Skip to main content

Σκληρότερα «stress tests» ετοιμάζει η ΕΚΤ

Από την έντυπη έκδοση

Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]

Πρόσθετους δείκτες θα εκπονήσει η ΕΚΤ για κάποιες ευρωπαϊκές τράπεζες. Οι δείκτες αυτοί θα εκφράζουν πρόσθετες απαιτήσεις ρευστότητας στο πλαίσιο της νέας άσκησης που σχεδιάζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την ικανότητα ανταπόκρισης των τραπεζών της Ευρωζώνης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Σε νέο τεστ προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για τις τράπεζες θα προχωρήσει η ΕΚΤ και βέβαια λόγω των γνωστών προβλημάτων της με τις ελληνικές τράπεζες, οι τελευταίες βρίσκονται για άλλη μια φορά στο «μάτι του κυκλώνα».

Κατά τους επόμενους τέσσερις μήνες οι ρυθμιστικές αρχές του ενιαίου μηχανισμού εποπτείας της ΕΚΤ (ESM) θα προσομοιώσουν σε περίπου 100 τράπεζες «δυσμενείς και ακραίες υποθετικές κρίσεις», όπως η απότομη και μαζική ανάληψη καταθέσεων.

Η δοκιμή, τα αποτελέσματα της οποίας μπορούν να τροφοδοτήσουν υποθέσεις για το πόσα κεφάλαια κάθε τράπεζα είναι υποχρεωμένη να κατέχει, είναι μια απάντηση στις κρίσεις που έπληξαν την ισπανική τράπεζα Banco Popular και άλλες τράπεζες της Ευρωζώνης τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με το «ακραίο σοκ» της δοκιμής, μια τράπεζα πλήττεται από κατάρρευση των καταθέσεων, από το πάγωμα της χρηματοδότησης στη χονδρική, από την υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας κατά τρεις βαθμίδες και από την απόσυρση των πιστωτικών γραμμών, όλα μέσα σε έξι μήνες.

Η δοκιμή βασίζεται στην εμπειρία της ΕΚΤ από το 2014, που δείχνει ότι οι τράπεζες δυσκολεύονται να μειώσουν αρκετά γρήγορα τα δάνεια, όταν αντιμετωπίζουν κρίση στα ρευστά τους διαθέσιμα, που συνήθως διαρκεί τέσσερις έως πέντε μήνες.

Τα αποτελέσματα, τα οποία θα δημοσιευθούν συνολικά κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, «θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πρόσθετες απαιτήσεις ρευστότητας» και έχουν σχεδιαστεί για να εκθέσουν τα αδύναμα σημεία στο πώς οι τράπεζες διαχειρίζονται τα μετρητά τους.

Η άσκηση θα βασίζεται σε τραπεζικά στοιχεία από το τέλος του προηγούμενου έτους, γεγονός που αντανακλά την άφθονη ρευστότητα που παρέχει η ίδια η ΕΚΤ. Δεν θα λάβει υπόψη τις πιθανές αλλαγές στη νομισματική της πολιτική.

Θα επικεντρωθεί επίσης στην κατάσταση των μεμονωμένων τραπεζών και δεν θα προσομοιώσει καταστάσεις όταν η τράπεζα ως σύνολο είναι υπό πίεση από μακροοικονομική ή γεωπολιτική κρίση.

Προ των πυλών το σχέδιο για προστασία α’ κατοικίας

Οι ελληνικές τράπεζες, από την άλλη πλευρά, προσπαθούν και επιχειρούν να επιλύσουν τα δύσκολα προβλήματα των «κόκκινων» δανείων, ενώ την ερχόμενη Δευτέρα θα έχουν έτοιμο το σχέδιό τους για την προστασία της α’ κατοικίας και οι CEO των τραπεζών θα αναλάβουν να συζητήσουν τις διαφωνίες τους με την κυβέρνηση.

Από την άλλη πλευρά, το σχέδιο της κυβέρνησης για την ιδιωτική πτώχευση υφίσταται πολλά «μπρος-πίσω» έως ότου διαμορφωθεί. Αυτό άλλωστε εκφράζει δύο αντίθετες τάσεις που έχουν αναπτυχθεί προεκλογικά στους κόλπους της: Η μία ανησυχεί για την πορεία των τραπεζών και η άλλη όχι.

Κατάσταση δύσκολη για τα πιστωτικά ιδρύματα η τρέχουσα, καθώς μένουν χωρίς διαχείριση τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια, ενώ σύμφωνα με τις κυβερνητικές απαιτήσεις χωρίς διαχείριση θα μείνουν και τα «κόκκινα» δάνεια καταναλωτικά ή και επιχειρηματικά που σχετίζονται με την πρώτη κατοικία.

Ωστόσο, κύκλοι που σχετίζονται με τους θεσμούς σημειώνουν πως δεν υπάρχει κανένα περιθώριο μονομερών ενεργειών από την κυβέρνηση, καθώς το θέμα αυτό αποτελεί ένα από τα βασικά, αν όχι το βασικότερο, «προαπαιτούμενα» για τη μεταμνημονιακή αξιολόγηση.

Ας σημειωθεί πως η κυβέρνηση θέλει να θέσει τον πήχη στην προστασία της πρώτης κατοικίας σαφώς πάνω από τις 150.000 ευρώ, κάτι στο οποίο είναι σχεδόν βέβαιο πως δεν θα συμφωνήσουν οι θεσμοί. Κύκλοι που μετέχουν στις άτυπες διαπραγματεύσεις θεωρούν πως τελικώς το ποσό θα καταλήξει να διαμορφωθεί στις 120.000 ευρώ.

Οι εκτιμήσεις μιλούν για ολοκληρωμένη πρόταση, η οποία θα καταλήξει περί τις 15 Φεβρουαρίου, ώστε να καλύψει την απαίτηση των δανειστών να συμπεριληφθεί στην έκθεση της Κομισιόν στις 27 Φεβρουαρίου του 2019.

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει στην παρούσα φάση το τραπεζικό σύστημα είναι ο τρόπος με τον οποίο θα αντιμετωπιστούν οι εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις, οι οποίες προστατεύουν ανεξαιρέτως τις πρώτες κατοικίες για μια διετία κατ’ ελάχιστον.

Η πλατφόρμα στην οποία θα κρίνονται τα δάνεια θα βοηθήσει κατ’ ουσία στην αναστροφή της προαναφερόμενης τάσης.  

Capital controls: Επί τάπητος η πλήρης άρση

To πρόγραμμα οριστικής κατάργησης των capital controls πρόκειται να συζητήσουν σήμερα οι τραπεζίτες και ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας.

Αυτό που απομένει να αρθεί, στο κομμάτι των κεφαλαιακών περιορισμών, για να επανέλθει η κανονικότητα στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, μετά τον Ιούλιο του 2015, είναι η ελεύθερη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό, τόσο από επιχειρήσεις όσο και από ιδιώτες.

Οι περιορισμοί εξακολουθούν να υφίστανται, παρά τις κατά καιρούς χαλαρώσεις, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι ο περιορισμός της ελεύθερης μεταφοράς κεφαλαίων στο εξωτερικό θα αρθεί σταδιακά.