Από την έντυπη έκδοση
Σε εξαιρετικά δύσβατο τοπίο θα γίνει η διαπραγμάτευση για το ασφαλιστικό, καθώς οι εκπρόσωποι των πιστωτών ζητούν ακόμη μεγαλύτερες περικοπές των συνταξιοδοτικών παροχών στο ασφαλιστικό σχέδιο της κυβέρνησης.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας αναγνωρίζει ότι η τελική διαπραγμάτευση θα είναι σκληρή και επίπονη και για τον λόγο αυτό έχει διαμορφώσει εναλλακτικά σενάρια στις απαιτήσεις των πιστωτών της χώρας, διατηρώντας ως κόκκινες γραμμές τη διασφάλιση της εθνικής σύνταξης και την αποφυγή νέων οριζόντιων περικοπών στις κύριες συντάξεις.
Ολες οι πληροφορίες συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι το κουαρτέτο των πιστωτών -και ειδικά το ΔΝΤ που υιοθετεί την πιο σκληρή γραμμή στο θέμα της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης την οποία θεωρεί μια από τις δύο προϋποθέσεις για τη συμμετοχή του στο οικονομικό πρόγραμμα- ζητεί να τεθούν εισοδηματικά κριτήρια για την κατοχύρωσή της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ και διαφωνούν με τη χορήγησή της στα 15 έτη ασφάλισης, αντιπροτείνοντας ως όριο τα 20 έτη ασφάλισης. Ουσιαστικά επαναφέρουν μία πρόταση, η οποία για πρώτη φορά ετέθη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από την περίοδο 2010-2011. Μάλιστα, ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο ακόμη και εμπλοκής στη διαπραγμάτευση εάν οι δανειστές επιμείνουν σε σκληρές προτάσεις που θα θίγουν τους χαμηλοσυνταξιούχους.
Οι εκπρόσωποι των πιστωτών ζητούν την επιβολή εισοδηματικών κριτηρίων στην εθνική σύνταξη, επειδή τη θεωρούν ως προνοιακή παροχή η οποία επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Επίσης, εξακολουθούν να έχουν ισχυρές ενστάσεις στην αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών στις επικουρικές συντάξεις, παρά το γεγονός ότι οι εργοδοτικοί φορείς έχουν συμφωνήσει με την κυβέρνηση στο θέμα αυτό. Οι εκπρόσωποι των πιστωτών είναι αντίθετοι με οποιαδήποτε σκέψη για αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, επειδή θεωρούν ότι αποτελεί ανασχετικό παράγοντα στην ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.
Ενα από τα θέματα που θα κυριαρχήσουν στις διαπραγματεύσεις είναι η κατάργηση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος και η αντικατάστασή της σύμφωνα με την κυβερνητική πρόταση από «ρήτρα βιωσιμότητας» των επικουρικών ταμείων. Στο ζήτημα αυτό μέχρι στιγμής το μόνο μετρήσιμο στοιχείο είναι οι απώλειες 376 εκατ. ευρώ μέσα στο 2015 από το ΕΤΕΑ, επειδή δεν εφαρμόστηκε η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος που προέβλεπε περικοπές στις επικουρικές συντάξεις.
Εκτιμάται ότι το έλλειμμα του ταμείου για τη διετία 2015-2016 μόνο από τη μη εφαρμογή της ρήτρας θα υπερβεί τα 730 εκατ. ευρώ. Πάντως, ο κ. Κατρούγκαλος είναι αποφασισμένος να φέρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων την πρότασή του για αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών στις επικουρικές συντάξεις κατά 1,5%, από την οποία προσδοκά ότι θα εισρεύσουν στα ασφαλιστικά ταμεία έσοδα της τάξης των 350 εκατ. ευρώ ετησίως.
Σύσκεψη για τους αυτοαπασχολούμενους
Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να καταλήξει το υπουργείο Εργασίας στην τελική πρότασή του για το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών των αυτοαπασχολουμένων και των νέων επιστημόνων. Ηδη ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος έχει εξαγγείλει ότι ο αμειβόμενος με μπλοκάκι, στην περίπτωση που η απασχόλησή του υποκρύπτει σχέση εξαρτημένης εργασίας, θα πληρώνει το 6,5% των ασφαλιστικών εισφορών και το υπόλοιπο 13,5% θα επιβαρύνει τον εργοδότη.
