Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Αυστηρότερους όρους θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση από τον Σεπτέμβριο σε ό,τι αφορά τις ηλεκτρονικές πληρωμές.
Η Ε.Ε. επιχειρεί με κάθε τρόπο να θέσει φρένο στην απάτη με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να εξελιχθεί αναίμακτα, όπως παρατηρούν έγκυροι χρήστες του διαδικτύου, όχι δηλαδή χωρίς να θίξει το ηλεκτρονικό εμπόριο. Αυτοί οι περιορισμοί αναμένεται να επηρεάσουν όχι μόνον τις εταιρείες λιανικής, αλλά και τις εταιρείες πληρωμών (ιδιαίτερα τις μικρές), καθώς κοινοτική οδηγία θα ζητεί επιπλέον στοιχεία από τους κατόχους καρτών όταν αυτοί πραγματοποιούν αγορές από το διαδίκτυο. Στοιχεία εννοείται πέραν όσων μέχρι πρότινος καταχωρούσαν.
Και είναι περίεργο μεν, γεγονός δε, πως, παρά τα συντριπτικά στοιχεία που υπάρχουν για την απάτη στο διαδίκτυο, μεγάλος αριθμός πελατών του διαδικτύου δεν επιθυμεί να δίνει προσωπικά του ή άλλα δεδομένα για να πραγματοποιήσει μια απλή αγορά. Μάλιστα, το φαινόμενο αυτό είναι πολύ πιο έντονο στις περιπτώσεις χωρών όπως η δική μας, που με καθυστέρηση κινείται στους χώρους των ηλεκτρονικών πληρωμών.
Η υπερρύθμιση της αγοράς λοιπόν -κάτι που η Ε.Ε. πραγματοποιεί συνεχώς- για άλλη μια φορά έρχεται να καταστεί πρόβλημα το οποίο είναι βέβαιο πως κάποιοι πάλι θα ξεπεράσουν αφήνοντας τους πιο δυσκίνητους παίκτες στον πάγκο. Και στην Ελλάδα, μια χώρα που από το 2017 και μετά έχει περιορίσει αισθητά τη χρήση μετρητών, οι πελάτες λιανικής δεν εμφανίζονται τόσο θετικοί να δίνουν στοιχεία επί στοιχείων για να πραγματοποιήσουν μία συναλλαγή.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να εισαγάγει νέους κανονισμούς στις 19 Σεπτεμβρίου, που αποσκοπούν στην αύξηση της ασφάλειας των ηλεκτρονικών αγορών.
Σε επίπεδα ρεκόρ τα κρούσματα απάτης
Η απάτη έχει αυξηθεί σε επίπεδα ρεκόρ στην γεωγραφική περιφέρεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως παρατηρούν όλες οι εκθέσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας.
Έκρηξη της απάτης στον τομέα των πληρωμών με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες κατέγραψαν και τα στοιχεία που η Τράπεζα της Ελλάδος διατηρεί για τη χώρα μας. Αυτό ήταν η παρενέργεια της μεγάλης αύξησης των πληρωμών με κάρτες, που καταγράφηκε το 2018.
Ειδικότερα το 2018 σημειώθηκαν 147.317 κρούσματα απάτης με κάρτες πληρωμών, επί συνόλου 923.725.998 συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν. Το 2017 είχαν καταγραφεί 96.710 απάτες, επί συνόλου 728.802.359 συναλλαγών. Το 2016 σημειώθηκαν 62.230 κρούσματα απάτης επί συνόλου 523.130.314 συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν.
Από τα στοιχεία της ΤτΕ προκύπτει πως το 2018 οι ηλεκτρονικές συναλλαγές αυξήθηκαν κατά 26,7%, σε σχέση με το 2017, και τα κρούσματα απάτης αυξήθηκαν κατά 52,3%.
Επίσης, το 2017 οι συναλλαγές με κάρτες αυξήθηκαν κατά 42%, οι περιπτώσεις απάτης αυξήθηκαν κατά 55,4%.
Οι επιπλέον έλεγχοι που θα απαιτεί η Ε.Ε.
Οι αλλαγές προβλέπουν μεταξύ άλλων πως για πληρωμές συνολικού ύψους που υπερβαίνει τα 30 ευρώ το σύστημα θα ζητάει έναν επιπλέον έλεγχο ταυτότητας πέραν των πληροφοριών της κάρτας για την ολοκλήρωση της αγοράς. Οι Ευρωπαίοι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών ωστόσο ζητούν παράταση της ημερομηνίας για την εισαγωγή των μέτρων, με το αιτιολογικό πως οι λιανοπωλητές δεν είναι έτοιμοι. Και ναι, το αίτημα δεν είναι προσχηματικό.
