Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Πάνω από 742 εκατ. ευρώ φόρους και πρόστιμα έχουν καταλογίσει οι φορολογικές αρχές στους ελέγχους που έχουν πραγματοποιήσει μέχρι στιγμής σε μόλις το 4,7% των υποθέσεων που περιλαμβάνονται σε τρεις λίστες μεγαλοκαταθετών του εξωτερικού καθώς και σε μερικές ακόμη εκατοντάδες υποθέσεις σχετιζόμενες με τους εμπλεκόμενους στις συγκεκριμένες λίστες.
Το εντυπωσιακό αυτό στοιχείο, το οποίο καταδεικνύει ότι οι έλεγχοι στις λίστες μεγαλοκαταθετών του εξωτερικού θα μπορούσαν να αποτελέσουν «χρυσωρυχείο» για τα δημόσια ταμεία και τα αποτελέσματά τους θα ήταν δυνατό να διασφαλίσουν την είσπραξη σημαντικού ύψους εσόδων προκύπτουν από έγγραφα τα οποία απέστειλαν στη Βουλή η υφυπουργός Οικονομικών Αικατερίνη Παπανάτσιου και ανώτατα υπηρεσιακά στελέχη της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, κατόπιν ερώτησης του βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Χρήστου Σταϊκούρα σχετικά με την πορεία των συγκεκριμένων ελέγχων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται στα έγγραφα, από τις αρχές του 2014 έως το τέλος Αυγούστου 2017 οι αρμόδιες φοροελεγκτικές υπηρεσίες κατάφεραν να ολοκληρώσουν φορολογικούς ελέγχους σε 1.784 από τις 37.650 υποθέσεις Ελλήνων φορολογουμένων που περιλαμβάνονται στις λίστες Λαγκάρντ, Μπόργιανς και εμβασμάτων εξωτερικού. Ολοκλήρωσαν επίσης κι άλλους 372 ελέγχους σε υποθέσεις σχετιζόμενες με τις συγκεκριμένες λίστες, δηλαδή σε φυσικά πρόσωπα συγγενικά με τους εμπλεκόμενους στις εν λόγω λίστες.
Ο αριθμός των υποθέσεων που ελέγχθηκαν μπορεί να είναι μικρός, καθώς αντιστοιχεί συνολικά μόλις στο 4,7% των υποθέσεων που περιλαμβάνονται στις 3 παραπάνω λίστες, όμως το συνολικό ποσό των φόρων και των προστίμων που καταλογίστηκαν από τους ελέγχους στον μικρό αυτό αριθμό υποθέσεων ανέρχεται στο πολύ μεγάλο ύψος των 742,77 εκατ. ευρώ. Το στοιχείο αυτό δείχνει ότι το ύψος των φορολογικών εσόδων που θα μπορούσε να βεβαιωθεί σε βάρος μερικών χιλιάδων οικονομικά ισχυρών Ελλήνων πολιτών θα ήταν δυνατό να υπερβεί τα 3,5 δισ. ευρώ αν γίνονταν έλεγχοι στο 25% των μεγαλοκαταθετών του εξωτερικού που περιλαμβάνονται στις τρεις αυτές λίστες, ή ακόμη και τα 7 δισ. ευρώ αν ολοκληρώνονταν οι έλεγχοι στο 50% των υποθέσεων αυτών.
Οι καθυστερήσεις στους ρυθμούς διενέργειας και ολοκλήρωσης των ελέγχων στους καταθέτες του εξωτερικού, οι οποίες έχουν ως συνέπεια να έχει περαιωθεί μέχρι στιγμής μικρός αριθμός από τις παραπάνω υποθέσεις, οφείλονται στο γεγονός ότι οι αρμόδιες για τους ελέγχους αυτούς υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, οι οποίες εποπτεύονταν από τους οικονομικούς εισαγγελείς, δεν ενισχύθηκαν με τον αναγκαίο αριθμό ελεγκτών. Δεν δόθηκε δηλαδή η απαιτούμενη πλήρης προτεραιότητα στη διενέργεια αυτών των ελέγχων. Έτσι, χάθηκε πολύτιμος χρόνος και φθάσαμε στο σημείο στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2017, περίπου 3,5 χρόνια από τη στιγμή που οι συγκεκριμένοι έλεγχοι ξεκίνησαν, να μην έχουν βεβαιωθεί φόροι και πρόστιμα στο 94% των υποθέσεων που περιλαμβάνονται στις τρεις παραπάνω λίστες. Εν τω μεταξύ, στο δεύτερο εξάμηνο του 2017, δύο αποφάσεις τις οποίες εξέδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας οδήγησαν τελικά σε οριστική παραγραφή το σύνολο των υποθέσεων προ του 2006 που δεν κατέστη δυνατό να ελεγχθούν έως και το τέλος του περασμένου έτους.
