Αν και τα χρέη- δημόσια και ιδιωτικά- έχουν περιοριστεί τα τελευταία χρόνια συνολικά στην Ευρωζώνη, παραμένουν σε αρκετά υψηλά επίπεδα σε μία σειρά από χώρες, προειδοποιεί ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) και καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους, αξιοποιώντας και το άκρως ευνοϊκό περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων διεθνώς.
Σε άρθρο του υπό τον τίτλο «Το βάρος του χρέους για την Ευρώπη: οι προκλήσεις μπροστά μας», ο επικεφαλής οικονομολόγος του ESM, Ρολφ Στράουχ, υπενθυμίζει πως κατά τη διάρκεια της κρίσης είχαμε πολύ μεγάλη αύξηση των χρεών ανά τη νομισματική ένωση, με το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ να σκαρφαλώνει από το 65% του ΑΕΠ το 2007 σε 94% το 2014. Έκτοτε οι χώρες της Ευρωζώνης «πλέουν σε πιο ήρεμα νερά» σημειώνει, χάρη στις ευνοϊκές οικονομικές και πιστωτικές συνθήκες, όπως και στις συνετές δημοσιονομικές πολιτικές, με αποτέλεσμα το βάρος να έχει κάπως μειωθεί, χωρίς όμως να έχει προσεγγίσει τα προ κρίσεως επίπεδα.
Την ίδια ώρα συνεχίζεται και η απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα, αν και πολύ διαφορετικούς ρυθμούς από χώρα σε χώρα, όπως σημειώνει ο κ. Στράουχ. Το 2017 το ιδιωτικό χρέος κυμαινόταν από 50% έως και πάνω από 300% του ΑΕΠ ανά τη νομισματική ένωση.
Συνολικά πάντως οι κίνδυνοι βιωσιμότητας παραμένουν χαμηλοί, εκτιμά ο οικονομολόγος του ESM, και αυτό δεν θα αλλάξει ακόμη και εάν τα επιτόκια ομαλοποιηθούν περαιτέρω. Και τούτο γιατί την τελευταία δεκαετία οι συνθήκες στις αγορές επέτρεψαν στις χώρες να εκδώσουν ομόλογα μεγαλύτερης διάρκειας σε ευνοϊκά επιτόκια. Αυτό περιόρισε αισθητά τις ανάγκες για μετακύληση και τους κινδύνους αναχρηματοδότησης χρέους. Η μέση ωρίμανση των ομολόγων αυξήθηκε κατά 1 έτος από το 2012 και ο μέσος λογαριασμός πληρωμής των τόκων μειώθηκε κατά σχεδόν 1% του ΑΕΠ στο ίδιο διάστημα.
«Επομένως η αναδιάρθρωση χρέους, σε αυτό το στάδιο, δεν είναι ζήτημα. Η ευνοϊκή διάρθρωση του χρέους και το μακροοικονομικό περιβάλλον, με τα επιτόκια χαμηλά σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, απομακρύνουν τους κινδύνους βιωσιμότητας των χρεών» τονίζει, αν και σπεύδει να επισημάνει πως μεμονωμένες χώρες στις οποίες οι προοπτικές δεν είνα τόσο θετικές, τα περιθώρια δημοσιονομικών ελιγμών είναι πολύ στενά.
Tέσσερα είναι τα κλειδιά για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων:
Ο κ. Στράουχ συστήνει συνετές δημοσιονομικές πολιτικές, που θα ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των οικονομιών και προειδοποιεί πως μακροπρόθεσμα η γήρανση του πληθυσμού θα αυξήσει αισθητά τα δημοσιονομικά κόστη, θα διαβρώσει το εργατικό δυναμικό και θα «βαρύνει» στην ανάπτυξη.
Υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη για διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που θα διασφαλίσουν βιώσιμη ανάπτυξη και προσθέτει ότι ο ενισχυμένος ρόλος του ESM ως μηχανισμού αντιμετώπισης κρίσεων θα συμβάλλει και αυτός στην αντιμετώπιση μελλοντικών προκήσεων. Τα εργαλεία του και οι δυνατότητες παρέμβασης θα είναι πιο αποτελεσματικά.
Περαιτέρω δουλειά ωστόσο πρέπει να γίνει και στο μέτωπο της ολοκλήρωσης της τραπεζικής ένωσης, με την εισαγωγή ενός τρίτου πυλώνα- ένα ενιαίο σύστημα ασφάλισης καταθέσεων.
Τέλος, η υιοθέτηση ενός ενιαίου προϋπολογισμού θα στηρίξει την προσπάθεια σύγκλισης και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας όλων των μελών.
naftemporiki.gr
