Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Προβληματισμό προκαλεί στα υψηλά κλιμάκια της Κομισιόν, αλλά και σε μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, κυρίως στο Παρίσι και στο Βερολίνο, η επιρροή της Κίνας σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό κρατών-μελών της Ε.Ε., μέσω της οικονομικής διείσδυσης, η οποία κατ’ επέκταση γίνεται και πολιτική.
Το παραπάνω επισημαίνουν κοινοτικές πηγές στη βελγική πρωτεύουσα, με αφορμή τη χθεσινή συνάντηση της ομάδας «16+1» στο Ντουμπρόβνικ της Κροατίας, στην οποία εκπροσωπήθηκε και η Ελλάδα από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Η εν λόγω ομάδα συστάθηκε από την Κίνα το 2012 με προφανή στόχο την αύξηση της επιρροής της στην Ευρώπη. Συμμετέχουν 10 κοινοτικές χώρες (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Κροατία, Σλοβενία, Τσεχία, Πολωνία, Σλοβακία, Λετονία, Λιθουανία και Εσθονία), στις οποίες αναμένεται να προσχωρήσει και η Ελλάδα, ενώ μετέχουν και 5 τρίτες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (Σερβία, Μαυροβούνιο, Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βόρεια Μακεδονία). Η ομάδα συνεδριάζει σε μηνιαία βάση στο Πεκίνο σε επίπεδο διπλωματικό (πρέσβεις) στο κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών και μία φορά τον χρόνο σε κάποια από τις χώρες-μέλη της.
Στις Βρυξέλλες δεν είναι λίγοι αυτοί που παρομοιάζουν την ομάδα αυτή με «Δούρειο Ίππο» εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της παλιάς Ε.Ε., δηλαδή της Δυτικής Ευρώπης, η οποία εντάσσεται σε αυτή την ομάδα και αυτό έχει τη σημασία του.
Είναι προφανές ότι μέσω αυτής της κίνησης το Πεκίνο ασκεί σημαντική πολιτική επιρροή στην Ευρώπη και αυτό φάνηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ε.Ε., όπου η Κομισιόν, το Παρίσι και το Βερολίνο επιχείρησαν να προωθήσουν μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να φρενάρουν την κινεζική διείσδυση στα ευρωπαϊκά δίκτυα υποδομών. Οι χώρες αυτές πρωτοστάτησαν στο να μην περάσει η πρόταση της Κομισιόν, που θα έδινε σημαντικές αρμοδιότητες στις Βρυξέλλες, ενώ η απόφαση που λήφθηκε αφήνει στα κράτη-μέλη τον τελευταίο λόγο να αποφασίζουν για την έγκριση ή όχι μιας άμεσης ξένης επένδυσης.
Ενδεικτικό για τον τρόπο με τον οποίο η κινεζική κυβέρνηση δελεάζει τα μέλη της ομάδας με υποσχέσεις επενδύσεων, αλλά και ανοίγματος της αγοράς της σε ευρωπαϊκά προϊόντα, κυρίως τρόφιμα, είναι και το χθεσινό δημοσίευμα της ιστοσελίδα κοινοτικών ειδήσεων Euractiv.
Όπως μετέδωσε χθες το εν λόγω μέσο ενημέρωσης από το Ζάγκρεμπ, ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Κεγκιάνγκ υποσχέθηκε στην κυβέρνηση της Κροατίας την αύξηση των εισαγωγών κροατικών προϊόντων. «Θα εισάγουμε περισσότερα κροατικά προϊόντα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των Κινέζων καταναλωτών και ενθαρρύνουν ένα πιο ισορροπημένο εμπόριο», είπε ο Λι μετά τη συνάντησή του με τον Κροάτη ομόλογό του. «Αν και είμαστε γεωγραφικά απομακρυσμένοι, είμαστε πρόθυμοι να φέρουμε τις καρδιές μας πιο κοντά και να εγκαινιάσουμε μια αδαμάντινη περίοδο στις σχέσεις μας», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον Κροάτη υπουργό Οικονομίας, οι κινεζικές εταιρείες έχουν προσφερθεί να κατασκευάσουν τη σιδηροδρομική ένωση Ζάγκρεμπ – Ριέκα, ενώ η Κομισιόν δεν έχει καν ενημερωθεί για το σχέδιο. Το υπουργείο Γεωργίας της Κροατίας ανακοίνωσε επίσης το άνοιγμα της κινεζικής αγοράς για κροατικό γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα μετά την υπογραφή κοινού πρωτοκόλλου για πρότυπα κτηνιατρικής και δημόσιας υγείας γαλακτοκομικών προϊόντων.
Η Κίνα έχει επίσης καλέσει τους κροατικούς θεσμούς να εκδώσουν ομόλογα Panda σε κινεζικές και κροατικές τράπεζες, και εταιρείες να χρησιμοποιούν το επίσημο νόμισμα της Κίνας (γιουάν) στο εμπόριο και τις επενδύσεις στην κινεζική οικονομική αγορά μέσω του Qualified Foreign Institutional Investor Scheme και του RMB Qualified Foreign Institutional Investor Scheme. Το μνημόνιο συνεργασίας προβλέπει επίσης σταθερή επικοινωνία και ισχυρότερη συνεργασία μεταξύ Huawei και Κροατίας στην ανάπτυξη «έξυπνων λύσεων για την πόλη», ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εξειδίκευσης, βιομηχανικά πρότυπα και χρήση της δυνατότητας συμμετοχής σε σεμινάρια και συνέδρια πάνω στις ψηφιακές τεχνολογίες σε Κροατία και Κίνα.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, σχεδόν 50 κινεζικές εταιρείες κυριάρχησαν στη φετινή εμπορική έκθεση στο Μόσταρ της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης. Πρόκειται κυρίως για εταιρείες ηλεκτρονικών υπολογιστών, πληροφορικής, βιοτεχνολογίας και ενέργειας.
Δέλεαρ και ασυμμετρίες
Σύμφωνα με τη βελγική εφημερίδα De Morgen, τόσο η Ε.Ε. όσο και οι ΗΠΑ παρακολουθούν συνοφρυωμένες την «επίθεση γοητείας» που έχει εξαπολύσει η κινεζική κυβέρνηση προς διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσα στις οποίες και η ελληνική, με δέλεαρ τις επενδύσεις, στο πλαίσιο των προσπαθειών της να δημιουργήσει υποδομές για την αύξηση της επιρροής της σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η Κίνα είναι εταίρος, αλλά και ανταγωνιστής, ενώ υπάρχει μια ασυμμετρία στις εμπορικές σχέσεις της με την Ε.Ε. και αυτό φέρνει μια ανισορροπία σε βάρος της Ευρώπης, είχε δηλώσει πρόσφατα ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, προσθέτοντας ότι η κινεζική αγορά είναι ανεπαρκώς ανοικτή στους Ευρωπαίους και αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Ακολούθησε η σύνοδος Ε.Ε.-Κίνας στις 9 Απριλίου στις Βρυξέλλες, όπου ο Κινέζος πρωθυπουργός έδωσε υποσχέσεις για αλλαγή πολιτικής από τη χώρα του, ωστόσο, επειδή αυτό έχει ειπωθεί και στο παρελθόν, στις Βρυξέλλες περιμένουν να το δουν και στην πράξη.