Από την έντυπη έκδοση
Συνέντευξη στον Στέλιο Παπαπέτρου
[email protected]
Περίπου 1,2 εκατ. ασφαλισμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες, έμποροι, βιοτέχνες, επιστήμονες και αγρότες, το 86,8% των μη μισθωτών, πλήρωσαν μέσα στο 2017 μηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές έως 200 ευρώ τον μήνα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που παρουσιάζει στη «Ν» ο αρμόδιος υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης.
Όπως αναφέρει σε συνέντευξή του στη «Ναυτεμπορική» ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Αναστάσιος Πετρόπουλος, ενώ το 2016 το ποσοστό των μη μισθωτών που πλήρωσε εισφορές έως 200 ευρώ μηνιαίως ήταν 27%, το 2017, με την κατάργηση των ασφαλιστικών κλάσεων, το ποσοστό αυτό ανήλθε σε 86,8%. Ο κ. Πετρόπουλος κάνει επίσης λόγο για «συντριπτική διαφορά» μεταξύ του 2017 και του 2016 σε ό,τι αφορά την εισπραξιμότητα των εισφορών από τους μη μισθωτούς και επισημαίνει ότι ενώ με το προηγούμενο καθεστώς «η εισπραξιμότητα ήταν στο 50% ή και χαμηλότερα, μετά την αλλαγή που κάναμε, η εισπραξιμότητα το 2017 έφτασε στον πρώην ΟΑΕΕ στο 70,52%, στον πρώην ΟΓΑ στο 68,66%, στο πρώην ΤΑΝ στο 73,11% και στο πρώην ΤΣΑΥ άγγιξε το 91,49%». Αναφερόμενος στο θέμα της εκκαθάρισης των ασφαλιστικών εισφορών του 2017, δηλώνει ότι αυτή θα γίνει μέσα στον Απρίλιο. Επίσης, εκτιμά ότι η ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2016 μπορεί να βγάλει το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης από τον φαύλο κύκλο των ελλειμμάτων.
Ο ΕΦΚΑ πέτυχε το 2017 πλεόνασμα, αντί για έλλειμμα. Είναι το πλεόνασμα διατηρήσιμο;
«Κατά το πρώτο έτος λειτουργίας του ΕΦΚΑ καταγράφηκε πλεόνασμα ύψους 777 εκατ. ευρώ, έναντι εκτιμώμενου ελλείμματος 765 εκατ. ευρώ. Ανατρέψαμε τις αρνητικές προβλέψεις που είχαν γίνει για τον ΕΦΚΑ και τη δημόσια κοινωνική ασφάλιση. Στο πρώτο δίμηνο του 2018 έχουμε σημαντική αύξηση στα έσοδα από εισφορές. Έχουμε υπερβεί τους προϋπολογισμένους στόχους κατά 14,5% για τους μισθωτούς και κατά 6,8% για τους μη μισθωτούς. Όλα δείχνουν ότι θα έχουμε ακόμα μεγαλύτερα πλεονάσματα από πέρυσι. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2016 μπορεί να μας βγάλει από τον φαύλο κύκλο των ελλειμμάτων».
