© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Το βαθύ κράτος και τα προβλήματά του θέτει σε προτεραιότητα ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος σε αποκλειστική συνέντευξή του στη «Ν» τόνισε ότι πρόθεσή του είναι να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, στην αντιμετώπιση των κρατικών παθογενειών και «στις ιστορίες καθημερινής τρέλας», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, εστιάζοντας σε θέματα που έχουν να κάνουν με την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων και την αλλαγή της λογικής με την οποία το κράτος προσεγγίζει τον πολίτη, καθώς και με τον ΟΣΕ, που μετά το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών φάνηκαν οι πολλές και σοβαρές αδυναμίες στη λειτουργία του Οργανισμού.
Στη συνέντευξή του στη «Ν», ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, σχολιάζοντας τα θέματα της οικονομίας, επεσήμανε ότι ξεκινά η λειτουργία του Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου, ότι θα επιδιωχθεί ένταση των μεταρρυθμίσεων καθώς και του ανταγωνισμού στην εγχώρια αγορά, ότι εξετάζεται η ίδρυση εξειδικευμένων δικαστηρίων, όπως για τον ανταγωνισμό και τη βιομηχανική ιδιοκτησία, ενώ σημαντικά βήματα πρόκειται να υλοποιηθούν για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.
Όσο για τις προθέσεις της κυβέρνησης να επιστρέψει περισσότερες παροχές στην κοινωνία, υπογράμμισε ότι μέρισμα ανάπτυξης θα υπάρξει τόσο το 2025 όσο και το 2026 και ότι η κυβέρνηση θα επιμείνει στη βασική αρχή της, να διασφαλίζει, διαρκώς, δημοσιονομική σύνεση και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας.
Τι θα διαδεχθεί το Ταμείο Ανάκαμψης; Πώς θα καλυφθούν οι ροές κεφαλαίων που εξασφαλίζει σήμερα το επιχειρείν;
«Η χρηματοδότηση της χώρας από την Ε.Ε. είναι η μεγαλύτερη κατά κεφαλήν, στους 27, ως αποτέλεσμα και της διαπραγμάτευσης του ίδιου του πρωθυπουργού πριν από λίγα χρόνια. Είναι αλήθεια ότι, εκτός από το ΕΣΠΑ και την ΚΑΠ, προστέθηκε και το Ταμείο Ανάκαμψης. Είναι νωρίς να μιλήσουμε για τη μετεξέλιξη του Ταμείου, διότι ξέρουμε ότι οι πλουσιότερες χώρες δεν θα θελήσουν τη συνέχιση του προγράμματος. Θα πρέπει όμως κανείς να δει στο νέο δημοσιονομικό πλαίσιο συνολικά τον χάρτη της στήριξης και κυρίως να αξιολογήσουμε τη θέση της Ελλάδας. Πάντως, η κυβέρνηση προετοιμάζεται για τον κύκλο διαπραγματεύσεων που θα ξεκινήσει και αυτό θα είναι σήμερα ένα από τα θέματα στη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής.
Ως χώρα, από το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, θα διεκδικήσουμε τη χρηματοδότηση με επαρκείς πόρους των βασικών αναπτυξιακών και κοινωνικών τομέων, και κρίσιμων δημοσίων αγαθών με πολλαπλασιαστικά οφέλη, όπως η αμυντική θωράκιση και οι ενεργειακές διασυνδέσεις. Η διαπραγμάτευση αυτή βρίσκεται σε πολύ πρώιμο στάδιο και όλα θα εξαρτηθούν από την αρχιτεκτονική του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, από το ποιος θα είναι ο ρόλος της γεωργίας και της συνοχής, από το ποιο θα είναι το όφελος της Ελλάδας από την κοινή αμυντική πολιτική, αλλά και από το κέρδος της χώρας από δράσεις που θα χρηματοδοτήσουν την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία. Θα προσέθετα στην όλη εξίσωση τις περιβαλλοντικές δράσεις, όπου μέσω του Ταμείου Ρύπων μπορούν να χρηματοδοτηθούν μια σειρά από επενδύσεις. Όσο λάθος θα ήταν ο εφησυχασμός, άλλο τόσο λάθος θα ήταν να δοθεί η εντύπωση ότι ακόμη και αν όντως υπάρξει θέμα με το Ταμείο Ανάκαμψης η χώρα θα μείνει αβοήθητη. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αυτό που έχει σημασία είναι να ενισχυθούν ακόμη περισσότερο οι ιδιωτικές επενδύσεις και ιδιαίτερα οι άμεσες ξένες επενδύσεις, διότι αυτές είναι που θα εξασφαλίσουν τη μεγαλύτερη στήριξη της οικονομίας».
