Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Στο ποσό των 2,5 δισ. ευρώ ανήλθε το σύνολο των οφειλών στα ασφαλιστικά ταμεία που εντάχθηκε στη ρύθμιση των 120 δόσεων μέχρι και την Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΑΟ, ο αριθμός των αιτήσεων από επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενους ανήλθε σε 194.003 και το ποσό που εισπράχθηκε έως τώρα έφθασε στα 158,8 εκατ. ευρώ.
Επισημαίνεται ότι το συνολικό ποσό των ασφαλιστικών οφειλών μέχρι τον Ιούνιο του 2019 ήταν 35,1 δισ. ευρώ και το σύνολο των οφειλετών όλων των ταμείων ανέρχεται σε 1.407.030.
Σε αυτούς τους οφειλέτες συμπεριλαμβάνονται επιχειρήσεις, αυτοαπασχολούμενοι, δικηγόροι, μηχανικοί, ιατροί, έμποροι και αγρότες. Πάντως, αν και πρόκειται για την πλέον ευνοϊκή ρύθμιση χρεών προς τα ταμεία, η συμμετοχή των οφειλετών σε αυτήν, δύο ημέρες πριν από τη λήξη της προθεσμίας ένταξης μεθαύριο Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου, δεν είναι η αναμενόμενη, όπως εκτιμούν στελέχη των ασφαλιστικών ταμείων.
Πάντως, υπάρχει σοβαρός προβληματισμός για το εάν θα δοθεί παράταση, με δεδομένο ότι την παράταση την έχουν ήδη ζητήσει ο Συνήγορος του Πολίτη, εμπορικά επιμελητήρια, εκπρόσωποι των αυτοαπασχολουμένων, φοροτεχνικοί και εργατολόγοι.
Ο προβληματισμός αφορά τα προβλήματα δυσλειτουργίας που παρουσίασε η ηλεκτρονική εφαρμογή της ρύθμισης από τον περασμένο Μάιο και για τον λόγο αυτό ο Συνήγορος του Πολίτη προτείνει να δοθεί μια «εύλογη παράταση» της προθεσμίας, καθώς διαπίστωσε ότι τα προβλήματα αυτά ταλαιπωρούν επί μήνες δεκάδες χιλιάδες ασφαλισμένους και μέχρι σήμερα «παραμένουν ανεπίλυτα».
Η εικόνα των ρυθμίσεων
Από τα 2,5 δισ. ευρώ που εντάχθηκαν στη ρύθμιση των 120 δόσεων μέχρι τις 24 Σεπτεμβρίου, το 1,5 δισ. ευρώ αφορά οφειλές προς το πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ από επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, η εικόνα των ρυθμίσεων ανά πρώην ασφαλιστικό φορέα είναι η ακόλουθη:
1. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Εντάχθηκαν 53.247 επιχειρήσεις και το ποσό που ρυθμίστηκε σε 120 δόσεις ανέρχεται σε 1,5 δισ. ευρώ, ενώ το ποσό που εισπράχθηκε είναι 108.287 εκατ. ευρώ.
2. ΟΑΕΕ. Εντάχθηκαν 101.725 οφειλέτες με χρέη 828 εκατ. ευρώ και εισπράχθηκαν συνολικά 40,2 εκατ. ευρώ. Το συνολικό ποσό των χρεών στον ΟΑΕΕ είναι 13,9 δισ. ευρώ. Επισημαίνεται ότι το σύνολο των οφειλετών του ανέρχεται σε 542.259 ασφαλισμένους, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται αυτοαπασχολούμενοι που διατηρούν την επιχείρησή τους ή έχουν διακόψει την δραστηριότητά τους, αλλά και «εγκλωβισμένοι» συνταξιούχοι.
Υπολογίζεται ότι περίπου 80.000 είναι οι ασφαλισμένοι που είχαν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, δηλαδή τα έτη ασφάλισης και την απαιτούμενη ηλικία, αλλά λόγω των οφειλών τους στα ταμεία δεν μπορούσαν να λάβουν σύνταξη.
Με την ένταξή τους στη ρύθμιση των 120 δόσεων θα μπορέσουν να λάβουν σύνταξη και να ρυθμίσουν την οφειλή τους μέσα από μικρή παρακράτηση στη σύνταξή τους για τα επόμενα χρόνια. Το ζήτημα αυτό αφορά κυρίως ασφαλισμένους του πρώην ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ), οι οποίοι, ενώ έχουν συμπληρώσει τον αριθμό ενσήμων που απαιτείται καθώς και το συντάξιμο έτος ηλικίας τους, δεν μπορούσαν να λάβουν σύνταξη επειδή είχαν οφειλές μεγαλύτερες από 20.000 ευρώ τις οποίες αδυνατούσαν να εντάξουν σε ρύθμιση.
3. ΟΓΑ. Στη ρύθμιση έχουν ενταχθεί μόνο 31.900 αγρότες από ένα σύνολο 334.477 αγροτών που χρωστούν ασφαλιστικές εισφορές. Το ποσό που εντάχθηκε στη ρύθμιση από τους αγρότες ανέρχεται σε 105,6 εκατ. ευρώ, όταν τα συνολικά χρέη προς τον ΟΓΑ ανήλθαν στο 1,6 δισ. ευρώ. Το ποσό που εισπράχθηκε από τις ρυθμίσεις είναι 4,2 εκατ. ευρώ.
4. ΕΤΑΑ (μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι) και ΕΤΑΠ – ΜΜΕ. Στη ρύθμιση εντάχθηκαν 4.814 οφειλέτες, ενώ τα ποσά που ρυθμίστηκαν είναι 33,2 εκατ. ευρώ και εισπράχθηκαν 2,3 εκατ. ευρώ.
5. Παροχές. Δηλαδή, επιστροφή ποσών που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως σε διάφορες περιπτώσεις ασφαλισμένων. Υποβλήθηκαν 2.291 αιτήσεις ένταξης στη ρύθμιση που αντιστοιχούν σε 11,5 εκατ. ευρώ. Τα ποσά που εισπράχθηκαν ανέρχονται σε 1,8 εκατομμύρια ευρώ.
Προβλήματα διαπίστωσε ο Συνήγορος του Πολίτη
Μερικά από τα σημαντικότερα προβλήματα τα οποία διαπιστώνει η δημόσια αρχή στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΕΦΚΑ είναι τα εξής: α) σε πολλές περιπτώσεις δεν εμφανίζεται καθόλου στο ηλεκτρονικό σύστημα η οφειλή του ασφαλισμένου, β) σε άλλες περιπτώσεις ασφαλισμένων διαπιστώνονται λάθη στον υπολογισμό των οφειλών, ενώ σε μια άλλη μεγάλη κατηγορία οφειλετών που αφορά τη διαγραφή των οφειλών τους «λόγω εύλογης αμφιβολίας του χρέους», όπως χαρακτηριστικά αναγράφεται στο πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη «η σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή αδικαιολόγητα εμποδίζει την υποβολή αίτησης ρύθμισης».