Σε δεσμεύσεις και κατασχέσεις χρηματικών ποσών από τραπεζικούς λογαριασμούς πολιτών προχωρούν οι δήμοι, προκειμένου να εισπράξουν οφειλές από πρόστιμα παράνομης στάθμευσης, τα οποία επιβλήθηκαν ακόμη και πριν από το 2015 και παρέμειναν ανεξόφλητα μέχρι σήμερα.
Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με τις ισχύουσες σήμερα γενικές διατάξεις, ο χρόνος παραγραφής των αξιώσεων των δήμων από τους πολίτες είναι πλέον πέντε έτη από το οικονομικό έτος βεβαίωσης.
Για τα παλαιά αυτά χρέη, καθώς και γενικότερα για όλα τα χρέη προς τους δήμους τα οποία γεννήθηκαν προ του 2019, εξακολουθούν να ισχύουν εξαιρέσεις από τον γενικό κανόνα της πενταετίας.
Ειδικά για τις συγκεκριμένες οφειλές που προέρχονται από πρόστιμα παράνομης στάθμευσης, συνεχίζουν να ισχύουν – υπό προϋποθέσεις – οι παλαιές διατάξεις του αναγκαστικού νόμου 344/1968, οι οποίες προέβλεπαν παραγραφή μετά από 20ετία. Οι οφειλές αυτές εξαιρέθηκαν και από την ειδική ευνοϊκή διάταξη του υπουργείου Εσωτερικών, η οποία νομοθετήθηκε εκτάκτως την άνοιξη του 2023 (άρθρο 7 του ν. 5043/2023), και προέβλεπε τη μη διεκδίκηση από τους δήμους οφειλών που γεννήθηκαν έως τις 31-12-2018, εφόσον είχε παρέλθει δεκαετία από τη γέννησή τους και είχαν προκύψει λόγω μη υποβολής δηλώσεων ή υποβολής ανακριβών δηλώσεων από τους πολίτες.
Μεταβατική διάταξη
Οι δήμοι, αντιθέτως, εκμεταλλεύονται άλλη διάταξη του υπουργείου Εσωτερικών, μεταβατικού χαρακτήρα, η οποία περιελήφθη στο άρθρο 72 του ν. 5027/2023.
- Η διάταξη αυτή προβλέπει ότι οι οφειλές προς τους δήμους, ανεξαρτήτως αιτίας, οι οποίες γεννήθηκαν έως και τις 31-12-2018, εφόσον σύμφωνα με τον αναγκαστικό νόμο 344/1968 (που προβλέπει παραγραφή μετά από 20 έτη) μπορούσαν να αναζητηθούν και να βεβαιωθούν, εξακολουθούν να αναζητούνται και να βεβαιώνονται για χρονικό διάστημα δύο ετών, που ξεκίνησε στις 3 Μαρτίου 2023 και λήγει στις 3 Μαρτίου 2025.
- Για τα χρέη αυτά, η αποσβεστική προθεσμία παρατείνεται κατά επιπλέον 5 έτη.
- Η επαχθής αυτή διάταξη καλύπτει ουσιαστικά όλα τα παλαιά χρέη προς δήμους που δεν σχετίζονται με δηλώσεις πολιτών, όπως πρόστιμα για παράνομη στάθμευση και άλλες κατηγορίες δημοτικών τελών που επιβάλλονται απευθείας από τις υπηρεσίες των δήμων.
- Εφόσον τα χρέη αυτά είχαν ήδη βεβαιωθεί από τους δήμους πριν τις 3 Μαρτίου 2023, μπορούν να διεκδικηθούν με αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, όπως δεσμεύσεις και κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών.
Με… τεχνογνωσία ΑΑΔΕ
Για τη διεκδίκηση αυτών των παλαιών οφειλών, οι δήμοι αξιοποιούν μια ακόμη διάταξη, η οποία τους δίνει τη δυνατότητα εφαρμογής σύγχρονων ηλεκτρονικών μεθόδων αναγκαστικής είσπραξης, παρόμοιων με εκείνες που χρησιμοποιεί η ΑΑΔΕ.
Πρόκειται για το άρθρο 32 του ν. 5143/2024 του υπουργείου Εσωτερικών («Ρυθμίσεις για τους χερσαίους συνοριακούς σταθμούς, την ενίσχυση των ΟΤΑ και λοιπές διατάξεις»), που προβλέπει ότι οι δήμοι μπορούν να εφαρμόζουν τη διαδικασία ηλεκτρονικών κατασχέσεων σε τραπεζικούς λογαριασμούς, όπως ορίζει το άρθρο 32 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022).
Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει τα εξής:
- Ηλεκτρονική κοινοποίηση του κατασχετηρίου από τον δήμο στην τράπεζα, και της δήλωσης της τράπεζας για το υπόλοιπο των καταθέσεων του οφειλέτη, μέσω ασφαλούς διαμετακομιστικού κόμβου ηλεκτρονικής επικοινωνίας.
- Η κοινοποίηση θεωρείται ότι συντελέστηκε νομικά κατά την ημερομηνία και ώρα που εκδόθηκε ηλεκτρονική βεβαίωση παραλαβής από την τράπεζα.
- Η δήλωση του πιστωτικού ιδρύματος για τα ποσά καταθέσεων θεωρείται επιδοθείσα με τον ίδιο τρόπο.
- Οι ηλεκτρονικές βεβαιώσεις φέρουν προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή ή είναι κρυπτογραφημένες με υπογραφή του εξυπηρετητή τους.
- Η διαβίβαση των στοιχείων μέσω των κόμβων εξαιρείται από τις διατάξεις περί τραπεζικού απορρήτου.
- Οι τράπεζες δεσμεύουν και κατάσχουν τα ποσά και τα αποδίδουν εντός 10 ημερών είτε στον λογαριασμό του Δημοσίου στην ΤτΕ είτε στην αρμόδια δημοτική υπηρεσία.
Η νέα αυτή διαδικασία εφαρμόζεται ήδη από τους δήμους, βάσει του άρθρου 32 του ν. 5143/2024. Ειδικά για την ενεργοποίησή της, την αρμοδιότητα που έχει ο Διοικητής της ΑΑΔΕ ασκεί, στην περίπτωση των δήμων, ο Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Αναπτυξιακής Πολιτικής του Υπουργείου Εσωτερικών.