Με νέες πηγές χρηματοδότησης ή και με περισσότερα κίνητρα θα ενισχυθούν οι ροές χρηματοδότησης των επενδύσεων;
«Στις ιδιωτικές επενδύσεις έχουμε υλοποιήσει μια σειρά από βήματα, όπως ο νόμος “Επενδύω στην Ελλάδα”, η λειτουργία του πλαισίου για τις στρατηγικές επενδύσεις και οι απλουστεύσεις αδειοδοτήσεων. Τα αποτελέσματα είναι ορατά: οι συνολικές επενδύσεις έχουν αυξηθεί κατά 64% μεταξύ 2019-2023, ενώ μέχρι τα τέλη του 2024 έχουν εισρεύσει στη χώρα πάνω από 32 δισ. σε Άμεσες Ξένες Επενδύσεις. Ωστόσο, υπάρχουν μερικές βασικές εκκρεμότητες, με χαρακτηριστικότερες την οριστικοποίηση του ειδικού χωροταξικού για τη βιομηχανία, όπως και για τον τουρισμό, καθώς επίσης και την επιτάχυνση των ειδικών και των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων, που θα μας ξεκαθαρίσουν το πλαίσιο χρήσεων γης. Έχουμε θέσει επίσης ως στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και των διοικητικών βαρών κατά 25% – είναι κάτι που θα δώσει ανάσα στους επενδυτές και στις επενδύσεις. Ενώ παράλληλα σχεδιάζουμε και παρεμβάσεις για την περαιτέρω απλοποίηση των σχέσεων που έχει ο πολίτης με το κράτος».
Εκκρεμότητες υφίστανται και στον τομέα της Δικαιοσύνης…
«Έχουν αναληφθεί ήδη πρωτοβουλίες, ενώ προωθούνται κι άλλες. Για παράδειγμα, αυτή του Συμβούλιου της Επικρατείας που τη βλέπουμε θετικά και αφορά το ξεκαθάρισμα των υποθέσεων που φθάνουν στην Ολομέλεια ή στα Τμήματα από επιμέρους δικαστές χωρίς να χρειαστεί να γίνουν ειδικές συνεδριάσεις. Για την εξασφάλιση μεγαλύτερων ταχυτήτων στη Δικαιοσύνη θα βοηθούσαν επίσης εξειδικευμένα δικαστήρια για θέματα όπως ο ανταγωνισμός ή η βιομηχανική ιδιοκτησία, προκειμένου δικαστές με βαθιά γνώση και εμπειρία να χειρίζονται τέτοιου είδους θέματα, στέλνοντας ένα θετικό μήνυμα στην επιχειρηματικότητα».
Την κυβέρνηση έχει επίσης απασχολήσει η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Αν και μέχρι σήμερα έγιναν βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, βλέπουμε ότι η βασική δομή του παραγωγικού μοντέλου δεν άλλαξε…
«Η εντύπωση ότι οι επενδύσεις στην Ελλάδα περιορίζονται μόνο στο real estate και στον τουρισμό είναι εσφαλμένη. Αντίθετα, έχει αυξηθεί η συμμετοχή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια από το 12% στο 14%. Επίσης οι εξαγωγές αγαθών, παρά τις επιμέρους διακυμάνσεις, έχουν υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με την προ κρίσης περίοδο. Επίσης, καταγράφεται μια αύξηση της συμμετοχής στις εξαγωγές των επιχειρήσεων που καινοτομούν και είναι εστιασμένες στον τομέα της καινοτομίας.
