Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Μπορεί ο φετινός Αύγουστος να μοιάζει «βουβός» σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό, που μας «χάρισε» έντονες συγκινήσεις λόγω της διαπραγμάτευσης για την οριστικοποίηση του τρίτου μνημονίου, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η ατζέντα του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης είναι άδεια.
Ωστόσο ο φετινός Αύγουστος κρύβει παγίδες καθώς από τις εξελίξεις που αναμένονται θα κριθεί και η πορεία της οικονομίας στο δεύτερο μισό του έτους. Τα κρίσιμα θέματα του Αυγούστου είναι:
- Η μίνι αξιολόγηση του Σεπτεμβρίου με στόχο την αποδέσμευση υποδόσης 2,8 δισ. ευρώ υποχρεώνει την κυβέρνηση να «τρέξει» τα θέματα που έχουν μείνει ανοικτά προκειμένου να αποφευχθούν νέες καθυστερήσεις, κάτι για το οποίο έχουν δημόσια προειδοποιήσει οι ευρωπαϊκοί θεσμοί.
- Πλήρης ετοιμότητα απαιτείται και για την προώθηση των αποκρατικοποιήσεων καθώς παρά το γεγονός ότι έχουν δρομολογηθεί διαδικασίες σε διάφορα επίπεδα, εκκρεμεί το ουσιαστικό τμήμα που είναι οι εκταμιεύσεις.
- Μέσα στον Αύγουστο θα δημοσιευτούν κρίσιμα οικονομικά δεδομένα. Ανάλογα με την εικόνα τους, η κυβέρνηση θα πρέπει να αποφασίσει αν θα χρειαστούν προσαρμογές στην οικονομική πολιτική κατά το δεύτερο εξάμηνο, έτσι ώστε να επιτευχθούν οι βασικοί δημοσιονομικοί στόχοι (πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% μέσα στο τρέχον έτος). Στον κατάλογο με αυτά τα δεδομένα, περιλαμβάνεται η πορεία του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο, αλλά και η εξέλιξη των φορολογικών εσόδων τον Ιούλιο, τον μήνα με τις περισσότερες προγραμματισμένες εισπράξεις ολόκληρου του έτους
Σε αντίθεση με πέρυσι που οι υπουργοί Οικονομικών των χωρών-μελών της Ευρωζώνης συγκεντρώνονταν στις Βρυξέλλες παραμονή του Δεκαπενταύγουστου για να εγκρίνουν το δάνειο των 86 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα και την άμεση εκταμίευση των 26 δισ. ευρώ, η φετινή ατζέντα του Eurogroup είναι άδεια για τον Αύγουστο, γεγονός που επιτρέπει ακόμη και στον Έλληνα υπουργό Οικονομικών να προγραμματίσει ολιγοήμερες διακοπές μέσα στον μήνα. Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση καλείται να προωθήσει μέσα στον μήνα τον κατάλογο με τα 15 προαπαιτούμενα που πρέπει να εκπληρωθούν για την εκταμίευση των 2,8 δισ. ευρώ. Η επόμενη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης είναι προγραμματισμένη για τις 9 Σεπτεμβρίου.
Σε αυτήν τη φάση δεν είναι καθόλου σαφές ότι το συγκεκριμένο Eurogroup θα είναι αυτό που θα αποδεσμεύσει το υπόλοιπο ποσό της πρώτης αξιολόγησης, ωστόσο, σε κάθε περίπτωση ο χρόνος πιέζει την ελληνική πλευρά καθώς μέσα στο φθινόπωρο θα πρέπει να ολοκληρωθούν τρεις κρίσιμες διαπραγματεύσεις (υπόλοιπο πρώτης αξιολόγησης, β’ αξιολόγηση και διευθέτηση του χρέους). Δεδομένου ότι αρκετά από τα προαπαιτούμενα πρέπει να περάσουν από τη Βουλή, η κυβέρνηση θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα. Ζητούμενο, δεδομένου ότι ο βασικός στόχος για τη φετινή χρονιά είναι το χρέος και ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος για την περίοδο μετά το 2018, είναι να μην υπάρξουν καθυστερήσεις που θα προκαλέσουν αρνητικές δηλώσεις από την πλευρά των δανειστών.
Στον κατάλογο με τα 15 προαπαιτούμενα που εξασφαλίζουν τα 2,8 δισ. ευρώ, κυριαρχούν οι νέες αλλαγές στο ασφαλιστικό. Ουσιαστικά, η κυβέρνηση θα πρέπει να υπαναχωρήσει σε διευκολύνσεις που νομοθέτησε τον Μάιο για ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων και μικρομεσαίους που δραστηριοποιούνται σε περιοχές με πληθυσμό κάτω από 2.000 κατοίκους.
Ειδικότερα, οι νέες απαιτήσεις των θεσμών στο ασφαλιστικό είναι:
1. Να ασφαλίζονται όλοι οι μικροεπαγγελματίες με το μοντέλο του ΟΑΕΕ, δηλαδή να πληρώνουν σε εισφορές το 26,95% του φορολογητέου εισοδήματός τους μόνο για κύρια ασφάλιση και υγεία. Με το ισχύον σύστημα, μικροεπαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε δήμους κάτω των 2.000 κατοίκων και δηλώνουν εισόδημα κάτω από 10.000 ευρώ έχουν το προνόμιο να ασφαλίζονται στον ΟΓΑ. Αυτό σημαίνει χαμηλότερες εισφορές για τα επόμενα χρόνια, δεδομένου ότι οι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ έχουν εξασφαλίσει πιο μακρά περίοδο προσαρμογής. Η άρση του καθεστώτος θα φέρει 45.000 μικροεπαγγελματίες στη δυσάρεστη θέση να πληρώνουν το 27% του εισοδήματός τους στο ταμείο από την 1η ημέρα.