Σήμερα αναμένεται να συνεδριάσει η μικτή διυπουργική επιτροπή των υπουργείων Εργασίας και Οικονομικών, στην οποία θα συμμετάσχουν και σύμβουλοι των οργανώσεων των αυτοαπασχολουμένων, προκειμένου να αναζητηθούν τρόποι ελάφρυνσης των υπέρμετρων ασφαλιστικών εισφορών που καλούνται να πληρώσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες με το σχέδιο της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό.
Kινητοποιήσεις από τους επιστημονικούς φορείς
Σε 24ωρη αποχή από τα καθήκοντά τους και συγκέντρωση διαμαρτυρίας τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου, έξω από το υπουργείο Εργασίας, στις 11.30 π.μ., και πορεία προς τη Βουλή, καλεί τα μέλη του ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ), καταγγέλλοντας το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό, που όπως αναφέρει οδηγεί στην εξαθλίωση χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες με την εξοντωτική αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών.
Το κάλεσμα του ΙΣΑ απευθύνεται σε όλους τους υγειονομικούς φορείς, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και τις υπόλοιπες επαγγελματικές ενώσεις να συμμετάσχουν στην κινητοποίηση. Επίσης καλεί τα μέλη του να συμμετάσχουν στη συγκέντρωση διαμαρτυρίας των υγειονομικών σωματείων που έχει προγραμματισθεί για την ερχόμενη Τετάρτη 20 Ιανουαρίου στις 4.30 μ.μ. στο υπουργείο Εργασίας.
Την Πέμπτη 21 Ιανουαρίου οι επιστημονικοί φορείς (γιατροί, οδοντίατροι, φαρμακοποιοί, δικηγόροι, μηχανικοί, φυσικοθεραπευτές, συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές, κτηνίατροι) διοργανώνουν συλλαλητήριο στις 11.30 π.μ. και πορεία προς το υπουργείο Εργασίας, ζητώντας την απόσυρση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου και κοινωνικό διάλογο από μηδενική βάση.
Ισχυρές πιέσεις από το εξωτερικό, ανοιχτά μέτωπα στο εσωτερικό
Αντιμέτωπη με ισχυρές πιέσεις από το εξωτερικό -εταίροι, δανειστές, τρόικα- για… ριζικότερες αλλαγές στο ασφαλιστικό, από το εύρος των οποίων εξαρτάται η έναρξη και ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η κυβέρνηση επιχειρεί εκ νέου να διαχειριστεί το ζήτημα επικοινωνιακά με διπλή στόχευση.
Προς τα έξω διαμηνύει ότι έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις της και προς το εσωτερικό επαναλαμβάνει την επίθεσή της κατά του νεοεκλεγέντος προέδρου της Ν.Δ., από τον οποίο απαιτεί προτάσεις. Δίνοντας σαφές στίγμα αυτής της τακτικής, ο εκ των στενότερων συνεργατών του πρωθυπουργού, ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, εμφανίστηκε χθες βέβαιος ότι δεν θα καθυστερήσει η ολοκλήρωση της αξιολόγησης και τούτο διότι «η Ελλάδα έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Η κυβέρνηση εφαρμόζει τη συμφωνία με απόλυτη προτεραιότητα την προστασία των αδυνάμων».
Παράλληλα, διαμήνυσε προς τους εταίρους και την τρόικα πως όποιος θελήσει να παίξει παιχνίδι καθυστερήσεων θα βρεθεί σε δυσχερή θέση, καθώς «το να ξαναμπεί η Ευρώπη σε μια κρίση δεν είναι προς το συμφέρον κανενός», ενώ υποστήριξε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός έχουν δείξει ότι μπορούν με τις πρωτοβουλίες τους να επηρεάζουν και να πυροδοτούν εξελίξεις σε επίπεδο Ευρώπης».