Τι απαντάτε σε όσους υποστηρίζουν ότι το πλεόνασμα ήταν αποτέλεσμα των υψηλών εισφορών που κατέβαλαν οι ελεύθεροι επαγγελματίες;
«Ουδέν ψευδέστερον. Τα έσοδα του ΕΦΚΑ αυξήθηκαν γιατί αυξήθηκε η απασχόληση και συνακόλουθα οι καταβαλλόμενες εισφορές των μισθωτών. Όσοι διαδίδουν τέτοιες ανακρίβειες αγνοούν τα βασικά οικονομικά δεδομένα του ΕΦΚΑ και το γεγονός ότι εντάχθηκαν στην ασφάλιση ακόμη περισσότεροι για τους οποίους η εισφοροδοτική ελάφρυνση ήταν σημαντική. Το 2016, το ποσοστό των μη μισθωτών που πλήρωσε εισφορές έως 200 ευρώ μηνιαίως ήταν 27%. Το 2017, με την κατάργηση των ασφαλιστικών κλάσεων, το ποσοστό των μη μισθωτών που πλήρωσε εισφορές έως 200 ευρώ μηνιαίως ανήλθε σε 86,8% (περίπου 1,2 εκατομμύριο ασφαλισμένοι). Το 2018, το ποσοστό των μη μισθωτών που καλείται να καταβάλλει εισφορές έως 200 ευρώ μηνιαίως ανέρχεται σε 87,7% (περίπου 1,23 εκατομμύριο ασφαλισμένοι). Το 87,7% σε σχέση με το 27% καταδεικνύει την τεράστια θετική διαφορά για τους ελεύθερους επαγγελματίες».
Βελτιώθηκε η εισπραξιμότητα των εισφορών από τους μη μισθωτούς και πόσο;
«Η ανταπόκριση των ελεύθερων επαγγελματιών, γενικά όλων των μη μισθωτών, στην καταβολή των εισφορών έχει βελτιωθεί θεαματικά μετά τον εξορθολογισμό των εισφορών και τη σύνδεση με το πραγματικό εισόδημά τους. Ενώ με το προηγούμενο καθεστώς η εισπραξιμότητα ήταν στο 50% ή και χαμηλότερα, μετά την αλλαγή που κάναμε, η εισπραξιμότητα στο πρώην ΟΑΕΕ το 2017 έφτασε στο 70,52%, στον πρώην ΟΓΑ στο 68,66%, στο πρώην ΤΑΝ στο 73,11% και στο πρώην ΤΣΑΥ άγγιξε το 91,49%. Η διαφορά είναι συντριπτική».
Πώς και πότε θα γίνει η πρώτη εκκαθάριση των εισφορών για τους μη μισθωτούς; Θα υπάρχουν μεγάλες διαφορές;
«Η πρώτη εκκαθάριση των εισφορών του 2017 θα γίνει τον Απρίλιο. Το 80% των ελεύθερων επαγγελματιών κατέβαλε την κατώτατη εισφορά και δεν θα έχει επίδραση. Δεν έχουμε σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ του 2016 και του 2015 στους ελεύθερους επαγγελματίες. Επίσης, δεν υπάρχουν πολλοί που πλήρωσαν παραπάνω, αφού το 22% των ελευθέρων επαγγελματιών, το 30% των αγροτών και το 24% των αυτοαπασχολούμενων προχώρησε σε μερικές καταβολές το 2017, διότι γνώριζαν τα πραγματικά εισοδήματά τους για το 2015 και το 2016».
Η καλύτερη πορεία των οικονομικών της κοινωνικής ασφάλισης «ανοίγει» παράθυρο για βελτιώσεις και σε ποιους τομείς;
«Με τα επιτεύγματα των πλεονασμάτων και της καλής λειτουργίας του ΕΦΚΑ μπορούμε να ελαττώνουμε τις συνέπειες των δεσμεύσεων που είχαν αναλάβει οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Τα πλεονάσματα δημιουργούν δημοσιονομικό χώρο για περαιτέρω βελτιώσεις σε όλα τα επίπεδα».
Οι πρόσφατες παραιτήσεις των διοικητών του ΕΦΚΑ και του ΕΤΕΑΕΠ αποτελούν πρόβλημα;
«Η υλοποίηση της μεγάλης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης συνεχίζεται. Βάλαμε τα θεμέλια και στον ΕΦΚΑ και στο ΕΤΕΑΕΠ. Ο στόχος τώρα είναι η ακόμη πιο αποτελεσματική λειτουργία της κοινωνικής ασφάλισης και η καλύτερη εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων, με ταχύτατη αναβάθμιση των παρεχόμενων ηλεκτρονικών υπηρεσιών και των μηχανογραφικών εφαρμογών που θα βελτιώνουν το επίπεδο λειτουργίας και εξυπηρέτησης».