Ακόμα και στον τομέα του τουρισμού διαπιστώνουμε μια δομική διαφοροποίηση με την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, κάτι που αποτυπώνεται στην εντυπωσιακή αύξηση των αφίξεων το τελευταίο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε ικανοποιημένοι.
Εξάλλου, το επενδυτικό νομοσχέδιο που τέθηκε σε διαβούλευση προβλέπει αυξημένα κίνητρα για τομείς προστιθέμενης αξίας, ενώ παράλληλα και σε συνεννόηση με τον ΣΕΒ και την ευρύτερη επιχειρηματική κοινότητα υιοθετήσαμε ένα πλαίσιο φορολογικών κινήτρων για τις καινοτόμες επιχειρήσεις, που είναι το πιο προωθημένο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Προς την ίδια κατεύθυνση έχουν αναληφθεί και άλλες πρωτοβουλίες, ώστε να υπάρξει η μεγαλύτερη δυνατή διασπορά επενδύσεων. Αναφέρω ως παράδειγμα τη φαρμακοβιομηχανία, όπου τα τελευταία χρόνια λειτούργησαν αρκετές νέες παραγωγικές μονάδες. Το ίδιο ισχύει και για την αγροδιατροφή, όπου -πέραν των άλλων- υπήρξαν πολλές επιχειρήσεις που πήραν νέα ζωή με τη χρηματοδότηση ξένων funds, ενώ επενδυτική κινητικότητα καταγράφεται και στα logistics. Επίσης, Έλληνες εφοπλιστές όλο και περισσότερο υλοποιούν επενδύσεις στη στεριά, με χαρακτηριστικότερες αυτές των ναυπηγείων».
Μιας και μιλάμε για τις επενδύσεις, η λειτουργία του Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου σε τι φάση βρίσκεται;
«Είμαστε στην τελική ευθεία για την ίδρυση του Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου. Επιλέγεται αυτές τις μέρες, με αξιοκρατικά κριτήρια, το Διοικητικό Συμβούλιο από το Υπερταμείο και θα ξεκινήσει αμέσως δουλειά. Με το Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο στοχεύουμε να καλύψουμε το επενδυτικό κενό σε σχέση με τις πιο προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες, με επενδύσεις σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας, όπως η ενέργεια, η τεχνολογία, η βιοτεχνολογία και οι υπηρεσίες ύδρευσης. Όπως ξέρετε, το Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο ήταν κομμάτι της μεταρρύθμισης που προώθησα ως υπουργός Οικονομικών, για την πιο αποτελεσματική λειτουργία του Υπερταμείου».
Και πώς προχωρούν τα πράγματα στο Υπερταμείο;
«Από εδώ και πέρα η πρόοδος θα είναι ακόμα πιο ορατή στις θυγατρικές του Υπερταμείου, στις οποίες έχει υιοθετηθεί, με τον νόμο μας, το πετυχημένο μοντέλο της ΔΕΗ. Στο πλαίσιο αυτό, τίθεται σε προτεραιότητα η προώθηση των μεταρρυθμίσεων στις αστικές συγκοινωνίες, τα ΕΛΤΑ και την ΕΤΑΔ. Στις αστικές συγκοινωνίες, μέσα στο 2025, συνεχίζεται η ανανέωση του στόλου των λεωφορείων της Αθήνας. Θα έχουμε, μέχρι το τέλος του 2025, 1.000 νέα λεωφορεία στην Αθήνα. Θα γίνει, επίσης, πρόσληψη 600 νέων οδηγών λεωφορείων. Και επιπλέον, θα προχωρήσει η ανάταξη των συρμών του μετρό.
Στα ΕΛΤΑ, θα αξιοποιηθεί χωρίς καθυστέρηση το εκτεταμένο δίκτυο σε απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές για παρουσία της εταιρείας σε χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
Στην ΕΤΑΔ, που έχει ήδη ανεβάσει ταχύτητες, προχωρεί η διαδικασία για τη χαρτογράφηση 36.000 ακινήτων που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιό της, μέσω εργαλείου τεχνητής νοημοσύνης. Ο στόχος είναι η αποτίμηση 6.500 ακινήτων και η ωρίμανση 1.000 από αυτά μέσα στη διετία 2025-2026. Και η αξιοποίησή τους θα γίνει σε “πακέτα”, για να μη συνεχιστεί η διαδικασία οικόπεδο-οικόπεδο στον αιώνα τον άπαντα.
