Με νομοθετική ρύθμιση και στη συνέχεια με Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) θα επιχειρήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) να αμβλύνει τις επιπτώσεις στην κτηματαγορά από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) με την οποία κρίθηκαν αντισυνταγματικά τα περιβαλλοντικά κίνητρα του ΝΟΚ (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός).
Βάσει πληροφοριών η νομοθετική ρύθμιση θα προχωρήσει με τροπολογία σε νομοσχέδιο τρίτου υπουργείου που θα κατατεθεί στη Βουλή την επόμενη εβδομάδα, ωστόσο, το ΥΠΕΝ για να θωρακίσει την παρέμβασή του ακολούθως θα καταθέσει και ΠΔ το οποίο θα έχει εγκριθεί (ως είθισται για τα ΠΔ) από το ΣτΕ.
Το ΥΠΕΝ με δεδομένο ότι η επίμαχη απόφαση του ΣτΕ εκδόθηκε 11 Δεκεμβρίου 2024, έχει καθυστερήσει να παρέμβει συμβάλλοντας στην επιβράδυνση της οικοδομικής δραστηριότητας σε μια περίοδο κατά την οποία η ζήτηση για κατοικίες είναι ιδιαίτερα αυξημένη. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ τον Ιανουάριο ο αριθμός των οικοδομικών αδειών μειώθηκε 17% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024.
Παραμένουν οξύτατες οι αντιδράσεις της κτηματαγοράς
«Έχουμε χάσει τη σοβαρότητά μας. Το brand που θέλουμε να αναπτύξουμε και ονομάζουμε Ελλάδα αυτή την στιγμή πλήττεται με μεγάλες συνέπειες βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα» υπογράμμισε χθες ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας ανάπτυξης ακινήτων, Ten Brinke, Φώτης Γιόφτσιος, μιλώντας σε σχετική με το ΝΟΚ συζήτηση στο συνέδριο ακινήτων RED Meeting Point.
«Η προσπάθεια να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη απέναντι στην Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό ανατράπηκε» σημείωσε ο ίδιος και πρόσθεσε: «Η Πολιτεία θα κληθεί να πληρώσει εκατομμύρια ευρώ για αποζημιώσεις, για χιλιάδες οικοδομικές άδειες που είναι σε αναμονή και μελέτες που πρέπει να γίνουν εξαρχής».
Στην ίδια λογική ο Γιάννης Δεληκανάκης ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Southrock υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι «αν το κράτος δεν μπορεί να διασφαλίσει σταθερότητα και συνέχεια στις αποφάσεις του τότε δεν μιλάμε για νομικό αλλά για ζήτημα δημοκρατίας.
Ο κ. Δεληκανάκης μίλησε για ετεροχρονισμένη και απρόβλεπτη παρέμβαση της δικαστικής εξουσίας σε τεχνικά ζητήματα υψηλής εξειδίκευσης, διαπιστώνοντας και μια αντιπαλότητα της δικαστικής με την εκτελεστική εξουσία.
«Η εκτελεστική εξουσία λειτουργεί με κανόνες τους οποίους έρχεται η δικαστική εξουσία, τους αποψιλώνει και δημιουργεί θεσμικό σοκ στην αγορά» ανέφερε.
Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες τα βασικά σημεία των παρεμβάσεων του ΥΠΕΝ θα αφορούν:
- Όσους πρόλαβαν να ξεκινήσουν εργασίες μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου. Θα έχουν το δικαίωμα να χτίσουν με βάση τα κίνητρα του ΝΟΚ, ενώ το τι σημαίνει «έναρξη εργασιών» θα «δέσει» με το ΠΔ.
- Όσους ξεκίνησαν εργασίες αλλά η οικοδομική τους άδεια έχει προσβληθεί στα δικαστήρια. Σε αυτή την περίπτωση το ΥΠΕΝ θα προσπαθήσει να πείσει το ΣτΕ οι οικοδομές αυτές να ολοκληρωθούν με την καταβολή ενός οικονομικού αντιτίμου ως περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Η κατηγορία αυτή δύσκολα θα ικανοποιηθεί.
