Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
H μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και οι αλλαγές στον ασφαλιστικό νόμο Κατρούγκαλου είναι μέσα στις βασικές προτεραιότητες του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννη Βρούτση, οι οποίες θα εξειδικευτούν σύντομα.
Οι άμεσες παρεμβάσεις του υπουργείου Εργασίας αφορούν όλα τα σύνθετα ζητήματα, όπως είναι αυτά της κοινωνικής ασφάλισης, της αγοράς εργασίας, της κοινωνικής πρόνοιας, της στήριξης των ανέργων, αλλά και του ψηφιακού μετασχηματισμού όλων των υπηρεσιών του υπουργείου.
Ο αρμόδιος υπουργός, Γιάννης Βρούτσης, έχοντας απόλυτη επίγνωση του περιεχομένου χαρτοφυλακίου που παρέλαβε την προηγούμενη Τρίτη, κατέστησε σαφείς και εξειδίκευσε τις βασικές προτεραιότητες του υπουργείου, οι οποίες είναι οι εξής:
1. μείωση των ασφαλιστικών εισφορών σε βάθος τετραετίας κατά 25% για ελεύθερους επαγγελματίες και για μισθωτούς,
2. αλλαγές στον νόμο 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου), αφού πρώτα εκδοθούν οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, έτσι ώστε οι νέες ρυθμίσεις να λάβουν υπόψη τους την κρίση του Ανωτάτου Δικαστηρίου,
3. οριστική αντιμετώπιση της χρόνιας παθογένειας της ύπαρξης των «εκκρεμών συντάξεων και συνταξιοδοτικών υποθέσεων»,
4. ηλεκτρονική μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμό του συστήματος απονομής τους, έτσι ώστε από την 1η Ιουνίου του 2020 το 34% των νέων συντάξεων να εκδίδονται ηλεκτρονικά μέσα σε λίγα 24ωρα,
5. ενδυνάμωση του ελεγκτικού ρόλου του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας και αντιμετώπιση του φαινομένου της υποδηλωμένης εργασίας, η οποία εκτινάχθηκε μετά τον περιορισμό της ανασφάλιστης – «μαύρης» εργασίας,
6. στον τομέα της πρόνοιας ενίσχυση των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού μέσα από την αύξηση κατά 200 εκατ. ευρώ της δαπάνης για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα,
7.αναβάθμιση όλων των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του ΕΦΚΑ και της ΗΔΙΚΑ, ώστε να μην υπάρξουν ξανά φαινόμενα καθυστέρησης στην καταβολή συνταξιοδοτικών παροχών, όπως συνέβη πριν από δύο μήνες με τις αυξήσεις που ψηφίστηκαν μεν, αλλά δεν πιστώθηκαν στους λογαριασμούς των δικαιούχων λόγω «αδυναμίας του λογισμικού» του συστήματος υπολογισμού και πληρωμών συντάξεων, και
8. εφαρμογή του Λευκού Μητρώου Επιχειρήσεων, δηλαδή, του συστήματος ΠΕΡΣΕΑΣ, το οποίο εντοπίζει και ενισχύει την υγιή και συνεπή επιχειρηματικότητα (συνδέεται με μείωση μη μισθολογικού κόστους και διοικητικές διευκολύνσεις).
Τρεις πυλώνες
Η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων καλείται να αντιμετωπίσει προβλήματα κληρονομημένα από το παρελθόν, αλλά και νέα ζητήματα που τίθενται εξαιτίας των αλλαγών με τις οποίες κινείται η ελληνική και παγκόσμια αγορά. Συνεπώς, το επιχειρησιακό σχέδιο που πρέπει να υλοποιηθεί από τον επικεφαλής του υπουργείου, Γιάννη Βρούτση, τον Νότη Μηταράκη ως υφυπουργό Κοινωνικής Ασφάλισης και τη Δόμνα Μιχαηλίδου ως υφυπουργό σε θέματα Κοινωνικής Πρόνοιας, είναι εξαιρετικά ευαίσθητο στην κοινωνική του διάσταση και ακανθώδες μέσα στην πολυπλοκότητά του, αλλά και τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας.
Στο πλαίσιο των κυβερνητικών εξαγγελιών οι βασικές προτεραιότητες και αλλαγές στο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης είναι η αναδιάρθρωσή του με την εισαγωγή συστήματος τριών πυλώνων και η σταδιακή μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κύριας σύνταξης από το 20% στο 15% εντός της 4ετίας. Οι τρεις πυλώνες των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης που υπάρχουν εδώ και δεκαετίες σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. είναι οι εξής: 1ος πυλώνας: Δημόσια, καθολική, υποχρεωτική κύρια και επικουρική ασφάλιση (συνταγματικά κατοχυρωμένη). 2ος πυλώνας: Συμπληρωματικά – Προαιρετικά συστήματα Κοινωνικής Ασφάλισης και Επαγγελματικά ταμεία (Επαγγελματικές συντάξεις) και 3ος Πυλώνας: Προγράμματα Ιδιωτικής Ασφαλιστικής Κάλυψης.
