Skip to main content

Το σχέδιο άρσης των capital controls

Από την έντυπη έκδοση 

Η χαλάρωση και τελικώς η εξάλειψη του περιορισμού της κίνησης κεφαλαίων παραμένει ένα από τα σημαντικότερα θέματα το οποίο περιλαμβάνεται και στον αναπτυξιακό σχεδιασμό της κυβέρνησης, στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής περιόδου.

Ο σχεδιασμός προβλέπει άρση των περιορισμών με βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων και διασφάλιση της ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα. Σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό, προβλέπεται κατάργηση των περιορισμών των αναλήψεων μετρητών, που σε συνδυασμό με την κατάργηση των περιορισμών στο άνοιγμα νέων λογαριασμών θα ολοκληρώσει την απελευθέρωση των εγχώριων συναλλαγών.

Επίσης προβλέπεται αύξηση των ορίων μεταφοράς κεφαλαίων στο εξωτερικό από επιχειρήσεις και ιδιώτες και αύξηση του τρέχοντος ορίου έγκρισης συναλλαγών με σκοπό την ανάθεση αυτής της αρμοδιότητας στις υποεπιτροπές.

Πάντως, εντός των προσεχών ημερών και ασχέτως του σχεδιασμού της κυβέρνησης, εκτιμάται πως θα συζητηθεί και πιθανότατα θα αποφασιστεί μία χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών με επίκεντρο τις επιχειρήσεις. Η νέα χαλάρωση που μπορεί να γίνει και σε δύο δόσεις αναμένεται να λάβει χώρα πριν την έξοδο από το μνημόνιο. Οι αποφάσεις προσδιορίζονται για το μεσοδιάστημα των Eurogroups Ιουνίου και Ιουλίου.

Για τον σκοπό αυτό οι τράπεζες προετοιμάζουν τις προτάσεις τους, οι οποίες θα σταλούν άμεσα -στο τέλος της τρέχουσας εβδομάδας- στους αρμόδιους φορείς.

Με βάση τον «οδικό χάρτη» για την άρση των capital controls, όπως αυτός εκπονήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών τον Μάιο του 2017, καθίσταται περίπου σαφές πως για την πλήρη άρση θα πρέπει να εκπληρωθεί μία σειρά αναγκαίων συνθηκών από τα ίδια τα πιστωτικά ιδρύματα.

Ο χάρτης εκείνος προέβλεπε βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών, η οποία με τη σειρά της συμβάλλει αμφίδρομα στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος.

Oι προϋποθέσεις που πρέπει να συντρέξουν είναι:

  • Βελτίωση του κλίματος στις αγορές και στο καταθετικό κοινό
  • Βελτίωση συνθηκών ρευστότητας στις τράπεζες (σ.σ. αύξηση καταθέσεων- μείωση «κόκκινων» δανείων.

Η μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό θα είναι το τελευταίο σκέλος των περιορισμών που θα αρθεί, δεδομένου ότι η χαλάρωσή τους συνδέεται στενά με την αποκατάσταση της πρόσβασης της χώρας στις αγορές, project που για να ολοκληρωθεί θα απαιτήσει τουλάχιστον μία διετία, παρατηρούν έγκυροι κύκλοι. Ωστόσο οι τράπεζες στο τέλος της εβδομάδας θα υποβάλουν μία σειρά προτάσεων προς εξέταση με επίκεντρο τη δυνατότητα άρσης πολλών περιορισμών που ισχύουν σε ό,τι αφορά την επιχειρηματική δραστηριότητα.

Δευτερογενής αγορά NPL’s
Στον αναπτυξιακό σχεδιασμό της κυβέρνησης προβλέπεται η διαμόρφωση μιας δευτερογενούς αγοράς NPL’s σύμφωνα με τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές της Ε.Ε., ενώ προβλέπεται και η βελτίωση της τραπεζικής εταιρικής διακυβέρνησης που θα εξυπηρετήσει μεταξύ άλλων την ανάπτυξη και αυτής της αγοράς.

Tο ΤΧΣ
Μέσω του αναπτυξιακού σχεδίου της κυβέρνησης προβλέπεται σταδιακή μείωση της συμμετοχής του Δημοσίου στις συστημικές τράπεζες, όπως άλλωστε είχε ήδη προβλέψει ο νόμος του ΤΧΣ. Θα υπάρξει ένας «οδικός χάρτης» εξόδου του Ταμείου. Τούτο σημαίνει πάντως πως μπορεί να υπάρξουν και μεταβολές στις μετοχικές συνθέσεις των τραπεζών εφόσον εμφανιστούν και άλλοι μέτοχοι που θελήσουν να επενδύσουν. Σημειώνεται πως το ΤΧΣ κατέχει το 40% της ΕΤΕ, το 26% της Τράπεζας Πειραιώς, το 11% της Alpha Bank και το 2,34% της Eurobank.

Συνεταιριστικές 
Ο αναπτυξιακός σχεδιασμός της κυβέρνησης προβλέπει ακόμη να δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη των συνεταιριστικών τραπεζών που λειτουργούν σε περιφερειακό επίπεδο προκειμένου αυτές να συμβάλουν στην ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας χρηματοδοτώντας μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Στην ίδια λογική υπακούει και η ίδρυση Αναπτυξιακής Τράπεζας, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση στη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.