Από την έντυπη έκδοση
Του Κώστα Δεληγιάννη
[email protected]
Η διεθνής προβολή που απέκτησε ο «Δημόκριτος», χάρη στην εγκατάσταση ενός ερευνητικού τμήματος της Tesla στο τεχνολογικό του πάρκο, συνέβαλε ώστε σήμερα το Ερευνητικό Κέντρο να βρίσκεται σε συζητήσεις με άλλες μεγάλες εταιρείες της παγκόσμιας καινοτομίας, αλλά και διοικήσεις ξένων ερευνητικών κέντρων, οι οποίες εξετάζουν την προοπτική να ακολουθήσουν το παράδειγμα της αμερικανικής εταιρείας.
Το παραπάνω αναφέρει ο δρ. Γιώργος Νούνεσης, διευθυντής και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ερευνητικού Κέντρου «Δημόκριτος», στη συνέντευξή του στη «Ν» με αφορμή το 6ο Ελληνικό Φόρουμ Επιστήμης, Τεχνολογίας & Καινοτομίας, το οποίο ξεκινά σήμερα και θα διαρκέσει έως τις 13 Ιουλίου, ώστε να αποτελέσει για μία ακόμη χρονιά σημείο συνάντησης Ελλήνων και ξένων επιστημόνων και πόλο ενός δυναμικού δικτύου συνεργασιών και διασύνδεσης με τη βιομηχανία.
Σύμφωνα με τον δρ. Νούνεση, με δεδομένο πως η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας καθιστά την καινοτομία για πρώτη φορά κορυφαία προτεραιότητα της εθνικής μας στρατηγικής, τα ερευνητικά κέντρα της χώρας έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν «γέφυρες επικοινωνίας» ανάμεσα στην ακαδημαϊκή κοινότητα και τη βιομηχανία. Έτσι, έχοντας να επιδείξουν μεγάλα, παγκόσμια επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα και ευέλικτες διοικητικές δομές, μπορούν να συμβάλουν στο να ξεπεραστεί ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια αξιοποίησης της καινοτομίας στην Ελλάδα. Ο «Δημόκριτος» είναι πρωτοπόρος στην κατεύθυνση αυτή, όπως δείχνει και το Πρόγραμμα Βιομηχανικών Υποτροφιών, το οποίο διανύει φέτος τον δεύτερο χρόνο του και υλοποιείται με δωρεά 4,5 εκατ. ευρώ του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και επιχορηγήσεις 1,5 εκατ. ευρώ της βιομηχανίας. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης δράσης, 68 υπότροφοι με τριετείς ή τετραετείς υποτροφίες εργάζονται στα εργαστήρια του «Δημόκριτου», υπό την καθοδήγηση των ερευνητών του Κέντρου, σε κατευθύνσεις όμως που καθορίζονται αποκλειστικά από τις βιομηχανίες που παίρνουν μέρος. Την ίδια στιγμή, το Κέντρο έχει ήδη δημιουργήσει ένα δυναμικό οικοσύστημα, με 100 και πλέον επιχειρήσεις στην υψηλή τεχνολογία, που στεγάζονται στις εγκαταστάσεις του και δημιουργούν καινοτομίες παγκόσμιας εμβέλειας και ώριμες τεχνολογικά, ώστε να προσελκύσουν επενδύσεις.
Σήμερα ξεκινά στον «Δημόκριτο» το 6ο Ελληνικό Φόρουμ Επιστήμης, Τεχνολογίας & Καινοτομίας. Σε ποιους τομείς είναι επικεντρωμένο φέτος και ποια θέση έχουν αυτοί στην παγκόσμια αιχμή της έρευνας;
«Οι τομείς που επελέγησαν για φέτος, όλοι ανεξαιρέτως, αφορούν εκθετικές τεχνολογίες που αλλάζουν τον κόσμο και την καθημερινότητά μας με ραγδαίους ρυθμούς. Η διεπιστημονικότητα του Δημοκρίτου αντανακλάται στις επιλογές μας και τα πάνελ των διεθνών προσκεκλημένων ομιλητών είναι εντυπωσιακά. Την πρώτη μέρα, δηλαδή σήμερα, ξεκινάμε με Nanosafety, θέματα ασφάλειας των νέων νανοϋλικών που κατακλύζουν τη ζωή μας. Επιπτώσεις στην υγεία και στο περιβάλλον. Το απόγευμα της ίδια μέρας θα πραγματοποιηθεί συνεδρία αφιερωμένη στις μεγάλες ερευνητικές e-υποδομές και τον ρόλο τους στον εθνικό ερευνητικό ιστό. Η δεύτερη μέρα είναι αφιερωμένη στην Ιατρική Ακριβείας. Το Φόρουμ θα αναδείξει τις πολύ ιδιαίτερες προκλήσεις που παρουσιάζει η ανάλυση κλινικών δεδομένων μεγάλης κλίμακας. Η Πέμπτη 12/7 είναι μέρα Green Mobility με αναφορές στις ραγδαίες εξελίξεις στην ηλεκτροκίνηση με συμμετέχοντες ομιλητές από πανεπιστήμια και την αυτοκινητοβιομηχανία. Η Παρασκευή 13/7 είναι αφιερωμένη στην καινοτόμο επιχειρηματικότητα, πώς την στηρίζουμε, ποιες είναι οι σημερινές ευκαιρίες».