Παράλληλα, θα επιταχυνθεί περαιτέρω η αξιοποίηση μιας σειράς από εμβληματικά ακίνητα, όπως το Αχίλλειον στην Κέρκυρα, το Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού, το Παλατάκι στη Θεσσαλονίκη, το Ξενία Ουρανούπολης και το Τάε Κβο Ντο στο Φάληρο. Υπογραμμίζω το πολύ μεγάλο ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε στον διαγωνισμό της ΕΤΑΔ για την αξιοποίηση της Ακτής Βουλιαγμένης. Τα ακίνητα της ΕΤΑΔ ξεκίνησαν να κινούνται! Επιπλέον, στο πλαίσιο της ανάδειξης της δημόσιας περιουσίας, θα αξιοποιηθούν από το Υπερταμείο, με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα, τα 22 μικρά περιφερειακά αεροδρόμια, έτσι ώστε να αναβαθμιστούν αφενός οι υποδομές τους και αφετέρου το τουριστικό προϊόν της χώρας».
Σας προβληματίζουν τα ολιγοπώλια που παρατηρούνται στην ελληνική αγορά;
«Εγώ ήμουν αυτός που υιοθέτησε την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ για τον περιορισμό των εμποδίων εισόδου σε κομβικούς κλάδους της οικονομίας. Ιδιαίτερα σε περιόδους πληθωριστικών πιέσεων, μέτρα που ενισχύουν τον ανταγωνισμό και προστατεύουν τον καταναλωτή θα πρέπει να τα προτάσσουμε, διότι από τη μια πλευρά αποτελούν απάντηση στις εύλογες διαμαρτυρίες του μέσου πολίτη, από την άλλη αποτελούν ένα βασικό εργαλείο επιτάχυνσης της ανάπτυξης».
Μόνο που η Επιτροπή Ανταγωνισμού παραμένει υποστελεχωμένη από ιδρύσεώς της…
«Θα πρέπει, ωστόσο, να της αναγνωρίσουμε ότι έχει κινηθεί δυναμικά, επιβάλλοντας αυστηρά πρόστιμα, όπως, για παράδειγμα, στις τεχνικές εταιρείες και τις τράπεζες, και έχει σε εξέλιξη αρκετές έρευνες για μια σειρά από κρίσιμους κλάδους. Η κατεύθυνση που κεντρικά υπάρχει στην κυβέρνηση είναι η ενίσχυση του ανταγωνισμού. Θεωρώ ότι σύντομα το αρμόδιο υπουργείο θα έλθει με συγκεκριμένες προτάσεις».
Αλλάζει εξάλλου και ο νόμος για την εποπτεία της αγοράς.
«Το σχετικό νομοσχέδιο θα συζητηθεί στο υπουργικό συμβούλιο της 28ης Μαΐου, μετά από πρόταση του υπουργείου Ανάπτυξης».
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις – ισχυροί όμιλοι. Έχουν, αναλογικά, τις ίδιες ευκαιρίες στην άντληση κεφαλαίων για νέες επενδύσεις;
«Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν σημαντικές δυνατότητες να αντλήσουν κεφάλαια από το ΕΣΠΑ και από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. Μόνο πρόσφατα, μέσω ΕΣΠΑ, έχουν λάβει επιδότηση πάνω από 10.000 επιχειρήσεις, ενώ ακολουθούν δεκάδες χιλιάδες. Την ίδια στιγμή, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα έχει πάνω από 4 δισ. διαθέσιμα για τη στήριξη της ρευστότητας δεκάδων χιλιάδων, ιδιαίτερα μικρών, επιχειρήσεων. Μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2025 ενέκρινε χορηγήσεις ύψους 530 εκατ. προς ΜμΕ.