2. Να διορθωθεί η κλίμακα των εκπτώσεων που έχει νομοθετηθεί για τις ασφαλιστικές εισφορές γιατρών, δικηγόρων, οικονομολόγων, μηχανικών κ.λπ. Οι εκπτώσεις κυμαίνονταν από 5%-50% ανάλογα με το εισόδημα, με το κουαρτέτο να απαιτεί μικρότερους συντελεστές.
3. Ο κατάλογος περιλαμβάνει και την αναθεώρηση -προς τα κάτω- της έκπτωσης για την καταβολή του κατ’ αποκοπή ποσού για την αναγνώριση των πλασματικών περιόδων ασφάλισης.
Ο κατάλογος με τα προαπαιτούμενα του Σεπτεμβρίου συμπληρώνεται με τη μεταρρύθμιση της αγοράς φυσικού αερίου (πρόγραμμα αποδέσμευσης φυσικού αερίου, βελτίωση συνθηκών πρόσβασης, αύξηση ποσοτήτων κ.λπ.), με την τροποποίηση της νομοθεσίας για το ΕΤΜΕΑΡ, αλλά και της δομής του λογαριασμού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Με την πώληση του ΑΔΜΗΕ (ήδη έχουν υποβληθεί προσφορές), αλλά και με την εξουσιοδότηση από τη γενική συνέλευση της ΔΕΗ του management για τροποποίηση των τιμολογίων.
Τα οικονομικά μεγέθη
Πριν από τον Δεκαπενταύγουστο, το οικονομικό επιτελείο θα έχει πλήρη εικόνα τόσο για την πορεία του ΑΕΠ στο β’ τρίμηνο όσο και για την πορεία των φορολογικών εσόδων τον Ιούλιο. Η Ελληνική Στατιστική Αρχή θα ανακοινώνει την πορεία της οικονομίας στο διάστημα Απριλίου-Μαΐου στις 12 Αυγούστου. Η ύφεση του β’ τριμήνου θα καθορίσει και τον ρυθμό ανάπτυξης που θα πρέπει να ανακτήσει η οικονομία στο β’ εξάμηνο, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος που έχει τεθεί (ύφεση 0,3% για ολόκληρο το έτος).
Εικόνα για τα φορολογικά έσοδα το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και η Γενική Γραμματεία Εσόδων αναμένεται να έχουν από μεθαύριο Τετάρτη, όταν θα έχουν σταλεί από το διατραπεζικό σύστημα Δίας και τελευταία στοιχεία για τις πληρωμές. Το εξάμηνο έκλεισε με υπέρβαση στόχου περίπου 750 εκατ. ευρώ, αλλά ο Ιούλιος είναι καθοριστικός μήνας δεδομένου ότι ο εισπρακτικός στόχος ξεπερνά τα πέντε δισ. ευρώ.
Τα νέα δ.σ. τραπεζών
Μέσα στον Αύγουστο θα πρέπει να ολοκληρωθεί η διαδικασία για την επιλογή των νέων διοικητικών συμβουλίων στις τράπεζες και να προχωρήσουν οι διαδικασίες για να συγκροτηθεί το εποπτικό συμβούλιο του νέου υπερ-Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων. Με τη σειρά του, το εποπτικό συμβούλιο θα πρέπει να ορίσει το διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου. Για τις καθυστερήσεις στο θέμα του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων, πληροφορίες αναφέρουν ότι η ελληνική κυβέρνηση ήδη δέχεται κριτική από την πλευρά των θεσμών. Το κεφάλαιο των στελεχώσεων δεν τελειώνει εδώ, καθώς εκτός από τις τράπεζες και το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων πρέπει να επιλεγεί και το διοικητικό συμβούλιο της νέας Ανεξάρτητης Αρχής Εσόδων.
Το πακέτο του ΟΤΕ
Εξελίξεις, εν μέσω θερινής ραστώνης, πρέπει να υπάρξουν και στο μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων. Έχει ζητηθεί από τους θεσμούς να μεταβιβαστεί άμεσα στο ΤΑΙΠΕΔ το πακέτο των μετοχών του ΟΤΕ, ώστε να δρομολογηθούν οι διαδικασίες πώλησής του στην Deutshe Telekom η οποία με τη σειρά της θα πρέπει να καταβάλει περισσότερα από 200 εκατ. ευρώ. Στην λίστα των προαπαιτούμενων είναι και η προκήρυξη του διαγωνισμού για την 35ετή παραχώρηση του δικαιώματος λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας οδού, αλλά και των τριών κάθετων αξόνων. Η προκήρυξη θα πρέπει να γίνει μέσα στον Σεπτέμβριο, αλλά θα πρέπει να προηγηθεί η επιλογή του χρηματοοικονομικού, του νομικού και του τεχνικού συμβούλου.
