Δεκαέξι χρόνια αφότου πρωτοκυκλοφόρησαν τα κρυπτονομίσματα παγκοσμίως, με το νομοσχέδιο που ετοιμάζει η 16μελής αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα θεωρoύνται και επισήμως επενδυτικό προϊόν, όπως οι μετοχές, ώστε να φορολογούνται με φόρο υπεραξίας, της τάξεως του 15% πιθανότατα.
Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, στο νομοσχέδιο θα εξεταστούν από μηδενική βάση και οι συναλλαγές που έγιναν φέτος ή προηγούμενα έτη, ώστε να συγκρίνεται η διαφορά αξίας στον χρόνο διακράτησης, δηλαδή μεταξύ απόκτησης και πώλησης. Στο στόχαστρο μπαίνουν ακόμα: η παραγωγή και «εξόρυξη» κρυπτονομισμάτων (mining), βάσεις δεδομένων ή άλλοι μηχανισμοί που δημιουργούνται (blockchain), η κατοχή και χρήση κρυπτονομισμάτων, τα ηλεκτρονικά «πορτοφόλια» και άλλες μορφές ηλεκτρονικού χρήματος, ακόμα και στο dark web.
Η μεγαλύτερη δυσκολία για να επιβληθεί φόρος εισοδήματος ή υπεραξίας που προκύπτει από τη διακράτησή τους, όμως, ακόμα και όταν ενταχθούν επισήμως στη νομοθεσία, είναι το αν και πώς μπορεί στην πράξη να ελεγχθεί η ακρίβεια της σχετικής δήλωσης κάθε συναλλαγής από τον φορολογούμενο ώστε να προσδιοριστεί ο φόρος. Ειδικά στο bitcoin, οι μεταβολές αξίας είναι ιλιγγιώδεις. Το 2025 ξεκίνησε στις 4 Ιανουαρίου με ιστορικό υψηλό τα 109.820 δολάρια το τεμάχιο, ενώ χθες διαπραγματευόταν 103.783 δολάρια. Η συνολική κεφαλαιοποίησή του σήμερα ανέρχεται στα 3,3 τρισ. δολάρια.
Αποφάσεις εντός θέρους
Οι αποφάσεις του οικονομικού επιτελείου για τη φορολόγηση αναμένονται μέσα στο καλοκαίρι. Επισημαίνεται ότι ο νέος Κανονισμός 2024/1114 για τις αγορές κρυπτοστοιχείων («Markets in crypto-assets» / «MiCA») που τέθηκε σε ισχύ από τις 30 Δεκεμβρίου 2024, σε όλες τις αγορές της Ευρωζώνης, δεν καταργεί το ρίσκο των τοποθετήσεων σε κρυπτοστοιχεία, οι τιμές των οποίων παρουσιάζουν έντονες διακυμάνσεις προς τα πάνω ή προς τα κάτω.
Η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο θα προχωρήσει στην υιοθέτηση επιπλέον μέτρων για την προστασία των επενδυτών στα κρυπτοστοιχεία. Με το ίδιο νομοσχέδιο ορίζονται αρμόδιες εποπτικές αρχές για τα κρυπτονομίσματα κατά περίπτωση η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ή η Τράπεζα της Ελλάδος και εντάσσεται ποινική διάταξη για παράνομη δραστηριότητα. Εξάλλου, όπως έχει ήδη αναγγελθεί, εντός του 2025 θα εφαρμοστεί ειδικότερο νομοθετικό πλαίσιο για τη φορολόγηση των κρυπτοστοιχείων, τα οποία είναι επενδυτικά προϊόντα.
Ο νέος Κανονισμός εφαρμόζεται σε τρεις κατηγορίες κρυπτοστοιχείων, που είναι οι εξής:
- Κρυπτοστοιχεία που στοχεύουν στη σταθεροποίηση της αξίας τους με αναφορά σε ένα μόνο επίσημο νόμισμα («μάρκες ηλεκτρονικού χρήματος»).
- Κρυπτοστοιχεία που στοχεύουν στη σταθεροποίηση της αξίας τους σε σχέση με άλλη αξία ή δικαίωμα, ή συνδυασμό αυτών, μεταξύ των οποίων ένα ή περισσότερα επίσημα νομί σματα («μάρκες με αναφορά σε περιουσιακά στοιχεία»).
- Κρυπτοστοιχεία εκτός των μαρκών με αναφορά σε περιουσιακά στοιχεία και των μαρκών ηλεκτρονικού χρήματος.
Ορισμένα από τα μέτρα που θεσπίζονται είναι:
- Οι εκδότες μαρκών ηλεκτρονικού χρήματος θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι κάτοχοι αυτών των μαρκών μπορούν να ασκούν το δικαίωμα εξαργύρωσής τους ανά πάσα στιγμή και στην ονομαστική αξία του νομίσματος στο οποίο αναφέρονται οι εν λόγω μάρκες.
- Θεσπίζονται κανόνες αστικής ευθύνης στους προσφέροντες και τους επιδιώκοντες την εισαγωγή προς διαπραγμάτευση, και στα μέλη της διοίκησής τους, όσον αφορά τις πληροφορίες που δημοσιεύονται στη «λευκή βίβλο» των κρυπτοστοιχείων.