Ταυτόχρονα, η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων από τις τράπεζες βελτιώνεται συνεχώς. Και σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης για τις επιχειρήσεις διαμορφώθηκε σε 16,8% τον Μάρτιο του 2025, ενώ το πρώτο τρίμηνο του έτους οι καθαρές ροές επιχειρηματικών δανείων ανήλθαν σε 2,34 δισ. ευρώ. Βεβαίως, υπάρχει ένα πρόβλημα με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που εμφανίζονται ζημιογόνες και στην περίπτωση της Ελλάδας δεν είναι λίγες. Ας μην ξεχνάμε, όμως, ότι αποτελεί διεθνή πρακτική η μη χρηματοδότηση ζημιογόνων εταιρειών από το τραπεζικό σύστημα, λόγω υψηλού ρίσκου».
Μήπως η κυβέρνηση άργησε να στηρίξει τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα; Προλαβαίνει να κερδίσει το χαμένο έδαφος στο διάστημα που μεσολαβεί έως τις εκλογές;
«Τα εισοδήματα των εργαζομένων και των συνταξιούχων αυξήθηκαν σημαντικά. Δεν ισχυρίζομαι φυσικά ότι οι συμπολίτες μας “τρώνε με χρυσά κουτάλια”, αλλά την ίδια στιγμή κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι: ο κατώτατος μισθός έχει αυξηθεί κατά 35,3% (από τα 650 στα 880 ευρώ), ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί κατά 28,3% (από 1.046 στα 1.342 ευρώ), με σωρευτική αύξηση του πληθωρισμού το ίδιο διάστημα κάτω από 20%.
Επίσης, οι δημόσιοι υπάλληλοι, από το 2022, έχουν λάβει μεσοσταθμικά 1,3 παραπάνω μισθούς, ενώ και οι συνταξιούχοι, από το 2023, λαμβάνουν και εκείνοι πλέον αυξήσεις.
Παράλληλα, οι αυξήσεις των μισθών συνδυάζονται με στοχευμένες εισοδηματικές ενισχύσεις για τους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας, ενώ έχουμε μειώσει ακόμα 72 φόρους, μέσω των οποίων αυξάνεται επίσης το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών. Και όλα αυτά δίχως να διαταραχθεί η δημοσιονομική ισορροπία. Αντίθετα, η αρχιτεκτονική μείωσης των φόρων ενθάρρυνε την ανάπτυξη και παράλληλα μας επέτρεψε να οδηγηθούμε σε πλεονάσματα τέτοια που οδηγούν και σε κοινωνικό μέρισμα…».
… με την κυβέρνηση να κατηγορείται από την αντιπολίτευση ότι το μέρισμα ήταν εξαιρετικά χαμηλό σε σχέση με τα υπερπλεονάσματα.
«Η κυβέρνηση βασίστηκε σε τρεις άξονες στην οικονομική της πολιτική. Τη δημοσιονομική σύνεση, τη φιλοεπενδυτική πολιτική και τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής. Η προσπάθεια αυτή έφερε αποτελέσματα. Το 2024 είχαμε το καλύτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα των τελευταίων δεκαετιών, με πρωτογενές πλεόνασμα 4,8% και τα συνολικά έσοδα να υπερβαίνουν τα έξοδα κατά 3,1 δισ. ευρώ. Και από αυτό αποφασίσαμε να επιστρέψουμε άμεσα στην κοινωνία 1,1 δισ. με τα μέτρα ενίσχυσης των ενοικιαστών και συνταξιούχων.
Θα θέλαμε να επιστρέψουμε στην κοινωνία περισσότερα. Πέρα όμως από το ότι η χώρα έχει ένα υψηλό δημόσιο χρέος και πέρα από το ότι θα πρέπει να σκεπτόμαστε και τις επόμενες γενιές, μειώνοντάς το συνεχώς, υπάρχουν οι ευρωπαϊκοί δημοσιονομικοί κανόνες που θέτουν αυστηρούς περιορισμούς. Οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση και να ήταν θα έπραττε ανάλογα, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι θα εξασφάλιζε τα φορολογικά έσοδα που εξασφαλίσαμε εμείς. Αμφιβάλλω, ωστόσο, αν οποιοδήποτε άλλο κόμμα θα μπορούσε να είχε τις ίδιες επιδόσεις και το ίδιο δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Σημειώστε ότι είναι σημαντικό ότι η Νέα Δημοκρατία συνδυάζει τη δημοσιονομική σύνεση με την ανάπτυξη και κάνει σταθερά βήματα μπροστά στην οικονομία».