- Στους κατασκευαστές που δεν πρόλαβαν να ξεκινήσουν εργασίες θα χορηγηθεί η δυνατότητα άμεσης αναθεώρησης της οικοδομικής τους άδειας, ενώ θα πάρουν πίσω τους φόρους και τις εισφορές που έχουν πληρώσει για τα πρόσθετα τετραγωνικά μέτρα που δεν θα υλοποιήσουν. Όπως εκτιμάται από αυτή την κατηγορία θα είναι και οι περισσότερες προσφυγές κατά του δημοσίου που αναμένεται να κατατεθούν καθώς η ζημιά που έχουν υποστεί όσοι έχουν άδεια με τα κίνητρα του ΝΟΚ και δεν μπορούν να την χρησιμοποιήσουν έχουν υποστεί πολύ μεγαλύτερη ζημιά από αυτή που θα «θεραπεύσει» η ρύθμιση του ΥΠΕΝ.
Κανονικά, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, θα προχωρήσουν οι οικοδομικές άδειες κατά ΝΟΚ στο πλαίσιο Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων (Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων – ΕΣΧΑΣΕ και Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων – ΕΣΧΑΔΑ) όπως είναι μεταξύ άλλων το Ελληνικό.
Υπενθυμίζεται ότι η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι το σύστημα των διατάξεων του ΝΟΚ (άρθρα 10, 15 παρ. 8, 19 παρ. 2 και 25), με το οποίο θεσπίζονται κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης (συντελεστή δόμησης, ύψους) για την ανέγερση των κτιρίων, με αντιστάθμισμα την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και την αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου, αντίκειται στο άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος. Αυτό όχι, καταρχήν, εξαιτίας του περιεχομένου τους, αλλά για τον λόγο ότι παρέχεται με τις διατάξεις αυτές, απ’ ευθείας στις υπηρεσίες δόμησης, η δυνατότητα να εκδίδουν οικοδομικές άδειες, κατ’ απόκλιση, και μάλιστα ουσιώδη, από τους ισχύοντες κατά το πολεοδομικό καθεστώς κάθε περιοχής όρους δόμησης.
Η δόμηση στους οικισμούς με λιγότερους από 2.000 κατοίκους
Στις πολλές εκκρεμότητες που έχει το ΥΠΕΝ περιλαμβάνεται και δόμηση στους οικισμούς με κάτω από 2.000 κατοίκους. Μέχρι στιγμής έχει δημοσιοποιηθεί το Προεδρικό Διάταγμα που θέτει τις προδιαγραφές οριοθέτησης των οικισμών, έπειτα από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας να κρίνει μη επιστημονικά ορθές τις οριοθετήσεις που έκαναν οι Νομάρχες.
Επί της ουσίας το ΠΔ για τους οικισμούς δίνει τις κατευθύνσεις για τα σε εκπόνηση Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) για το 80% της χώρας τα οποία θα ολοκληρωθούν στην καλύτερη των περιπτώσεων σε 3 με 4 χρόνια και θα ξεκαθαρίζουν τι μπορεί να χτίσει ο κάθε ιδιοκτήτης και που.
Όπως δήλωσε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος Σταύρος Παπασταύρου για τα ακραία όρια των οικισμών εξετάζεται ειδική νομοθετική ρύθμιση, στο πνεύμα της απόφασης ΣτΕ. «Επί της αρχής, η ρύθμιση θα αντιμετωπίζει τις περιοχές αυτές ευνοϊκότερα απ’ ότι τις εκτός σχεδίου περιοχές, όχι όμως με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζει τις εντός σχεδίου». Ουσιαστικά αυτό που προαναγγέλλει ο αρμόδιος υπουργός είναι μεγαλύτερο συντελεστή δόμησης για μικρότερα οικόπεδα, ωστόσο, θα πρέπει να δημοσιευτεί η συγκεκριμένη ρύθμιση για να αξιολογηθεί από την αγορά.