Ένα θέμα που κυριαρχεί είναι η επιστροφή παρατύπως παρακρατηθέντων εισφορών ΑΚΑΓΕ από τις συντάξεις. Θα δοθούν οι διαφορές και πότε;
«Το έχουμε ήδη πει και το έχουμε κάνει πράξη με τις επιστροφές των εισφορών ασθενείας. Θα διορθώνουμε, στον κατάλληλο χρόνο και όσο βελτιώνονται τα οικονομικά δεδομένα της κοινωνικής ασφάλισης, τις δεσμευμένες πολιτικές από προηγούμενες συμφωνίες. Σύντομα, λοιπόν, θα ανακοινωθούν οι αποφάσεις μας».
Θα δοθούν και σε όσους δεν υπέβαλαν αιτήσεις;
«Η λύση που δίνουμε είναι λύση για όλους. Δεν υπήρχε λόγος να κάνουν αιτήσεις, όπως κάποιοι έλεγαν, εκμεταλλευόμενοι τους συνταξιούχους. Θυμίζω ότι η επιστροφή των ποσών για τον ΕΟΠΥΥ δεν έγινε βάσει αιτήσεων. Το ίδιο θα συμβεί και τώρα».
Πότε θα μάθουν οι συνταξιούχοι τις προσωπικές διαφορές μετά τον επανυπολογισμό στις συντάξεις τους και τι θα γίνει, τελικά, από τη 1η Ιανουαρίου του 2019;
«Μέρος των συντάξεων, περίπου 340 χιλιάδες συντάξεις, εμφανίζει αύξηση. Και όχι μόνο οι κατώτατες. Αλλά και εκείνες για τις οποίες καταβλήθηκαν πολύ υψηλές εισφορές. Ο νόμος ορίζει ότι τυχόν μείωση δεν θα υπερβεί το 18% της καταβαλλόμενης σύνταξης για το σύνολο των μέτρων του 2019. Η διαφορά των συντάξεων, μετά τον επανυπολογισμό τους, θα αποτυπώνεται από την 01/01/2019. Ο επανυπολογισμός, ωστόσο, αποτελεί ένα είδος stress test για τον ΕΦΚΑ. Μας βοηθά να αξιολογήσουμε και να επιβεβαιώσουμε τις δυνατότητες μακροπρόθεσμης ανάπτυξης του ασφαλιστικού συστήματος».
Σας προβληματίζουν οι επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν τα επόμενα χρόνια στο Ασφαλιστικό λόγω του δημογραφικού και των «ευέλικτων» συμβάσεων εργασίας;
«Όσο βελτιώνονται -και θα βελτιώνονται- οι δείκτες της οικονομίας και της απασχόλησης, τόσο θα ενισχύεται το δημόσιο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης. Η προοπτική είναι αισιόδοξη διότι έως το 2035 οι συνταξιούχοι παραμένουν αριθμητικά σταθεροί γύρω στα 2,6 εκατ. άτομα, ενώ στο ίδιο διάστημα η απασχόληση θα αυξάνεται σταθερά και η ανεργία θα είναι κάτω από 8%. Έτσι προβλέπει η Eurostat. Αυτό που πρέπει να προβληματίσει είναι οι ανεύθυνες εξαγγελίες της Ν.Δ. για την εκχώρηση μέρους του δημοσίου συστήματος κοινωνικής ασφάλισης στον ιδιωτικό τομέα. Είναι ένα σοβαρό ζήτημα πολιτικής. Αλλά και ουσίας, καθώς κανείς δεν λέει πώς θα πληρώνονται, αν λείψουν τα αναγκαία έσοδα από εισφορές, οι καταβαλλόμενες συντάξεις στα 2,6 εκατ. συνταξιούχους».