Άρα τι περιμένουμε σε επίπεδο παροχών;
«Δύο παράγοντες θα καθορίσουν το ύψος των παροχών. Το ποιος θα είναι ο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος που θα αναγνωριστεί από την Ε.Ε. λόγω περιορισμού της φοροδιαφυγής και διευρυμένης χρήσης της κάρτας εργασίας, και η εφαρμογή της ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες. Και για τα δύο αυτά θέματα συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις, οπότε θα έχουμε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα στα τέλη του καλοκαιριού. Έμφαση πάντως θα δοθεί στη μείωση των άμεσων φόρων».
Σε τι επίπεδο;
«Δεν το ξέρουμε, όπως δεν ξέρουμε και το ποιοι φόροι θα μειωθούν. Κανείς δεν το γνωρίζει σε αυτή τη φάση και όσοι γράφουν σχετικά θα διαψευσθούν».
Ωστόσο, ποιες είναι οι προσδοκίες σας;
«Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι συνεχίζουμε με σταθερά βήματα μπροστά. Με την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, κάθε χρόνο η οικονομία θα ενισχύεται και θα διανέμεται ένα μέρισμα ανάπτυξης ιδιαίτερα σε όσους έχουν μεγαλύτερες ανάγκες, όπως έχει συμβεί πολλές φορές μέχρι σήμερα. Κι αυτό θα συμβεί τόσο το 2025 όσο και το 2026. Η ανάπτυξη θα επιστρέψει στις τσέπες των πολιτών».
Έρχεται κύμα σημαντικών μεταρρυθμίσεων
Κύριε Χατζηδάκη, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η Νέα Δημοκρατία χάνει δυνάμεις…
«Ας μην ξεχνάμε ότι είμαστε στη δεύτερη τετραετία, και μάλιστα στο μέσον της δεύτερης τετραετίας. Επομένως βρισκόμαστε σε μια φάση που εξ ορισμού οι πολίτες κάνουν μια αυστηρότερη κριτική στην κυβέρνηση. Επίσης, σε αυτή τη φάση δεν έχει ολοκληρωθεί το κυβερνητικό έργο. Έχουμε κάνει, μετά τις εκλογές του 2023, παρεμβάσεις για να βάλουμε τα θεμέλια σε μια σειρά πολιτικών, αλλά οι παρεμβάσεις αυτές τώρα αρχίζουν να αποδίδουν και να επιδρούν θετικά στην κοινωνία, π.χ. περιορισμός της φοροδιαφυγής. Ακολουθεί επίσης μια σειρά από πρωτοβουλίες που θα μας επιτρέψουν να ανεβάσουμε την Ελλάδα και την οικονομία πιο ψηλά».
Όπως για παράδειγμα;
«Θα υπάρξει μια δέσμη πρωτοβουλιών στον τομέα της υγείας, τις οποίες χρωστάμε στους Έλληνες πολίτες, που θα αρχίσουν από την πρόληψη και θα φθάνουν μέχρι την αναβάθμιση των νοσοκομείων και των κέντρων υγείας. Ένας δεύτερος τομέας είναι η αξιολόγηση στο Δημόσιο. Ήδη κάναμε ένα ακόμα βήμα με το ερωτηματολόγιο για τους πολίτες που τους ζητάμε να αξιολογήσουν τις υπηρεσίες του Δημοσίου. Θα προχωρήσουμε, δε, και σε τομείς που δεν έχουν καλυφθεί ολιστικά, όπως για παράδειγμα η εκπαίδευση. Η αξιολόγηση θα προβλέπει κίνητρα, αλλά και συνέπειες για όσους θα την αρνούνται. Ή σέβεσαι τους νόμους ή δεν τους σέβεσαι και δεν μπορείς να είσαι δημόσιος λειτουργός! Ένας τρίτος τομέας είναι η χωροταξία και η πολεοδομία, που, πέραν των όσων προανέφερα, υπάρχει και το Εθνικό Κτηματολόγιο το οποίο θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025. Επίσης, προ των εκλογών θα αρχίσει η διαδικασία για τη συνταγματική αναθεώρηση, που θα αποτελέσει ένα “όχημα” αντιμετώπισης καθημερινών προβλημάτων του πολίτη. Ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι η αξιολόγηση θα πρέπει να κατοχυρωθεί συνταγματικά».
