Η διαδικασία της δεκαετούς παραγραφής οφειλών προς τον ΕΦΚΑ, που θεσμοθετείται με ειδική διάταξη στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, θα διακόπτεται κάθε φορά που ο ασφαλισμένος θα ειδοποιείται για το χρέος του.
Σε μια τέτοια περίπτωση το χρονικό διάστημα των 10 ετών θα ξεκινάει εκ νέου από την ειδοποίηση και μετά.
Σε αυτή τη διευκρίνιση προέβη το υπουργείο Εργασίας, για να γίνει πιο σαφής ο χρόνος της αξιοποίησης της εν λόγω διαδικασίας από τους ασφαλισμένους που επιθυμούν κάτι τέτοιο.
Μάλιστα, δόθηκε στη δημοσιότητα και συγκεκριμένο παράδειγμα ως εξής:
– Αν κάποιος οφείλει ασφαλιστικές εισφορές για την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος το 2018 και δεν τις έχει καταβάλει, η παραγραφή της οφειλής του ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου 2019. Εάν δεν έχει ειδοποιηθεί ότι χρωστά μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2028, η απαίτηση παραγράφεται. Εάν όμως βεβαιωθεί η οφειλή και του έλθει ατομική ειδοποίηση στις 5 Οκτωβρίου 2021, η παραγραφή εκτείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2031. Εάν στη συνέχεια γίνει κάποια πράξη διοικητικής εκτέλεσης (λ.χ. κατάσχεση κάποιου περιουσιακού στοιχείου) στις 10 Μαρτίου 2030, η παραγραφή εκτείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2041.
Σε κάθε περίπτωση, χρήση της δεκαετούς παραγραφής οφειλών από μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών θα μπορούν να κάνουν όλες οι κατηγορίες οφειλετών, δηλαδή τόσο οι εργοδότες όσο και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι αυτοτελώς απασχολούμενοι και οι αγρότες. Η σχετική διάταξη στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που τίθεται προς ψήφιση, κατά πάσα πιθανότητα εντός της ημέρας, αφορά μόνο χρέη που δεν έχουν βεβαιωθεί από τον ΕΦΚΑ προς τους οφειλέτες.
Ουσιαστικά, με την εν λόγω ρύθμιση μειώνεται ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ο ΕΦΚΑ για να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές σε 10 χρόνια, από 20 χρόνια που είναι σήμερα.
Με τη συγκεκριμένη διάταξη το νομοθετικό πλαίσιο προσαρμόζεται σε σχέση με την απόφαση του 2021 που έλαβε το Συμβούλιο της Επικρατείας. Στη συνέχεια, από 1ης Ιανουαρίου 2027, η παραγραφή γίνεται πενταετής, ώστε να είναι αντίστοιχη με αυτή που ισχύει για τη φορολογική διοίκηση, συνεπώς και ο ΕΦΚΑ θα οφείλει να βεβαιώνει οφειλές εντός πενταετίας.
Διευκρινίζεται πως οι μισθωτοί δεν θίγονται από την παραγραφή οφειλών του εργοδότη, καθώς η ασφάλιση που αντιστοιχεί στις παραγεγραμμένες οφειλές αυτές εξακολουθεί να τους αναγνωρίζεται.
Επιπλέον, οι αυτοαπασχολούμενοι θα μπορούν να καταβάλουν τις οφειλές τους, παρά την παραγραφή, εφόσον το επιθυμούν, προκειμένου να αναγνωρίσουν ως ασφαλιστικό χρόνο το διάστημα που παραγράφηκε.
Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα
Παράδειγμα 1: Αυτοαπασχολούμενος που υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης το 2022 οφείλει εισφορές για τα έτη 2002-2011, τις οποίες ο ΕΦΚΑ δεν του έχει καταλογίσει μέχρι τη στιγμή της αίτησης. Οι εισφορές αυτές αφορούν διάστημα πέραν της δεκαετίας και άρα είναι παραγεγραμμένες. Έστω ότι για να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα ο αυτοαπασχολούμενος χρειάζεται ακόμη 5 χρόνια ενσήμων. Τότε έχει τη δυνατότητα να πληρώσει τα 5 από τα 10 παραγεγραμμένα χρόνια, ώστε να τα αναγνωρίσει ως ασφαλιστικό χρόνο.
Αντιθέτως, εάν ο ΕΦΚΑ είχε προβεί σε κοινοποίηση προς τον ασφαλισμένο της βεβαίωσης οφειλής των εν λόγω εισφορών εντός δεκαετίας από τη γένεσή της (γεγονός που διακόπτει τον χρόνο παραγραφής), τότε ο ασφαλισμένος οφείλει το σύνολο των εισφορών.
Παράδειγμα 2: Το 2019 βεβαιώθηκε και στη συνέχεια, με αίτηση του ασφαλισμένου, ρυθμίστηκε οφειλή του 2008, η οποία με την εν λόγω διάταξη αναφέρεται σε διάστημα πέραν της δεκαετίας και άρα καθίσταται παραγεγραμμένη. Ο οφειλέτης αυτός μπορεί, με αίτησή του, να ζητήσει τη διακοπή της ρύθμισης και τη διαγραφή της υπολειπόμενης οφειλής του.
Μπορεί, όμως, να συνεχίσει να εξυπηρετεί τη ρύθμιση, ώστε να του αναγνωρισθεί ο ασφαλιστικός χρόνος που αντιστοιχεί στην οφειλή.
Από την έντυπη έκδοση