Ποσά και πού βεβαιώθηκαν
Τα στοιχεία που περιλαμβάνουν τα έγγραφα του υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ δείχνουν, συγκεκριμένα, τις παρακάτω επιδόσεις των φορολογικών αρχών κατά τους ελέγχους στις «λίστες» μεγαλοκαταθετών:
Λίστα Λαγκάρντ
Η λίστα περιλαμβάνει στοιχεία για 2.062 Έλληνες φορολογούμενους με καταθέσεις στην ελβετική τράπεζα HSBC. Από το 2014 μέχρι και το τέλος Αυγούστου 2017 ξεκίνησαν έλεγχοι στο 25% των 2.062 υποθέσεων της λίστας, δηλαδή σε 518 υποθέσεις, και ολοκληρώθηκαν οι έλεγχοι στο 11,54% των υποθέσεων, δηλαδή σε 238. Το συνολικό ποσό των φόρων και των προστίμων που βεβαιώθηκε από τους ολοκληρωμένους ελέγχους ανήλθε σε 266,22 εκατ. ευρώ. Κατά μέσο όρο σε κάθε ελεγχθείσα υπόθεση βεβαιώνονται φόροι και πρόστιμα ύψους 1,118 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, την περίοδο από την 1η-1-2014 έως την 31η-8-2017 ξεκίνησαν έλεγχοι σε άλλες 13 υποθέσεις σχετιζόμενες με αυτές της λίστας Λαγκάρντ. Από τους ελέγχους αυτούς ολοκληρώθηκαν οι 9 και βεβαιώθηκαν φόροι και πρόστιμα ύψους 8,53 εκατ. ευρώ. Συνολικά από όλους τους ελέγχους που έχουν διενεργηθεί σε υποθέσεις της συγκεκριμένης λίστας έχουν εισπραχθεί μέχρι τις 17/9/2017 φόροι και πρόστιμα συνολικού ύψους 45,297 εκατ. ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν στο 16,5% των βεβαιωθέντων.
Λίστα Μπόργιανς
Περιλαμβάνει στοιχεία για 10.588 περιπτώσεις Ελλήνων φορολογουμένων με καταθέσεις σε ελβετική τράπεζα. Από τον Ιανουάριο του 2016 έως και το τέλος Αυγούστου του 2017 ξεκίνησαν έλεγχοι σε 226 υποθέσεις της συγκεκριμένης λίστας, ολοκληρώθηκαν οι έλεγχοι σε 24 υποθέσεις και βεβαιώθηκαν φόροι και πρόστιμα συνολικού ύψους 13,83 εκατ. ευρώ. Κατά μέσο όρο σε κάθε ελεγχθείσα υπόθεση έχουν καταλογιστεί φόροι και πρόστιμα ύψους 576.417 ευρώ. Επιπλέον, την περίοδο από την 1η-1-2016 έως την 31η-8-2017 ξεκίνησαν έλεγχοι σε άλλες 32 υποθέσεις σχετιζόμενες με αυτές της λίστας Μπόργιανς. Από τους ελέγχους αυτούς ολοκληρώθηκαν οι 12 και βεβαιώθηκαν φόροι και πρόστιμα ύψους 4,197 εκατ. ευρώ, δηλαδή 349.750 ευρώ ανά έλεγχο.
Συνολικά από όλους τους ελέγχους που έχουν διενεργηθεί σε υποθέσεις της λίστας Μπόργιανς έχουν εισπραχθεί μέχρι τις 17/9/2017 φόροι και πρόστιμα συνολικού ύψους 445.345,25 ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν στο 2,4% των βεβαιωθέντων.
Εμβάσματα εξωτερικού
Πρόκειται για έναν τεράστιο κατάλογο με πάνω από 25.000 περιπτώσεις Ελλήνων φορολογουμένων που έστειλαν σε τράπεζες του εξωτερικού εμβάσματα άνω των 100.000 ευρώ την περίοδο 2009-2011. Την περίοδο από τις αρχές του 2014 μέχρι και το τέλος Αυγούστου 2017 ξεκίνησαν 1.522 έλεγχοι σε υποθέσεις εμβασμάτων, ολοκληρώθηκαν έλεγχοι σε 680 υποθέσεις και βεβαιώθηκαν φόροι και πρόστιμα συνολικού ύψους 345,217 εκατ. ευρώ. Σε κάθε υπόθεση καταλογίστηκαν κατά μέσο όρο ποσά φόρων και προστίμων ύψους 507.672,86 ευρώ.
Επιπλέον, μέχρι το τέλος Αυγούστου 2017 είχαν ξεκινήσει άλλοι 843 έλεγχοι σε υποθέσεις σχετιζόμενες με τα εμβάσματα εξωτερικού. Από τους ελέγχους αυτούς ολοκληρώθηκαν οι 351 και προέκυψαν καταλογισμοί φόρων και προστίμων συνολικού ύψους 104,77 εκατ. ευρώ, δηλαδή 298.503,50 ευρώ κατά μέσο όρο ανά ελεγχθείσα υπόθεση.
Από όλα τα παραπάνω βεβαιωθέντα ποσά, συνολικού ύψους 450 εκατ. ευρώ, είχαν εισπραχθεί μέχρι τις 17/9/2017 τα 44,72 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου το 10% του συνόλου.
