Skip to main content

Τα τρία «όπλα» της ΕΚΤ μπροστά σε μια νέα επιβράδυνση της Ευρωζώνης

Οι αδύναμες επιδόσεις της Ευρωζώνης προβληματίζουν τους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που ανησυχούν μήπως η ανάπτυξη είναι ακόμη πιο αδύναμη από τις έως τώρα προβλέψεις. Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ φαίνεται να αμφιβάλλουν εάν η πολυπόθητη ανάκαμψη θα έλθει στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, όπως δείχνουν τα πρακτικά από τη συνεδρίαση της ΕΚΤ τον Απρίλιο.

Με την ανάπτυξη απροσδόκητα χαμηλή εδώ και μήνες, αυξάνονται οι πιθανότητες να λάβει η ΕΚΤ περισσότερα μέτρα στήριξης της οικονομίας, αν και ο πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, θεωρεί ότι χρειάζεται περισσότερη ανάλυση των στοιχείων ώστε να διαπιστωθεί έαν η επιβράδυνση είναι προσωρινή ή μόνιμη τάση. 

Έχοντας ήδη μειώσει το κόστος δανεισμού σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και έχοντας «πειραματισθεί» με τις αγορές κρατικών ομολόγων, ολοκληρώνοντας στα τέλη του 2018 το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης των 2,6 τρισ. ευρώ, το «οπλοστάσιο» της ΕΚΤ διαθέτει περιορισμένα «εργαλεία» για τη στήριξη της ανάπτυξης και την αποκατάσταση του πληθωρισμού.

Συγκεκριμένα, τρεις είναι οι επιλογές για την ΕΚΤ σε αυτή τη μάχη: Οι δημοπρασίες φθηνής ρευστότητας προς τις τράπεζες, μια νέα μείωση επιτοκίων ή η υιοθέτηση ενός συστήματος κλιμακούμενου επιτοκίου και, τρίτον, η επαναφορά του QE.

1. Νέος γύρος χορήγησης φθηνής ρευστότητας προς τις τράπεζες

Ένα πρώτο βήμα, αφορά την αλλαγή κατευθυντηρίων γραμμών στα σχέδιά της για τα επιτόκια. Τον Μάρτιο η ΕΚΤ μετέθεσε το χρονοδιάγραμμα για την πρώτη αύξηση επιτοκίων στην εποχή μετά κρίσης για το 2020. Αυτό το χρονοδιάγραμμα αναμένεται να καθυστερήσει ακόμη περισσότερο, αν και η συγκεκριμένη προοπτική θα έχει περιορισμένο αντίκτυπο στις αγορές, καθώς έχουν πλέον προεξοφλήσει ότι η ΕΚΤ δεν πρόκειται να αυξήσει το κόστος δανεισμού στο άμεσο μέλλον.

Το επόμενο, λοιπόν, βήμα θα είναι ένα «γενναίο» πακέτο φθηνών, μακροπρόθεσμων δανείων προς τις τράπεζες, δηλαδή ένας τρίτος γύρος TLTROs, που αναμένεται τον Σεπτέμβριο, χωρίς όμως να έχει οριστικοποιήσει τις λεπτομέρειες. 

2. Μείωση επιτοκίων, υιοθέτηση ενός συστήματος κλιμακούμενου επιτοκίου

Η ΕΚΤ μελετά εάν θα «ανακουφίσει» τις τράπεζες από τον αρνητικό αντίκτυπο του αρνητικού επιτοκίου -0,4% αποδοχής καταθέσεων, εν μέσω ανησυχιών ότι η αδύναμη κερδοφορία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ίσως να επηρεάσει την ικανότητά τους για χορήγηση δανείων. Για τις αγορές, η υιοθέτηση ενός κλιμακούμενου επιτοκίου αποτελεί το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της νομισματικής χαλάρωσης, που αφορά και νέες μειώσεις επιτοκίων. Σύμφων με τους οικονομομολόγους, για να τολμήσει η ΕΚΤ ένα τέτοιο βήμα πρέπει να βρεθεί αντιμέτωπη με εξαιρετικά αδύναμες οικονομικές συνθήκες, ενώ πηγή του Reuters αναφέρει ότι ακόμη δεν έχει συζητηθεί κάτι τέτοιο στους κύκλους της ΕΚΤ. Δεν θα πρέπει όμως να αποκλεισθεί ως ενδεχόμενο. Η Νέα Ζηλανδία μείωσε τον Μάιο τα επιτόκια ενώ αναμένεται να ακολουθήσει η Αυστραλία τον Ιούνιο, χωρίς να αποκλείεται και το ενδεχόμενο μιας μείωσης από τη Φέντεραλ Ριζέρβ των ΗΠΑ φέτος.

3. Επαναφορά του QE

H EKT έχει διαβεβαιώσει επανειλημμένως ότι θα χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της για την τόνωση της ανάπτυξης και του πληθωρισμού. Αυτή η δέσμευση περιλαμβάνει και την επανέναρξη του προγράμματος αγοράς ενεργητικού, το οποίο ολοκλήρωσε πριν από πέντε μήνες. Η Capital Economics αναμένει επιστροφή του QE την επόμενη χρονιά, ενώ οι αναλυτές της ΑΒΝ Amro πιστεύουν ότι μια νέα δέσμη μέτρων νομισματικής στήριξης θα μπορούσε να έλθει με τη μορφή της ποσοτικής χαλάρωσης. Πρώτα όμως, η ΕΚΤ θαπρέπει να αυξήσει το όριο κρατικού χρέους που επιτρέπεται να έχει στο χαρτοφυλάκιό της, δεδομένου ότι ήταν κοντά στην εξάντλησή του κατά την ολοκλήρωση του QE.

naftemporiki.gr