Τις βαθιές πληγές που επέφερε η πανδημία στον τουρισμό αντανακλούν τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών του μηνός Απριλίου, που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα. Οι αφίξεις ξένων ταξιδιωτών κατέγραψαν μείωση κατά 96,2% και οι σχετικές εισπράξεις παρουσίασαν μείωση 98,7%.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ τον Απρίλιο του 2020, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών κατέγραψε έλλειμμα 1,1 δισ. ευρώ, μικρότερο κατά 264 εκατ. ευρώ από εκείνο του Απριλίου του 2019, ως αποτέλεσμα της βελτίωσης των ισοζυγίων αγαθών και πρωτογενών εισοδημάτων και παρά την επιδείνωση στα ισοζύγια υπηρεσιών και δευτερογενών εισοδημάτων. Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών περιορίστηκε, καθώς οι εισαγωγές μειώθηκαν περισσότερο από τις εξαγωγές. Σύμφωνα με την ΤτΕ η μείωση των συνολικών εξαγωγών και εισαγωγών αγαθών αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τη μείωση της αξίας των εξαγωγών και εισαγωγών καυσίμων, λόγω της πτώσης των διεθνών τιμών του πετρελαίου. Οι εξαγωγές καυσίμων σε σταθερές τιμές σημείωσαν μικρή πτώση κατά 2,4%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 14,2%. Οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα μειώθηκαν κατά 13,2% σε τρέχουσες τιμές (-12,6% σε σταθερές τιμές). Παράλληλα, οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα μειώθηκαν με ρυθμό 20,7% σε τρέχουσες τιμές (-20,2% σε σταθερές τιμές), ο οποίος ήταν ταχύτερος από το ρυθμό μείωσης των εξαγωγών.
Μηδενίστηκε το πλεόνασμα του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε, λόγω της μεγάλης επιδείνωσης του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου μεταφορών. Ειδικότερα, το πλεόνασμα του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών σχεδόν μηδενίστηκε, καθώς οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών και οι σχετικές εισπράξεις παρουσίασαν μείωση κατά 96,2% και 98,7% αντίστοιχα, ενώ μείωση κατά 99,2% σημείωσαν και οι αντίστοιχες πληρωμές. Ο περιορισμός του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταφορών οφείλεται κυρίως στην πτώση των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών κατά 14,5%.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2020, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε στα 4,7 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 465 εκατ. ευρώ σε σχέση με εκείνο της ίδιας περιόδου του 2019, καθώς τα ισοζύγια αγαθών, πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων βελτιώθηκαν, υπεραντισταθμίζοντας τη μείωση του πλεονάσματος στο ισοζύγιο υπηρεσιών.
Μείωση παρουσίασε το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών λόγω της βελτίωσης του ισοζυγίου αγαθών χωρίς καύσιμα, ενώ το ισοζύγιο καυσίμων επιδεινώθηκε. Όπως σημειώνει η ΤτΕ, η μείωση των συνολικών εξαγωγών και εισαγωγών αγαθών αντανακλά κυρίως τη μείωση της αξίας των εξαγωγών και εισαγωγών καυσίμων, λόγω της πτώσης των διεθνών τιμών του πετρελαίου. Στο πρώτο τετράμηνο του 2020, οι εξαγωγές καυσίμων σε σταθερές τιμές αυξήθηκαν κατά 1,7%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 16,3%. Οι συνολικές εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 8,6% σε τρέχουσες τιμές (αλλά σημείωσαν άνοδο κατά 4,5% σε σταθερές τιμές), ενώ ειδικότερα οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες τόσο σε τρέχουσες όσο και σε σταθερές τιμές. Οι συνολικές εισαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 9,7% σε τρέχουσες τιμές, ενώ δεν μεταβλήθηκαν σημαντικά σε σταθερές τιμές.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε λόγω της επιδείνωσης όλων των επιμέρους ισοζυγίων. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών και οι σχετικές εισπράξεις παρουσίασαν μείωση κατά 36,1% και 51,4% αντίστοιχα, ενώ οι εισπράξεις από μεταφορές περιορίστηκαν κατά 3,2%.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Τον Απρίλιο του 2020, το ισοζύγιο κεφαλαίων εμφάνισε αυξημένο πλεόνασμα 135 εκατ. ευρώ, έναντι 29 εκατ. ευρώ τον ίδιο μήνα του 2019, λόγω της αύξησης των εισπράξεων της γενικής κυβέρνησης. Την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2020, το ισοζύγιο κεφαλαίων παρουσίασε πλεόνασμα 391 εκατ. ευρώ, κατά 176 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από εκείνο της ίδιας περιόδου του προηγούμενου έτους.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Σε ό,τι αφορά το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) τον Απρίλιο κατέγραψε έλλειμμα 1,0 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 370 εκατ. ευρώ σε σχέση με εκείνο του Απριλίου του 2019. Την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2020, το έλλειμμα διαμορφώθηκε σε 4,3 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 641 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού (άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα) σημείωσαν άνοδο κατά 91 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου σημειώθηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού (κατά 7,1 δισ. ευρώ) σχεδόν αποκλειστικά λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού, η οποία συνδέεται στο μεγαλύτερο μέρος της με την τιτλοποίηση δανείων συστημικού πιστωτικού ιδρύματος. Η μείωση των υποχρεώσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στη μείωση (κατά 4,2 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η αύξηση των υποχρεώσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού στην Ελλάδα κατά 11,5 δισ. ευρώ οφείλεται στην αύξηση των τοποθετήσεων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), συμπεριλαμβανόμενης και της συναλλαγής που συνδέεται με την προαναφερθείσα τιτλοποίηση δανείων.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2020, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων η αύξηση των υποχρεώσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού (που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα) διαμορφώθηκε σε 976 εκατ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου σημειώθηκε αύξηση των απαιτήσεων έναντι του εξωτερικού, λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού (10,6 δισ. ευρώ) και της μείωσης των τοποθετήσεων σε μετοχές και μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων αλλοδαπών επιχειρήσεων (404 εκατ. ευρώ). Η μείωση των υποχρεώσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στη μείωση (κατά 5,4 δισεκ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην αύξηση (κατά 1,3 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων των κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό και στη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (1,1 δισ. ευρώ). Η αύξηση των υποχρεώσεών τους έναντι του εξωτερικού αντανακλά κυρίως την αύξηση (κατά 13,9 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και την αύξηση των δανειακών υποχρεώσεων κατοίκων προς μη κατοίκους (κατά 7,2 δισ. ευρώ), που προέρχεται από αναταξινόμηση υποχρεώσεων οι οποίες σχετίζονται με τιτλοποιημένα δάνεια συστημικής τράπεζας, χωρίς να επηρεάζεται η Διεθνής Επενδυτική Θέση της χώρας.
Στο τέλος Απριλίου του 2020, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 8,8 δισ. ευρώ, έναντι 6,4 δισ. ευρώ στο τέλος Απριλίου του 2019.
