Από την έντυπη έκδοση
Των Έφης Τριήρη
και Αγγελικής Κοτσοβού
Νέες κατευθύνσεις για τη νομισματική πολιτική της Ευρωζώνης φαίνεται να χαράζει το 2018, με την ΕΚΤ να λαμβάνει περισσότερο υπ’ όψιν τη ραγδαία ανάκαμψη της οικονομίας, στέλνοντας το μήνυμα ότι θα βάλει τέλος στο πρόγραμμα μαζικών αγορών ομολόγων πιο γρήγορα απ’ ό,τι περιμένουν οι αγορές. Τα πρακτικά της ΕΚΤ από τη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου έδειξαν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να προετοιμάσει τις αγορές για κινήσεις πιο γρήγορες απ’ ό,τι αναμενόταν, εξέλιξη που ώθησε σε άνοδο τόσο το ευρώ, που πέρασε το «φράγμα» του 1,20 έναντι του δολαρίου, όσο και τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης, με το κόστος δανεισμού της Γερμανίας να εκτοξεύεται σε υψηλό πολλών μηνών. Τη στάση αυτή «προσυπογράφουν» και τα στοιχεία για τη γερμανική οικονομία, που έδειξαν ότι το 2017 «έτρεξε» με τους πιο υψηλούς ρυθμούς από το 2011.
Τα πρακτικά από τη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου δείχνουν ότι η ΕΚΤ θα επανεξετάσει την επικοινωνιακή της στάση στις αρχές του 2018, έτσι ώστε η φρασεολογία της να αντανακλά περισσότερο την ανάκαμψη της οικονομίας και τις βελτιωμένες προοπτικές ανάπτυξης. Μια αλλαγή στη φρασεολογία της ΕΚΤ αναμένεται να εκληφθεί από τους επενδυτές ως σημάδι ότι η κεντρική τράπεζα είναι έτοιμη να περιορίσει το πρόγραμμα αγορών ομολόγων. «Η λεκτική όσον αφορά τις διάφορες διαστάσεις της νομισματικής πολιτικής και της μελλοντικής κατεύθυνσής της, θα μπορούσε να επανεξεταστεί στις αρχές της επόμενης χρονιάς», όπως αναφέρεται στα πρακτικά, με αναφορά στις αρχές του 2018. Στο πλαίσιο αυτό, τα πρακτικά αφήνουν να εννοηθεί ότι μία πρώτη αλλαγή θα μπορούσε να είναι η αφαίρεση της αναφοράς στη δέσμευση της ΕΚΤ να αγοράζει ομόλογα έως ότου ο πληθωρισμός φθάσει τον στόχο της που είναι κοντά στο 2%.
Η ΕΚΤ έχει αγοράσει συνολικά ομόλογα αξίας 2,3 τρισ. ευρώ από την αρχή του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης στις αρχές του 2015. Καθώς όμως τα σαρωτικά μέτρα της κεντρικής τράπεζας για την αποκατάσταση της ανάπτυξης έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, τα άκρως ενθαρρυντικά στατιστικά στοιχεία που έδειξαν ότι η οικονομία της Ευρωζώνης παρουσιάζει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη σε διάστημα άνω της δεκαετίας σημαίνουν ότι οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ πιθανότατα θα αλλάξουν το μίγμα της πολιτικής τους εστιάζοντας λιγότερο στις μηνιαίες αγορές ομολόγων και περισσότερο στον συνδυασμό των μέτρων που σχεδιάζουν να κρατήσουν για την τόνωση της ανάπτυξης και του πληθωρισμού. Τα πρακτικά του Δεκεμβρίου αποκάλυψαν επίσης ότι το προσωπικό της ΕΚΤ αναβάθμισε τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη στο 2,4% για το 2017 και στο 2,3% το 2018, με την προοπτική ότι τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις της Ευρωζώνης θα συνεχίσουν τις δαπάνες τους. Με αυτό ως δεδομένο, το Δ.Σ. της ΕΚΤ «πιστεύει ότι η οικονομία της Ευρωζώνης έχει τώρα περάσει από το στάδιο της ανάκαμψης στο στάδιο της σταθερής ανάπτυξης».
Η ΕΚΤ αγοράζει μηνιαίως ομόλογα αξίας 30 δισ. ευρώ έως τον Σεπτέμβριο του 2018 στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης και αναμένεται να διατηρήσει τα επιτόκιά της στο σημερινό επίπεδο έως τα μέσα του 2019. Άλλωστε ο διοικητής της, Μάριο Ντράγκι, παρέμεινε σταθερός στη δέσμευσή του ότι η ΕΚΤ θα συνεχίσει να διοχετεύει ρευστότητα στην οικονομία της Ευρωζώνης όσο χρειαστεί, παρά τις βελτιωμένες προοπτικές ανάπτυξης.
Τα πρακτικά του Δεκεμβρίου, παρότι έδειξαν ότι οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ συμφώνησαν «ευρέως» ότι η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να αλλάξει τις κατευθυντήριες γραμμές της προς τους επενδυτές, υπογράμμισαν ότι «η κίνηση θα γίνει σταδιακά ώστε να αποφευχθούν απότομες και ανεπιθύμητες τάσεις στις χρηματοοικονομικές αγορές».
