμυντική και τεχνολογική βιομηχανία, δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για επενδύσεις, παραγωγικές συνεργασίες και νέες θέσεις εργασίας. αυξάνει την προστιθέμενη εγχώρια αξία και οδηγεί σε μεγαλύτερη εθνική αυτονομία».
Να σημειωθεί ότι στις αρχές Ιουνίου 2025 του Υπουργείο Εθνικής Άμυνας είχε τονίσει ότι η Ελλάδα δεν θα συμμετάσχει στο SAFE. Είχε ακολουθήσει μια μελέτη από την ΤτΕ, σύμφωνα με την οποία το χρηματοδοτικό μέσο δράσης SAFE (Security Action For Europe), μπορεί να προσφέρει στήριξη σε χώρες που αντιμετωπίζουν προκλήσεις βιωσιμότητας χρέους ή έχουν ήδη υψηλές αμυντικές δαπάνες, παρέχοντας ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης για εξοπλιστικά προγράμματα. Χώρες που ήδη αφιερώνουν σημαντικό ποσοστό του προϋπολογισμού τους στην άμυνα, όπως για παράδειγμα Ελλάδα, Πολωνία, Φινλανδία, ενδέχεται να επωφεληθούν περισσότερο από αυτόν το μηχανισμό, καθώς λειτουργεί ως μορφή αναχρηματοδότησης του χρέους υπό ευνοϊκότερους όρους.
Ο μηχανισμός SAFE
Το SAFE είναι ένα νέο χρηματοδοτικό μέσο που θα στηρίξει εκείνα τα κράτη μέλη που επιθυμούν να επενδύσουν στην αμυντική βιομηχανική παραγωγή μέσω κοινών προμηθειών, εστιάζοντας σε δυνατότητες προτεραιότητας. Θα χρηματοδοτήσει επείγουσες και μεγάλης κλίμακας επενδύσεις στην ευρωπαϊκή βιομηχανική και τεχνολογική βάση στον τομέα της άμυνας (ΕΒΤΒΑ). Στόχος είναι να ενισχυθεί η παραγωγική ικανότητα, διασφαλίζοντας ότι ο αμυντικός εξοπλισμός είναι διαθέσιμος όταν χρειάζεται, και να αντιμετωπιστούν τα υφιστάμενα κενά δυνατοτήτων, με τελικό αποτέλεσμα την ενίσχυση της συνολικής αμυντικής ετοιμότητας της ΕΕ.
Μέσω του SAFE, η ΕΕ θα διαθέσει έως και 150 δισ. ευρώ που θα εκταμιευθούν στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη κατόπιν αιτήματος και βάσει εθνικών σχεδίων. Οι εκταμιεύσεις θα λάβουν τη μορφή δανείων μακράς διάρκειας με ανταγωνιστικούς όρους, τα οποία θα αποπληρωθούν από τα δικαιούχα κράτη μέλη.
Για να διασφαλιστούν οικονομίες κλίμακας και διαλειτουργικότητα και για να μειωθεί ο ενδεχόμενος κατακερματισμός της ΕΒΤΒΑ, τα δικαιούχα κράτη μέλη θα πρέπει να πραγματοποιούν, κατ’ αρχήν, κοινές προμήθειες οι οποίες θα αφορούν τουλάχιστον δύο συμμετέχουσες χώρες ώστε να είναι επιλέξιμα για τα δάνεια. Για την αντιμετώπιση της τρέχουσας γεωπολιτικής κατάστασης και της επείγουσας ανάγκης για μαζικές επενδύσεις σε αμυντικό εξοπλισμό, το SAFE θα επιτρέψει επίσης προμήθεια η οποία θα αφορά μόνο ένα κράτος μέλος για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