Η οικονομία έχει ανάγκη τους νέους για να εξελιχθεί. Ωστόσο, και στις τρεις βαθμίδες εκπαίδευσης τα προβλήματα είναι πολλά, με συχνά κρούσματα βίας και παραβατικότητας, ενώ το brain drain επιμένει, οι κενές θέσεις εργασίας παραμένουν και οι μισθοί είναι χαμηλοί. Υπάρχει μια αλυσίδα προβλημάτων που διαμορφώνει ένα αρνητικό κλίμα για τους νέους. Πώς λοιπόν θα φέρετε πιο κοντά την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας;
«Το 2023 ήταν η πρώτη χρονιά κατά την οποία οι Έλληνες που επέστρεψαν στην πατρίδα ήταν περισσότεροι από όσους έφυγαν: 32.000 έφυγαν, 47.000 επέστρεψαν. Σταδιακά λοιπόν εμπεδώνεται ένα διαφορετικό κλίμα στη χώρα. Οι μισθοί έχουν αυξηθεί αρκετά, αλλά αυτό δεν έχει φανεί στον μέσο εργαζόμενο διότι του μένει η εντύπωση του πληθωρισμού και διότι εύλογα θέλει ένα υψηλότερο επίπεδο ζωής. Επίσης, ας μην ξεχνάμε ότι σε μια χώρα 10,5 εκατομμυρίων κατοίκων δημιουργήθηκαν μέσα σε λίγα χρόνια 500.000 νέες θέσεις εργασίας. Δεν είναι μικρό πράγμα.
Θα δεχθώ όμως ότι εκκρεμότητες υπάρχουν. Όπως ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης και η αντιμετώπιση σειράς ζητημάτων που έχουν να κάνουν με βαθύ κράτος. Πολλά από τα οποία έχουν, βεβαίως, αντιμετωπιστεί. Αναφέρω χαρακτηριστικά τη ΔΕΗ και τον ΕΦΚΑ. Μένουν να αντιμετωπιστούν άλλα, όπως ο ΟΣΕ, αλλά και οι ιστορίες καθημερινής τρέλας, όπως το ότι οι κτηματικές υπηρεσίες ζητούν με οθωμανικά φιρμάνια την περιουσία των πολιτών, κόντρα στη νομολογία του Αρείου Πάγου, ή το ότι οι πολεοδομίες τρελαίνουν συχνά τον μέσο Έλληνα πολίτη όταν ο ίδιος προσφεύγει σε αυτές. Με την αντιμετώπιση των κρατικών παθογενειών ασχολούμαι και θα ασχοληθώ προσωπικά. Είναι μια μεγάλη πρόκληση για εμένα».
Στον τομέα της στέγης, η κυβέρνηση προώθησε μια σειρά από προγράμματα με τα οποία στήριξε τους νέους και τα ευάλωτα νοικοκυριά να αποκτήσουν ή να επισκευάσουν τις κατοικίες τους, όμως την ίδια στιγμή τόνωσε τη ζήτηση και αύξησε τις τιμές, με αποτέλεσμα η κατοικία να καταστεί ακριβότερη…
«Η χώρα δεν είχε στεγαστική πολιτική για 10 χρόνια. Με εμένα ως υπουργό Εργασίας επανεκκίνησε η στεγαστική πολιτική και σήμερα ως κυβέρνηση έχουμε πάνω από 40 μέτρα που εφαρμόζονται για τον σκοπό αυτό. Τα πιο γνωστά ήταν το “Σπίτι μου 1” και το “Σπίτι μου 2”, που είχαν πολύ καλή υποδοχή. Βέβαια, για να συγκρατήσουμε τις τιμές, η κυβέρνηση λαμβάνει και πολλές πρωτοβουλίες από την πλευρά της προσφοράς. Πρωτοβουλίες όπως εκείνες που αφορούν το Airbnb, τον μηδενικό φόρο για όσους ανοίγουν κλειστά διαμερίσματα ή μετατρέπουν τις βραχυχρόνιες μισθώσεις σε μακροχρόνιες, όπως και άλλα προγράμματα, με χαρακτηριστικότερο αυτό της ανάπτυξης της κοινωνικής κατοικίας».