Μία από τις μεγάλες και χρόνιες εκκρεμότητες του συστήματος απονομής συντάξεων που εξακολουθεί εδώ και δεκαετίες να ταλαιπωρεί εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένους, είναι το πρόβλημα των εκκρεμών συντάξεων (υπήρχε και πριν από την οικονομική κρίση και τα μνημόνια). Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα. Δηλαδή, η αναμονή για μεγάλα χρονικά διαστήματα προκειμένου να πάρει ο δικαιούχος κύρια, επικουρική σύνταξη ή εφάπαξ, που σε ορισμένες περιπτώσεις υπερβαίνουν τον έναν χρόνο και φθάνουν έως και τα τρία χρόνια. Μάλιστα, ο κ. Βρούτσης, μετά την προχθεσινή επίσκεψη που έκανε την Παρασκευή στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους μαζί με τον κ. Μηταράκη, έκανε λόγο για «εικόνα διάλυσης της υπηρεσίας».
Ηλεκτρονική απονομή
Στόχος της νέας ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων είναι η on line παρακολούθηση των εκκρεμών συντάξεων από τον διοικητή του ΕΦΚΑ. Σήμερα η διαδικασία που ακολουθείται είναι η αναζήτηση των δεδομένων μέσα από τις επιμέρους υπηρεσίες των διαφόρων φορέων και διευθύνσεων του ΕΦΚΑ.
Σε δήλωσή του ο κ. Βρούτσης, μετά την επίσκεψή του στο τμήμα συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, έκανε λόγο για 400.000 εκκρεμότητες συντάξεων αλλά και άλλων συνταξιοδοτικών υποθέσεων και εκτιμά ότι το κόστος ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με το πρόγραμμα που σχεδίασε ο υπουργός Εργασίας και το επιτελείο του, η «αισιόδοξη προοπτική», όπως τη χαρακτήρισε, του χρονοδιαγράμματος απονομής των νέων συντάξεων με ηλεκτρονικό τρόπο που θα ισχύσει από την επόμενη χρονιά είναι η ακόλουθη:
1. Την 1η Ιουνίου του 2020 το 34,33% των νέων εκκρεμών συντάξεων που θα δημιουργούνται θα βγαίνει ψηφιακά, αυτόματα μέσα σε διάστημα ολίγων ημερών.
2. Τον Ιανουάριο του 2021 το 23,39%.
3. Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας, τον Ιούνιο του 2021 θα έχει μείνει περίπου ένα ποσοστό εκκρεμών συντάξεων μικρότερο του 9%-10% επί του συνόλου των νέων αιτήσεων το οποίο δεν θα βγαίνει ψηφιακά. Η εξήγηση που έδωσε είναι ότι αυτό το ποσοστό της τάξης του 9%-10% που δεν θα μπορεί να βγαίνει ψηφιακά θα αφορά τις αιτήσεις συνταξιοδότησης πολιτών που έχουν ασφαλιστικό βίο, ένσημα και δουλειά σε διάφορες χώρες της Ε.Ε. και άλλων χωρών εκτός Ευρώπης. Αυτές οι περιπτώσεις χρειάζονται έναν διαφορετικό χειρισμό. Αντιστοιχεί σε περίπου 12.000 εκκρεμείς συντάξεις ετησίως.
Για την ταχύτερη απονομή των συντάξεων και την οριστική απάντηση στο πρόβλημά τους, σύμφωνα με τον κ. Βρούτση η μοναδική λύση που υπάρχει είναι η υλοποίηση του σχεδίου «ΑΤΛΑΣ», δηλαδή ο ψηφιακός μετασχηματισμός των υπηρεσιών του υπουργείου Εργασίας.
Εκκρεμείς συντάξεις
Η αντιμετώπιση των εκκρεμών συντάξεων από το υπουργείο Εργασίας θα γίνει με δύο τρόπους:
1. Με την οργάνωση ειδικών συνεργείων για να επιταχυνθεί η έκδοσή τους.
2. Βελτίωση των υφιστάμενων λογισμικών που σήμερα δεν μπορούν να δώσουν συντάξεις, όπως για παράδειγμα τις αυξήσεις που ψηφίστηκαν μόλις τον περασμένο Μάιο στις συντάξεις χηρείας. Οι αυξήσεις, σύμφωνα με τον κ. Βρούτση, δεν συνοδεύτηκαν με το απαραίτητο λογισμικό υποστήριξης το οποίο θα υπολόγιζε τις αυξήσεις των συντάξεων χηρείας από το 50% της σύνταξης του αποθανόντος συζύγου στο 70%. Αφορά περίπου 47.000 περιπτώσεις και δεν μπορεί να λυθεί άμεσα. Άρα θα υπάρξει αντιμετώπισή του στο άμεσο διάστημα (εντός του έτους).