Όπως όλα δείχνουν, πάντως, ένας τεράστιος όγκος αγοραστών δεν εμφανίζεται έτοιμος για την αλλαγή. Άλλωστε και οι κανονισμοί εντός Ε.Ε. έχουν σκοτεινά σημεία. Σύμφωνα με μια έρευνα, περίπου το 70% των ενηλίκων στο Ηνωμένο Βασίλειο πιστεύουν ότι υπάρχουν ήδη αρκετοί ή και πάρα πολλοί έλεγχοι στις πληρωμές μέσω πιστωτικών καρτών online.
Πώς θα επηρεάσει η εφαρμογή της οδηγίας PSD2 το τοπίο των πληρωμών;
Η οδηγία αυτή εκπονήθηκε από Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA) και προβλέπει, μεταξύ άλλων, νέες απαιτήσεις για την επικύρωση των ηλεκτρονικών πληρωμών.
Οι απαιτήσεις αυτές ζητούν μεταξύ άλλων οι πελάτες να πιστοποιούνται πολλαπλώς ώστε να καταστεί δυνατή η αύξηση της ασφάλειας των ηλεκτρονικών πληρωμών και η μείωση της ροπής της απάτης. Οι έμποροι λιανικής πώλησης στο διαδίκτυο θα πρέπει να συμμορφώνονται με αυτούς τους κανονισμούς από αυτόν τον Σεπτέμβριο.
Ο κανονισμός αυτός απαιτεί την εισαγωγή για ταυτοποίηση δύο παραγόντων στη διαδικασία πληρωμής.
Συγκεκριμένα, για τα ηλεκτρονικά τους ψώνια οι πελάτες προκειμένου να μην αμφισβητηθούν θα πρέπει να παρέχουν δύο ταυτοποιήσεις, όπως κάποιον κωδικό αριθμό ή το τηλέφωνό τους ή ακόμη και το δακτυλικό τους αποτύπωμα. Εναπόκειται στον εκδότη της κάρτας να αποφασίσει ποιες μεθόδους ελέγχου ταυτότητας επιλέγει να αξιοποιήσει.
Η νέα νομοθεσία απειλεί να καταστήσει την εμπειρία των πληρωμών λίγο πιο δαπανηρή, απαιτώντας επιπλέον ελέγχους και ισορροπίες για την ολοκλήρωση της συναλλαγής, κάτι το οποίο μοιραία στο τέλος της ημέρας θα μετακυλισθεί στον πελάτη.
Αυτή η ενοχλητική πολλαπλή πιστοποίηση για τους πελάτες, όπως προβλέπεται στη σχετική οδηγία, μπορεί να εξισορροπηθεί από το πρόσφατα δημοσιευμένο πρότυπο πληρωμής 3D Secure. Με τη χρήση συγκεκριμένων καρτών όπως οι Visa Secure ή Mastercard Identity Check που έχουν πραγματοποιήσει ήδη ελέγχους για τον πελάτη απαιτείται μόνον ένα επιπλέον βήμα στη διαδικασία πληρωμής για να μειωθεί ο κίνδυνος απάτης. Ακόμα και αυτό, όμως, μπορεί να είναι αρκετό για να αποτρέψει τους ανθρώπους από το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Η πιο καινούργια έκδοση αυτού του προτύπου, το 2019, υπόσχεται να συμβάλει στον εξορθολογισμό των συναλλαγών και έτσι οι πελάτες δεν θα συμπληρώνουν επιπλέον στοιχεία χωρίς διάκριση.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι πελάτες θα έχουν επίσης περισσότερες επιλογές – νέοι τρόποι επαλήθευσης της ταυτότητας, όπως η εισαγωγή βιομετρικών πληροφοριών θα υποστηρίζονται σε μεγαλύτερο βαθμό από τα δίκτυα.
Κάποιοι αγοραστές έχουν επισημάνει την αντίθεσή τους στην ανάγκη παροχής πρόσθετων στοιχείων ελέγχου ταυτότητας. Μάλιστα υπάρχουν έρευνες που σημειώνουν πως αν μια τράπεζα ζητήσει από κάποιον πελάτη ένα επιπλέον στοιχείο όπως ο αριθμός τηλεφώνου του για να πραγματοποιήσει μια συναλλαγή, υπάρχει ένα 37% περίπου το οποίο δεν θα ανταποκρινόταν θετικά.
Η Ένωση των εταιρειών πληρωμών υποστηρίζει πως απαιτείται μια πρόσθετη παράταση 18 μηνών για τυποποιημένες αιτήσεις και 36 μήνες για εφαρμογές ταξιδιών και της φιλοξενίας.
Και βεβαίως το πρόβλημα δεν θα αφορά τους μεγάλους παίκτες τύπου Google και Amazon, αλλά τους μικρούς.