Ο υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού Γιώργος Σταθάκης εκτιμά πως η τελική συμφωνία για το ασφαλιστικό «θα αποτυπώνει αμφίπλευρους συμβιβασμούς» και υποστηρίζει πως η κυβέρνηση προτίμησε να προχωρήσει σε μια μονιμότερη μεταρρύθμιση, που θα εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα και τον αναδιανεμητικό χαρακτήρα του όλου συστήματος.
Την ίδια ώρα, πάντως, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ -καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου- Κώστας Χρυσόγονος παραδέχεται ότι το νομοσχέδιο Κατρούγκαλου δεν είναι ρεαλιστικό, καθώς «υπήρχε ήδη αδυναμία καταβολής ασφαλιστικών εισφορών από τους ελεύθερους επαγγελματίες και με τον πολλαπλασιασμό των εισφορών πολλοί δεν θα καταβάλλουν τις εισφορές τους, γιατί δεν θα μπορούν».
Από την άλλη, ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Ρήγας κάλεσε τον πρόεδρο της Ν.Δ. Κυριάκο Μητσοτάκη «να ξεκαθαρίσει αν προκρίνει και πάλι -το έχει ήδη κάνει με την ψήφο του στο παρελθόν- περικοπή των κύριων συντάξεων. Αν όχι, οφείλει να φέρει άμεσα στον δημόσιο διάλογο απτές και βιώσιμες προτάσεις». Λίγες ώρες πριν, το Μέγαρο Μαξίμου είχε επιτεθεί κατά του κ. Μητσοτάκη, επιστρατεύοντας και υπονοούμενα σε προσωπικό επίπεδο.
Αφορμή στάθηκε ανακοίνωση της Ν.Δ. για το ασφαλιστικό, στην οποία υποστηριζόταν ότι «το κοινωνικό κράτος που επαγγέλλεται ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ανύπαρκτο. Διότι δίχως ανάπτυξη κανένα κοινωνικό κράτος δεν μπορεί να παρέχει στους πολίτες ένα αποτελεσματικό δίχτυ προστασίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ πολεμά την ανάπτυξη και τιμωρεί τους πολίτες χρεώνοντάς τους το τίμημα των ελλειμμάτων και της ύφεσης που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ έφερε. Η διαχείριση της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ ήδη έχει κοστίσει 7% στο ΑΕΠ, ενώ η επίπτωση στο χρέος είναι 25% του ΑΕΠ.
Αυτά προσπαθεί να τα αντισταθμίσει με μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων, μειώσεις μισθών και εξοντωτική αύξηση εισφορών… Καταργεί το ΕΚΑΣ που θέσπισε η κυβέρνηση της Ν.Δ. και αποτελεί την πιο σύγχρονη, διαφανή, αποτελεσματική μέθοδο κοινωνικής προστασίας. Η Ελλάδα καθίσταται ολοταχώς η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα δίχως σύγχρονο σύστημα κοινωνικής προστασίας και συνοχής. Βαδίζουμε ολοταχώς προς φτωχοποίηση μεγάλων στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας».
Αμέσως αντέδρασε το Μέγαρο Μαξίμου, διαμηνύοντας: «Αυτοί που γονάτισαν τον τόπο, αυτοί που δεν πρόλαβαν να απολύσουν 15.000 ανθρώπους και να εξαφανίσουν τις επικουρικές συντάξεις, με χοντρά ψέματα υπόσχονται σήμερα ευημερία στους πολίτες από ένα τηλεφωνικό κέντρο Siemens αξίας 120.000 ευρώ που έλαβαν ως δώρο. Αλλά κανείς σε αυτόν τον τόπο δεν είναι χθεσινός».
Αναλογιστική μελέτη
Το δεύτερο μέρος της αναλογιστικής μελέτης για το σχέδιο της ασφαλιστικής πρότασης της κυβέρνησης θα δημοσιευθεί στο αύριανο φύλλο. Η μελέτη καταγράφει τις ομάδες ασφαλισμένων που θίγονται από τις προτεινόμενες αλλαγές και αποτυπώνει τις δραματικές επιπτώσεις στα ύψος των συντάξεων από τον νέο τρόπο υπολογισμού τους (το πρώτο μέρος της μελέτης δημοσιεύτηκε στο φύλλο του Σαββάτου).