Μία από τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες που έχει λάβει ο «Δημόκριτος» για σύνδεση της έρευνας με την παραγωγή είναι το τεχνολογικό πάρκο «Λεύκιππος», το οποίο από τις αρχές του χρόνου στεγάζει ένα από τα κορυφαία ερευνητικά τμήματα της Tesla, αυτό του σχεδιασμού ηλεκτρικών κινητήρων. Υπάρχουν ήδη ενδείξεις για το γεγονός ότι η ερευνητική «παρουσία» του αμερικανικού κολοσσού έχει προσδώσει άλλη δυναμική στο τεχνολογικό οικοσύστημα του Κέντρου;
«Η συμφωνία για την εγκατάσταση της Tesla Greece στον “Λεύκιππο” ήταν σημαντική και τις πολύ θετικές επιπτώσεις της τις νιώθουμε ήδη. Οι υπηρεσίες του Κέντρου έχουν αποκτήσει ετοιμότητα και αυτοπεποίθηση, έχοντας αντεπεξέλθει με επιτυχία στις πολύ ιδιαίτερες προδιαγραφές που απαιτούν εταιρείες όπως η Tesla, σε θέματα ψηφιακών και δικτυακών υποδομών, ειδικής διαμόρφωσης των εργασιακών χώρων, ασφάλειας κοκ. Η διεθνής “καλή” δημοσιότητα που αποκτήσαμε έχει συμβάλει ώστε σήμερα να διαπραγματευόμαστε και με άλλες μεγάλες εταιρείες της παγκόσμιας καινοτομίας. Ενδιαφέρουσα εξέλιξη είναι οι συζητήσεις μας με τις διοικήσεις ερευνητικών κέντρων ξένων χωρών που επιθυμούν την εγκατάσταση τμημάτων τους στον “Λεύκιππο”. Βεβαίως, για να συνεχίσει αυτή η εκθετική ανάπτυξη θα χρειαστούμε άμεσα τη στήριξη της πολιτείας ώστε να μεγαλώσουμε τις κτηριακές μας υποδομές».
Έχετε δηλώσει πως στόχος είναι η περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων του Κέντρου με τη βιομηχανία. Ποιες πρωτοβουλίες σχεδιάζει ή έχει ήδη δρομολογήσει το Κέντρο για την επίτευξή του, συμβάλλοντας έτσι στην αναχαίτιση του brain drain;
«Το Γραφείο Καινοτομίας του Δημοκρίτου στοχεύει ακριβώς στη σύσφιγξη των σχέσεών μας με τη Βιομηχανία. Φέτος είχαμε πολλές επιτυχίες σε κοινές ερευνητικές προτάσεις στο Πρόγραμμα “Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ” και βέβαια στο Horizon 2020. Όμως η δράση για την οποία νιώθουμε υπερήφανοι είναι το Πρόγραμμα Βιομηχανικών Υποτροφιών, που φέτος βρίσκεται στον δεύτερο χρόνο του. Με συνολικό προϋπολογισμό τα 6 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 4,5 είναι δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και το 1,5 επιχορηγήσεις της βιομηχανίας, έχουν επιλέγει 68 υπότροφοι με τριετείς ή τετραετείς υποτροφίες, οι οποίοι εργάζονται στα εργαστήρια του Δημοκρίτου, υπό την καθοδήγηση των ερευνητών μας, σε κατευθύνσεις όμως που καθορίζονται αποκλειστικά από τις βιομηχανίες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Βεβαίως κάποιοι από τους βιομηχανικούς μας υπότροφους επέστρεψαν από το εξωτερικό».
Στο πλαίσιο ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος που καλείται να παίξει την «επόμενη μέρα» η εγχώρια επιστημονική έρευνα και πώς μπορεί ο «Δημόκριτος» να συμβάλει σε αυτό τον ρόλο;
«Η ελληνική οικονομία ανακάμπτει και είναι πολύ σημαντικό για όλους εμάς τους ερευνητές να βλέπουμε για πρώτη φορά την καινοτομία στην κεντρική σκηνή, κορυφαία προτεραιότητα της εθνικής μας στρατηγικής. Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για την καινοτομία στην Ελλάδα είναι οι εξαιρετικά αδύναμες σχέσεις της ακαδημαϊκής κοινότητας με τη βιομηχανία. Τα Ερευνητικά Κέντρα μπορούν να αλλάξουν την κατάσταση αυτή. Έχουν να επιδείξουν μεγάλα, παγκόσμια επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα και ευέλικτες διοικητικές δομές για να ενισχύσουν τις σχέσεις τους με τις επιχειρήσεις. Ο “Δημόκριτος” είναι πρωτοπόρος στην κατεύθυνση αυτή. Έχει ήδη δημιουργήσει ένα δυναμικό οικοσύστημα, ελεύθερο να δημιουργήσει υπεραξίες. Εκατό και πλέον επιχειρήσεις στην υψηλή τεχνολογία που βρίσκονται στις εγκαταστάσεις μας, καθημερινά αναπτύσσουν συνεργασίες, δημιουργούν παγκόσμιες καινοτομίες. Οι πόρτες του “Δημοκρίτου” είναι διάπλατες στα Equifunds, τα νέα ταμεία επιχειρηματικών συμμετοχών, να γνωρίσουν τις ανακαλύψεις μας και να επενδύσουν σ’ αυτές. Οι πρώτες επιτυχίες είναι ήδη πραγματικότητα».