Τι σας δίδαξε ως κυβέρνηση το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών;
«Καταρχάς ότι, στην εποχή των social media, έχει σημασία κάθε λέξη που λες, γιατί μπορεί να χρησιμοποιηθεί διαστρεβλωμένη εναντίον σου και κατά δεύτερο ότι αναπτύσσονται πολύ ευκολότερα θεωρίες συνωμοσίας. Θα έπρεπε να είμαστε πιο προσεκτικοί στη διάδοση των θεωριών συνωμοσίας. Πάντως, το σημαντικότερο είναι ότι πλέον επιστρέφουμε στον πυρήνα της υπόθεσης, που δεν είναι το ξυλόλιο, αλλά η σύγκρουση των δύο τρένων. Τώρα, μετά και την άσκηση 43 διώξεων, αρχίζει να φαίνεται ότι η μόνη συγκάλυψη που επιχειρήθηκε να γίνει ήταν η συγκάλυψη της αλήθειας από την αντιπολίτευση που εκμεταλλεύτηκε κυνικά τις θεωρίες συνωμοσίας».
Εξετάζετε δυναμικότερα μέτρα στήριξης της ιδιωτικής ασφάλισης, ώστε να ενισχύσετε το ζήτημα της αποταμίευσης και της αποφόρτισης του δημόσιου συστήματος υγείας;
«Έχουμε προβεί σε μέτρα στήριξης, που δεν είναι λίγα (ενθάρρυνση της υποχρεωτικής ασφάλισης των ακινήτων με εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ, ευνοϊκά φορολογικά μέτρα για την ασφάλιση ανήλικων τέκνων κ.λπ.). Θέλουμε να λάβουμε περισσότερα, αφού όμως πρώτα σταθμίσουμε τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο. Θα ήθελα να σημειώσετε ότι δεν είναι εκτός του πεδίου προτεραιοτήτων της κυβέρνησης η ιδιωτική ασφάλιση».
Με τον Μητσοτάκη επικεφαλής
Κύριε αντιπρόεδρε, θα μου επιτρέψετε μια τελευταία, πιο προσωπική, ερώτηση. Η κ. Ζωή Κωνσταντοπούλου δήλωσε πρόσφατα ότι προετοιμάζεται χρόνια για να γίνει πρωθυπουργός. Εσείς;
«Έχουμε πρωθυπουργό, ο οποίος είναι νέος σε ηλικία, έχει δηλώσει ότι θα ηγηθεί της Νέας Δημοκρατίας στις επόμενες εκλογές και ο οποίος, ενώ ορισμένοι βιαζόντουσαν να τον ξεγράψουν πριν από μερικούς μήνες, η δημοτικότητά του ανεβαίνει μαζί με τη Νέα Δημοκρατία. Θεωρείται μακράν ο καταλληλότερος πρωθυπουργός σε σχέση με τους αντιπάλους του. Γενικότερα, στην πολιτική δεν υπάρχει κάποιος που να μη φιλοδοξεί να γίνει κάτι καλύτερο. Αλλά οι δικές μου φιλοδοξίες περνούν μέσα από τη στήριξη της προσπάθειας της Νέας Δημοκρατίας και του πρωθυπουργού, για να γίνουν οι αναγκαίες μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις και να δημιουργήσουμε μια πιο ισχυρή Ελλάδα και τις προϋποθέσεις για μια καλύτερη ζωή για όλους τους πολίτες. Και με τον Μητσοτάκη επικεφαλής».